Η αυλαία του θρίλερ που είχε προκαλέσει στο ΝΑΤΟ το μεγάλο ανατολίτικο παζάρι του Ταγίπ Ερντογάν με όχημα το βέτο στην ένταξη της Φινλανδίας και Σουηδίας στη Συμμαχία, έπεσε χθες στη Μαδρίτη με την υπογραφή του μνημονίου κατανόησης και την άρση του τουρκικού βέτο, ανακουφίζοντας τους Συμμάχους.
Κυβερνητικές πηγές εξέφραζαν αργά το βράδυ την ικανοποίηση της Αθήνας για τη θετική εξέλιξη και το γεγονός ότι το τούρκικο παζάρι δεν διήρκησε πολύ, χαρακτηρίζοντας συμφέρουσα την ενίσχυση της «ευρωπαϊκής πτυχής της Συμμαχίας» με την προσθήκη των δύο σκανδιναβικών χωρών.
Δε θίγονται τα συμφέροντα της Αθήνας με τη συμφωνία
Η ελληνική αποστολή πάντως εστιάζει στο περιεχόμενο της τριμερούς συμφωνίας Τουρκίας – Φινλανδίας – Σουηδίας σημειώνοντας ότι «δεν μας ακουμπά» καθώς «δεν προκύπτουν ζητήματα που να θίγουν συμφέροντα της χώρας μας ή που διαφοροποιούν την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στις σχέσεις Ε.Ε-Τουρκίας». Παράλληλα, υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος εν μέσω πλήθους ερωτημάτων για το ποια επιπλέον ανταλλάγματα πήρε ο Ταγίπ Ερντογάν για να υποχωρήσει στον εκβιασμό του προς το ΝΑΤΟ, ξεκαθάριζε σύμφωνα με το Reuters ότι τα αιτήματα της Άγκυρας για την αναβάθμιση και αγορά F-16 έμειναν εκτός συμφωνίας με τις ΗΠΑ παρά τον παρασκηνιακό ρόλο που διαδραμάτισε ο Αμερικανός Πρόεδρος για να μην τιναχθεί στον αέρα η Σύνοδος.
Η ανακοίνωση Στόλτενμπεργκ
Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ επιβεβαίωσε ότι επιτεύχθηκε συμφωνία με την Τουρκία ώστε να ενταχθούν η Σουηδία και η Φινλανδία στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Οι χώρες του ΝΑΤΟ ήταν ανέκαθεν σε θέση να βρίσκουν «κοινό έδαφος» και να επιλύουν τις διαφορές τους, τόνισε ο Στόλτενμπεργκ. Μετά τη συμφωνία αυτή, το ΝΑΤΟ «θα προσκαλέσει» τη Σουηδία και τη Φινλανδία να ενταχθούν, τόνισε.
«Είμαι στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσω ότι έχουμε συμφωνία που ανοίγει τον δρόμο για να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ η Φινλανδία και η Σουηδία», είπε ο Στόλτενμπεργκ στους δημοσιογράφους.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα, η Άγκυρα, το Ελσίνκι και η Στοκχόλμη υπέγραψαν ένα μνημόνιο που καλύπτει τις ανησυχίες που εξέφραζε η Τουρκία, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγών όπλων και του αγώνα κατά της τρομοκρατίας.
Η τουρκική προεδρία στην ανακοίνωσή της αναφέρει ότι οι τρεις χώρες συμφώνησαν να εντείνουν τη συνεργασία τους στην αμυντική βιομηχανία και να άρουν τυχόν περιορισμούς. Θα συγκροτήσουν επίσης έναν μηχανισμό διαμοιρασμού πληροφοριών για να καταπολεμήσουν την τρομοκρατία.
Η Τουρκία εξασφάλισε «την πλήρη συνεργασία» της Φινλανδίας και της Σουηδίας κατά του PKK και των συμμάχων του, καθώς και τη δέσμευση ότι θα ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την έκδοση εκείνων που κατηγορούνται για τρομοκρατικές ενέργειες.
Ο ρόλος του σημερινού τετ α τετ Ερντογάν – Μπάιντεν και φόντο τα F-16
Το ζήτημα των F-16 θα τεθεί κατά τον Ταγίπ Ερντογάν στο σημερινό τετ α τετ του με τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, που κατάφερε να εξασφαλίσει χάρη στο «ναι» σε Φινλανδία – Σουηδία, που για την αμερικανική διοίκηση θεωρείται ως ισχυρή ώθηση στην ενότητα της Δύσης. Ο Τούρκος Πρόεδρος επιθυμεί διακαώς τη συγκεκριμένη συνάντηση αφενός για να ξεπαγώσουν οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, αφετέρου για να ενισχύσει το πολιτικό του γόητρο στο εσωτερικό της Τουρκίας ενόψει εκλογών και οικονομικής ύφεσης, εμφανίζοντάς τη ως αποτέλεσμα του δήθεν «θριάμβου» του στη Μαδρίτη.
Αν μάλιστα λάβει ένα θετικό σήμα εν είδει «υποσχετικής» από τον Πρόεδρο Μπάιντεν τουλάχιστον για την αναβάθμιση των 80 υφιστάμενων μαχητικών της Τουρκίας, παρότι θα τελεί υπό την τελική έγκριση του Κογκρέσου (που ως γνωστόν είναι αρνητικά διακείμενο στην Τουρκία μετά την αγορά των ρωσικών S-400 και εντός του οποίου έχει μεγάλη επιρροή η Αθήνα), θα νιώσει πιο ενισχυμένος. Οι αναλυτές πάντως εκτιμούν πως από την έκβαση αυτού του ραντεβού πιθανόν να κριθεί σε μεγάλο βαθμό και η στάση του Ταγίπ Ερντογάν σήμερα και αύριο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ απέναντι στην Ελλάδα. Αν και κατά πόσο δηλαδή θα δείξει σημάδια διάθεσης αποκλιμάκωσης της έντασης που χτύπησε κόκκινο μετά την επιτυχημένη επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον ή θα αποφασίσει να τραβήξει το σχοινί ξεδιπλώνοντας στο ΝΑΤΟ το αναθεωρητικό του αφήγημα για την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Ανατολικού Αιγαίου και τη αμφισβήτηση της κυριαρχίας τους.
Το σημερινό πρόγραμμα της Συνόδου του ΝΑΤΟ
Στις 11:00 θα λάβει χώρα η τελετή υποδοχής των ηγετών από τον Γενικό Γραμματέα της Συμμαχίας και τον Πρωθυπουργό της Ισπανίας και μετά την καθιερωμένη οικογενειακή φωτογραφία στις 11.30 θα ξεκινήσει η Σύνοδος με παρέμβαση του Προέδρου της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Στις 16:00 η Σύνοδος των χωρών του ΝΑΤΟ θα διευρυνθεί με τη συμμετοχή Αυστραλίας, Γεωργίας, Ιαπωνίας, Κορέας, Ν. Ζηλανδίας, Σουηδίας, Φινλανδίας και των προέδρων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ στις 20:00 είναι προγραμματισμένο το άτυπο δείπνο ηγετών κρατών – μελών ΝΑΤΟ και Ε.Ε.
