«100 χρόνια ελληνική δισκογραφία» – Τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια στο δεύτερο επεισόδιο, την Κυριακή 16 Μαρτίου, στην ΕΡΤ1

Το ταξίδι στην πολυκύμαντη ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας, με ξεναγό τη Χαρούλα Αλεξίου, συνεχίζεται την Κυριακή 16 Μαρτίου 2025, στις 21:00, στην ΕΡΤ1, με τη μετάδοση του δεύτερου επεισοδίου της σειράς ντοκιμαντέρ «100 χρόνια ελληνική δισκογραφία», που αναφέρεται στην ελληνική δισκογραφία, στα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια.

Με την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα το ταξίδι για την ελληνική δισκογραφία σταματά απότομα. Το εργοστάσιο της Columbia κλείνει για να ανοίξει ξανά πέντε χρόνια μετά, στις 12 Ιουνίου του 1946. Μια νέα γενιά δημιουργών και τραγουδιστών ανατέλλει, τόσο στο λαϊκό όσο και στο ελαφρό τραγούδι. Μαζί της όμως επανέρχεται και η λογοκρισία. Πιο αυστηρή από ποτέ. Κάθε μέρα δημοσιεύονται στις εφημερίδες νέες λίστες με απαγορευμένα τραγούδια. Είμαστε εν μέσω Εμφυλίου. Μια λάθος λέξη μπορεί να σε μπλέξει σε περιπέτειες…

Οι λαϊκοί δίσκοι γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία, χάρη στις πενιές του Τσιτσάνη, του Χιώτη, του Μητσάκη, του Καλδάρα και άλλων χαρισματικών δημιουργών, που κυριαρχούν στο λαϊκό μουσικό στερέωμα. Δίπλα τους νέες σπουδαίες φωνές αφήνουν το δικό τους αποτύπωμα στις 78 στροφές. Είναι, όμως, μία αυτή που θα στρέψει όλα τα φώτα πάνω της στα μέσα του ’50: η φωνή του Στέλιου Καζαντζίδη.

Στο ελαφρό τραγούδι το σύνθημα δίνουν η επιθεώρηση και οι ορχήστρες των νυχτερινών κέντρων που τροφοδοτούν τη δισκογραφία με νέα σουξέ. Η Αθήνα χορεύει στον ρυθμό του σουίνγκ, του μάμπο και της ρούμπα. Στα τέλη της δεκαετίας του ’40 όμως κάνει την εμφάνισή του –πρώτα στο θέατρο και μετά στη δισκογραφία– και ένα νέο είδος: το αρχοντορεμπέτικο.

Όσο προχωράει η δεκαετία του ’50, οι δίσκοι μπαίνουν για τα καλά στη ζωή μας. Όλο και περισσότερα σπίτια αποκτούν γραμμόφωνο, κυρίως στις πόλεις. Και ύστερα, εκεί στα τέλη του ’50, μια πραγματική επανάσταση για την ελληνική δισκογραφία. Οι πρώτοι δίσκοι 45 στροφών. Η εποχή του βινυλίου αρχίζει…

Παράλληλα, η δισκογραφία βρίσκει ακόμα έναν πολύτιμο σύμμαχο πέρα από το ραδιόφωνο. Ο ελληνικός κινηματογράφος γνωρίζει την πρώτη του άνθηση και η μουσική είναι πανταχού παρούσα.

Από τον κινηματογράφο ξεκινά το ταξίδι του στη δισκογραφία κι ένας νέος συνθέτης που μέχρι τότε είχε κάνει αίσθηση με τις μουσικές του στο θέατρο. Το όνομά του είναι Μάνος Χατζιδάκις.

