ΕΜΦΡΑΓΜΑ στην οικονομία και το τραπεζικό σύστημα προκαλεί η επιδρομή της ΑΑΔΕ στους τραπεζικούς λογαριασμούς των οφειλετών. Μέσα σε χρόνο ρεκόρ η εφορία έβαλε χέρι σε 1.506.475 λογαριασμούς κατάσχοντας τα ποσά ενώ έπεται συνέχεια με δεδομένο ότι ο αριθμός των φυσικών προσώπων και των εταιρειών που έχουν οφειλές στο δημόσιο έχει αγγίξει τα 3.878.712 εκατομμύρια πολίτες και νομικά πρόσωπα.
Το χειρότερο από όλα είναι ότι το πλαίσιο ρυθμίσεων που ισχύει καθιστά αποτρεπτική την ένταξη οφειλετών. Το πρόβλημα προσλαμβάνει εκρηκτικές οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις. Εκατομμύρια νοικοκυριά και μικρομεσαίες εταιρείες βρίσκονται σε καθεστώς ομηρίας.

Μια νέα ρύθμιση που περιλαμβάνει απεριόριστες δόσεις και διαγραφή ενός μεγάλου μέρους των οφειλών καθίσταται επιβεβλημένη. Βέβαια η κυβέρνηση προβάλλει ως άλλοθι το γεγονός ότι οι θεσμοί είναι αρνητικοί σε οποιαδήποτε τολμηρή ρύθμιση. Βέβαια τώρα, που η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο, το οικονομικό επιτελείο έχει αρχίσει να προβληματίζεται και να εξετάζει τρόπους προκειμένου να σταματήσει το κύμα κατασχέσεων τραπεζικών λογαριασμών.
Στην κατεύθυνση αυτή πιέζουν και οι φορείς των επαγγελματιών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες κινδυνεύουνε με λουκέτο.
Κατασχέσεις
Μπαράζ κατασχέσεων έχει εξαπολύσει η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) σε μια προσπάθεια να εισπράξει μέρος των ληξιπρόθεσμων χρεών προς την εφορία. Τα μέτρα αφορούν στον απίστευτο αριθμό του 1.506.475 πολίτων, την ώρα που επιχειρήσεις και φορολογούμενοι δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις φορολογικές τους υποχρεώσεις.
Η ΑΑΔΕ έχει ζητήσει εντατικοποίηση των αναγκαστικών μέτρων εναντίον των φορολογουμένων που έχουν ληξιπρόθεσμα χρέη προς την Εφορία, από τα εισπρακτικά κέντρα, καθώς οι οφειλές αυξάνονται.
Τα χρέη προς την Εφορία έχουν εκτοξευτεί σε 116 δισ. ευρώ, ή σε 106,3 δισ. ευρώ, μετά τις διαγραφές των χρεών του ΟΣΕ και κατέγραψαν αύξηση κατά 7,6 δις. ευρώ, στη διάρκεια του 2023.
Τα μέτρα είναι κλιμακούμενα ανάλογα με το ποσό της οφειλής και περιλαμβάνουν κατασχέσεις κινητών και ακινήτων περιουσιακών στοιχείων των φορολογουμένων.
Από τα αναγκαστικά μέτρα της Εφορίας γλιτώνουν μόνο οι οφειλέτες με χρέη έως 50 ευρώ, ενώ για υψηλότερα χρέη προβλέπονται κατασχέσεις και πλειστηριασμοί περιουσιακών ακινήτων καθώς και οι αυθημερόν κατασχέσεις τραπεζικών καταθέσεων.
Οι οφειλέτες
Νέα ληξιπρόθεσμα χρέη προστέθηκαν στη «δεξαμενή» της ΑΑΔΕ το α’ δίμηνο του 2024. Αυτά ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 1,539 δισ. ευρώ είναι απλήρωτοι φόροι.
Επίσης συνολικός αριθμός των οφειλετών ανήλθε σε 3.878.712 φυσικά και νομικά πρόσωπα.
Πάντως από τα 107 δισ. ευρώ, τον Ιανουάριο μόλις 4,6 δισ. ευρώ- δηλαδή το 4,3%- ήταν ενταγμένο σε κάποια ρύθμιση.
Παράλληλα με βάση τα στοιχεία, με χρέη στην εφορία εμφανίζονται 3.878.712 φορολογούμενοι, ενώ έχουν ήδη ληφθεί αναγκαστικά μέτρα (κατασχέσεις) σε 1.506.475. Στο ίδιο διάστημα εισπράχθηκαν 968 εκατ. ευρώ ληξιπρόθεσμων οφειλών.
Από την αρχή της χρονιάς, τα ΑΦΜ που έτυχαν αναγκαστικών μέτρων έφτασαν τις 16.000, ενώ περίπου 600.000 ακόμα είναι στο «στόχαστρο».
Να σημειωθεί ότι μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης είναι κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, κυρίως, οι οποίες και φέτος αναμένεται ότι θα είναι ο βασικός μοχλός πίεσης προς τους οφειλέτες και μάλιστα με αυτοματοποιημένες διαδικασίες, αφού θα ελέγχεται κατά περίπτωση το προφίλ των περιουσιακών στοιχείων του «στόχου», κατόπιν διασταυρώσεων σε όλες τις διαθέσιμες βάσεις δεδομένων.
