«Καμπανάκι» από επιστήμονες: Τα «βακτήρια καθρέφτες» θα αφανίσουν την ανθρωπότητα

Μια σοβαρή προειδοποίηση για έναν πρωτοφανή κίνδυνο που προέρχεται από εργαστηριακά κατασκευασμένη ζωή εξέδωσαν κορυφαίοι επιστήμονες. Τα λεγόμενα «βακτήρια καθρέφτες» είναι συνθετικοί οργανισμοί, που κατασκευάζονται με την ανάστροφη μορφή των μορίων που απαντώνται στη φύση.

Τέτοιου τύπου μικρόβια θα μπορούσαν να ξεπεράσουν το αμυντικό σύστημα όλων των οργανισμών της Γης, με καταστροφικές συνέπειες. Οι ειδικοί εξηγούν ότι τα βακτήρια καθρέφτες θα ήταν «αόρατα» για τη ζωή στη Γη, καθώς δεν θα μπορούσαν να αναγνωριστούν από το ανοσοποιητικό σύστημα ανθρώπων, ζώων ή φυτών. Αν αυτά τα συνθετικά βακτήρια διαφύγουν από το εργαστήριο, τίποτα δεν θα μπορούσε να τα εμποδίσει από το να εγκατασταθούν στη φύση, προκαλώντας θανατηφόρες μολύνσεις και καταστροφές στα οικοσυστήματα.

Τρομακτικοί κίνδυνοι από ένα σπουδαίο επίτευγμα

Η δημιουργία αυτών των βακτηρίων μπορεί να είναι μια δεκαετία μακριά, αλλά ήδη καταγράφεται σημαντική πρόοδος στον τομέα. Σε τεχνική ανασκόπηση 300 σελίδων, που δημοσιεύτηκε στο Science, 38 νομπελίστες και άλλοι ειδικοί καλούν σε παύση κάθε νέας έρευνας για τη δημιουργία βακτηρίων καθρεφτών.

«Αυτή η μορφή ζωής δεν υπήρξε ποτέ ή δεν εξελίχθηκε στη φύση, συνεπώς όλες οι βιολογικές αλληλεπιδράσεις θα είναι διαφορετικές ή πιθανόν να μην λειτουργούν», δηλώνει σύμφωνα με την Daily Mail ο δρ Vaughn Cooper, μικροβιολόγος από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ και συν-συγγραφέας της μελέτης. «Η δημιουργία ενός τέτοιου βακτηρίου για ερευνητικούς σκοπούς δεν αξίζει τον κίνδυνο».

Όπως το αριστερό χέρι αποτελεί κατοπτρική εικόνα του δεξιού, πολλά βιολογικά μόρια θα μπορούσαν να έχουν μια αντίστοιχη κατάσταση. Όλη η ζωή στη Γη χρησιμοποιεί μόρια με συγκεκριμένη κατεύθυνση: για παράδειγμα, το DNA έχει δεξιόστροφη έλικα, ενώ οι πρωτεΐνες αποτελούνται από αριστερόστροφα αμινοξέα. Παρότι η εξέλιξη στη Γη δεν ακολούθησε αυτή την πορεία, η πιθανότητα ύπαρξης ζωής που βασίζεται σε κατοπτρικά μόρια είναι θεωρητικά δυνατή. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν να δημιουργήσουν συνθετικά οργανισμούς με όλα τα βιολογικά τους μόρια σε κατοπτρική μορφή.

Ο δρ Nicholas Talbot, ειδικός στις ασθένειες της χλωρίδας, προειδοποιεί ότι τα βακτήρια καθρέφτες είναι πιθανό να μολύνουν φυτά, συμπεριλαμβανομένων βασικών καλλιεργειών. «Αν τα βακτήρια αυτά επιτεθούν σε βασικές καλλιέργειες, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές», δηλώνει. Επιπλέον, καθώς θα είναι δομικά αντίστροφα, οι φυσικοί θηρευτές των βακτηρίων, τα αντισώματα και άλλοι φυσικοί μηχανισμοί άμυνας, δεν θα τα αναγνώριζαν ως απειλή και τίποτα δεν θα μπορούσε να σταματήσει την εξάπλωση τους.

Ο νομπελίστας Καθηγητής Gregory Winter τονίζει ότι αν αυτά τα βακτήρια διέφευγαν, θα μπορούσαν να δρουν ανεξέλεγκτα, καταστρέφοντας οικοσυστήματα και προκαλώντας θανατηφόρες μολύνσεις σε μεγάλο εύρος ειδών, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων και των καλλιεργειών.

Παύση των πειραμάτων και δημόσια συζήτηση

Παρότι η τεχνολογία για τη δημιουργία βακτηρίων καθρεφτών απέχει ακόμη, οι επιστήμονες ζητούν παγκόσμιο διάλογο και αυστηρή εποπτεία, τονίζοντας ότι οι κίνδυνοι υπερβαίνουν κατά πολύ τα πιθανά οφέλη, όπως η χρήση τους στη φαρμακευτική.

Η συζήτηση για την ηθική, τις εφαρμογές και τη διακυβέρνηση της συνθετικής βιολογίας μόλις ξεκινά, και η ανθρωπότητα καλείται να αποφασίσει εάν είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει τις συνέπειες των επιλογών της. «Πρέπει να σταματήσουμε την πρόοδο προς αυτή την κατεύθυνση και να οργανώσουμε έναν διάλογο για την αποτελεσματική διακυβέρνηση αυτής της τεχνολογίας», σημειώνει ο δρ Cooper.