Στο επεισόδιο μιλούν αλφαβητικά: Γρηγόρης Βασίλας (μουσικός), Δήμητρα Γαλάνη (τραγουδίστρια), Στέλιος Γιαννακόπουλος (ηχολήπτης Studio Columbia), Φοίβος Δεληβοριάς (τραγουδοποιός), Σπύρος Δερβενιώτης (γελοιογράφος, δημιουργός κόμικς), Αριστομένης Καλυβιώτης (πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ, συλλέκτης, ερευνητής), Γιώργος Κατσαρός (συνθέτης), Γιώργος Κοντογιάννης (δημοσιογράφος), Μαριώ (τραγουδίστρια), Μάκης Μάτσας (πρόεδρος Δ.Σ. MINOS – EMI), Γιώργος Μητρόπουλος (δημοσιογράφος), Χρήστος Νικολόπουλος (συνθέτης, μουσικός), Σιδερής Πρίντεζης (ραδιοφωνικός παραγωγός), Άγγελος Πυριόχος (δημοσιογράφος), Παναγιώτης Τιμογιαννάκης (δημοσιογράφος, κριτικός κινηματογράφου), Ελένη Τσαλιγοπούλου (τραγουδίστρια), Γιώργος Τσάμπρας (δημοσιογράφος), Δημήτρης Χαλιώτης (δημοσιογράφος, σεναριογράφος)

Η ΕΡΤ και η Χάρις Αλεξίου μάς καλούν να ανακαλύψουμε τη συναρπαστική ιστορία της ελληνικής δισκογραφίας, μέσα από τη σειρά ντοκιμαντέρ 12 επεισοδίων «100 χρόνια ελληνική δισκογραφία», που μεταδίδεται κάθε Κυριακή στις 21:00.

Μία ιστορία 100 και πλέον χρόνων. Από τη γέννηση της ελληνικής δισκογραφίας μέχρι τις μέρες μας.

Από τα χρόνια του φωνόγραφου και των περιπλανώμενων «γραμμοφωνατζήδων» των αρχών του 20ού αιώνα, στα χρόνια του ’60, των «μικρών δίσκων» και των «τζουκ μποξ»… Κι από εκεί, στους μεγάλους δίσκους βινυλίου, στους ψηφιακούς δίσκους και στο διαδίκτυο.

Με σύμμαχο το πολύτιμο Αρχείο της ΕΡΤ, αλλά και μαρτυρίες ανθρώπων που έζησαν τα χρυσά χρόνια της ελληνικής δισκογραφίας, σκιαγραφείται ολόκληρη η πορεία του ελληνικού τραγουδιού, όπως αυτή χαράχτηκε στα αυλάκια των δίσκων.

Η σειρά ντοκιμαντέρ «100 χρόνια ελληνική δισκογραφία» είναι ένα ταξίδι στον χρόνο, με πρωταγωνιστές όλους εκείνους που συνέδεσαν τη ζωή τους με την ελληνική δισκογραφία και δημιούργησαν, με έμπνευση και πάθος, το θαύμα της ελληνικής μουσικής.

Σ’ αυτό το ταξίδι, σας θέλουμε συνταξιδιώτες.

Αφήγηση: Χάρις Αλεξίου
Σκηνοθεσία: Μαρία Σκόκα
Σενάριο: Δημήτρης Χαλιώτης, Νίκος Ακτύπης
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Δημήτρης Κατσαΐτης, Στέλιος Ορφανίδης
Μοντάζ: Ευγενία Παπαγεωργίου
Μουσική τίτλων: Γιώργος Μπουσούνης
Σκηνογραφία: Rosa Karac
Ηχοληψία: Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος
Γενική επιμέλεια περιεχομένου: Γιώργος Τσάμπρας
Σύμβουλοι περιεχομένου: Σιδερής Πρίντεζης, Αλέξανδρος Καραμαλίκης
Αρχισυνταξία: Τασούλα Επτακοίλη
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Κυριακή Μπεϊόγλου
Σύμβουλος παραγωγής: Πασχάλης Μουχταρίδης
Μίξη ήχου: Γιώργος Μπουσούνης, Γιώργος Γκίνης
Έρευνα αρχείου: Θάνος Κουτσανδρέας, Κωνσταντίνα Ζύκα, Αλέξης Μωυσίδης
Οργάνωση Παραγωγής: Βασιλική Πατρούμπα
Εκτέλεση Παραγωγής: Ελένη Χ. Αφεντάκη, By The Sea Productions
Παραγωγή: ΕΡΤ