Πλειστηριασμοί
Σύμφωνα με τα απολογιστικά στοιχεία του 2023, επίσης, οι κατασχέσεις εις χείρας τρίτων ξεπέρασαν τις 500.000 (+3,1% από 2022), ενώ αυξημένες κατά 24,8% (4.063) ήταν οι ποινικές διώξεις. Αντιθέτως, μόλις 564 ήταν τα προγράμματα πλειστηριασμού, τα οποία κρίνονται ατελέσφορα, καθώς συνήθως προηγούνται οι αντίστοιχες κινήσεις των τραπεζών.
Για το μήνα Φεβρουάριο πάντως, το νέο ληξιπρόθεσμο έφτασε τα 1,025 δισ. ευρώ, ενώ πέρυσι την ίδια περίοδο είχε φτάσει τα 996 εκατ. ευρώ (αύξηση κατά 2,9%).
Σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, τα αναγκαστικά μέτρα είναι αντίστοιχα του ύψους των οφειλών ενώ συγχρόνως, σε ότι αφορά στις κατασχέσεις μισθών, συντάξεων και επιδομάτων ισχύουν συγκεκριμένα όρια και ειδικότερα:
Δεν επιβάλλεται κατάσχεση τραπεζικών λογαριασμών για χρέη προς την Εφορία που υπολείπονται του συνολικού ποσού ύψους πενήντα ευρώ, αλλά επιβάλλονται για ποσά από 51 ευρώ και πάνω.
Δεν επιβάλλεται κατάσχεση ακινήτων, καθώς και κατάσχεση κινητών στα χέρια του οφειλέτη, εφόσον το συνολικό ύψος του χρέους υπολείπεται των πεντακοσίων (500) ευρώ. Αυτό σημαίνει, ότι οι κατασχέσεις κινητών και ακινήτων επιβάλλονται για χρέη άνω των 500 ευρώ.
Ανω των 70.000 ευρώ
Για οφειλές που υπερβαίνουν το ποσό των 70.000 ευρώ, οι κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών γίνονται αυθημερόν με ένα e-mail. Ο κώδικας προβλέπει πως ο Διοικητής της ΑΑΔΕ μπορεί να αποστέλλει ηλεκτρονικά στα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας τα στοιχεία των οφειλετών του Δημοσίου, με συνολική ληξιπρόθεσμη οφειλή πάνω από εβδομήντα χιλιάδες (70.000) ευρώ.
Οι τράπεζες υποχρεούνται να προβαίνουν αυθημερόν στις ενέργειες που απαιτούνται για τη δέσμευση των χρημάτων, που βρίσκονται ή κατατίθενται στους λογαριασμούς των οφειλετών, μέχρι του ύψους της συνολικής οφειλής.
Μετά τη δέσμευση, και εντός δύο (2) ημερών, ενημερώνεται για το ύψος του δεσμευθέντος ποσού η ΑΑΔΕ, η οποία οφείλει να επιβάλει κατάσχεση, το αργότερο σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την ηλεκτρονική παραλαβή της ενημερωτικής απάντησης, άλλως το πιστωτικό ίδρυμα προβαίνει στην άμεση αποδέσμευση του τραπεζικού λογαριασμού.
Πάντως, για οφειλές άνω των 50 ευρώ προς το Δημόσιο, η Εφορία έχει το δικαίωμα να κατασχέσει από τους λογαριασμούς μισθοδοσίας, τα ακόλουθα ποσά:
Ποσά μισθών
Από ποσά μισθών, συντάξεων και ασφαλιστικών βοηθημάτων άνω των 1.000 ευρώ και έως 1.500 ευρώ το μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του εργοδότη ή του ασφαλιστικού ταμείου ποσοστού 50% επί του τμήματος πάνω από τα 1.000 ευρώ και μέχρι τα 1.500 ευρώ, ενώ για ποσά άνω των 1.500 ευρώ τον μήνα επιτρέπεται η κατάσχεση του συνόλου του υπερβάλλοντος των 1.500 ευρώ.
Το 50% οποιουδήποτε άλλου ασφαλιστικού βοηθήματος καταβάλλεται περιοδικά στον οφειλέτη, εφόσον αυτό υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ.
Η είσπραξη
Το 1/5 των καταβαλλόμενων ημερομισθίων.
Το 1/2 του εφάπαξ που καταβάλλεται από οποιοδήποτε ασφαλιστικό ταμείο, λόγω εξόδου από την υπηρεσία ή το επάγγελμα.
Έως και το 100% των ενοικίων των οποίων επίκειται η είσπραξη, εφόσον ο οφειλέτης δικαιούται να λαμβάνει τέτοια εισοδήματα.
Έως και το 100% των πάσης φύσεως εισπράξεων από πώληση προϊόντων ή οποιωνδήποτε άλλων πραγμάτων (π.χ. ακινήτων, ΙΧ, σκαφών, κ.λπ.).