Σε έναν κρίσιμο αγώνα που θα κρίνει πολλά για το αύριο εξελίσσεται για την Ευρώπη η ενεργειακή κρίση, ο ενεργειακός πόλεμος που έχει ξεσπάσει στην ουσία, ανάμεσα στη Δύση και στη Ρωσία. Ο φετινός χειμώνας αναμένεται να είναι κομβικός, καθώς θα δοκιμάσει τις αντοχές και τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απέναντι σε τον Βλαντίμιρ Πούτιν που χρησιμοποιεί την ενέργεια ως εργαλείο για τις επιδιώξεις του και ειδικότερα για να προκαλέσει ρήγματα στην ενότητα των ευρωπαϊκών κρατών. Η Ευρώπη έχει αποφασίσει να ενισχύσει με σχεδόν 400 δισ. ευρώ τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που πλήττονται από την υπέρογκη αύξηση του κόστους ενέργειας. Ωστόσο, το παραπάνω ποσό είναι πιθανόν να μην αρκεί, προκειμένου να λειτουργήσει ως ασπίδα, αναφέρει στην ανάλυσή του ο Bloomberg.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η ελληνική κυβέρνηση είναι έτοιμη να παρατάξει τα δικά της «όπλα» προκειμένου να ανακουφίσει τα νοικοκυριά αλλά και να τα προφυλάξει από την «τέλεια καταιγίδα» που έρχεται. Σήμερα θα γίνουν από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ανακοινώσεις μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας, αλλά και της καμπάνιας ενημέρωσης των πολιτών που σηματοδοτεί μια νέα κουλτούρα στην εποχή του ενεργειακού πολέμου.
Στο Μαξίμου έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι όποιο μέτρο και αν πάρουν, αν δεν υπάρξει ευαισθητοποίηση του κόσμου και συστράτευση απέναντι στον εχθρό που δεν είναι άλλος από το… μπλακ άουτ στη διάρκεια του χειμώνα, λύση δεν θα βρεθεί. Σύμφωνα με τον σχεδιασμό κοινωνοί της όλης προσπάθειας θα πρέπει να γίνουν και τα νοικοκυριά και σε πρώτη φάση σχεδιάζεται μία εκτεταμένη καμπάνια ενημέρωσης με μέτρα που μπορούν να υιοθετήσουν άμεσα τα νοικοκυριά και έτσι να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας και κατά συνέπεια εξοικονόμηση οικονομικών πόρων δεδομένου ότι οι επιδοτήσεις της ηλεκτρικής ενέργειας προκαλούν μεγάλο βάρος αυτή τη στιγμή στον κρατικό προϋπολογισμό.
Όσον αφορά στα μέτρα στήριξης, ο τελικός σχεδιασμός αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στα επόμενα 24ωρο και πιθανότατα μετά την Παρασκευή, για να υπάρχει σαφής εικόνα και για το ποιες θα είναι οι τελικές αποφάσεις της ΕΕ όσον αφορά στην επιβολή πλαφόν ειδικά στην τιμή του φυσικού αερίου. Στο οικονομικό επιτελείο έχουν πάρει φωτιά τα κομπιουτεράκια και οι υπολογισμοί για το κόστος των μέτρων που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ.
Σταϊκούρας: Πάνω από 10 δισ. για στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων
Χθες, πάντως, μιλώντας στην ΕΡΤ-3 ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έδωσε μια μικρή πρόγευση τονίζοντας πως οι προγραμματισμένες παρεμβάσεις μέχρι το τέλος του 2022 ξεπερνούν σημαντικά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και αποτελούν το μεγαλύτερο σχετικό πακέτο (στην ΕΕ), σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κομισιόν και οίκων αξιολόγησης. Ο κ. Σταϊκούρας δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο και νέων μειώσεων φόρων, αν υπάρχουν τα περιθώρια: «έχουμε ήδη δει σημαντικές μειώσεις φόρων κι εφόσον υπάρχουν τα περιθώρια, θα δούμε (αν υπάρχει δυνατότητα για περαιτέρω μειώσεις). Σας προϊδεάζω ότι μία εξ αυτών (των φορολογικών ελαφρύνσεων) θα είναι η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για δημοσίους υπαλλήλους και συνταξιούχους, ύψους, αθροιστικά, περίπου 450 εκατ. ευρώ», επιβεβαίωσε. Κληθείς να απαντήσει με ένα «ναι» ή ένα «όχι» στο αν θα δοθούν κίνητρα για την επιστροφή στη θέρμανση με πετρέλαιο, ο υπουργός είπε χαρακτηριστικά: «Δεν υπάρχει “ναι” ή “όχι”, όλα αξιολογούνται. Θα υπάρξουν ανακοινώσεις του πρωθυπουργού και εξειδίκευση αυτών». Ο κ. Σταϊκούρας δεν προέβη σε αποκαλύψεις σχετικά με τις παρεμβάσεις στήριξης που σχεδιάζει η κυβέρνηση, ούτε σε σχέση με το αν τα νέα μέτρα στήριξης για την ηλεκτροδότηση για το φυσικό αέριο θέρμανσης θα έχουν ρήτρα εξοικονόμησης ενέργειας.
Για το πλαφόν στο φυσικό αέριο σημείωσε ότι πρόκειται για μια σημαντική λύση, την οποία η κυβέρνηση επιδιώκει για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ για τον πληθωρισμό και αν αυτός θα επιμείνει εκτίμησε ότι είναι ένα πρόβλημα που θα κρατήσει πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως περισσότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις, η εξέλιξη του οποίου συνεκτιμάται από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία χτίζει γραμμές άμυνας.
Ανοικτό το ενδεχόμενο παροχής κινήτρων στα νοικοκυριά
Περισσότερο από 10% εξοικονόμηση ενέργειας από τους δήμους όλης της χώρας, ζητούν τα υπουργεία Οικονομικών και Εσωτερικών. Συστήνουν στους ΟΤΑ να περιορίσουν το χριστουγεννιάτικο φωτισμό και τον δημόσιο φωτισμό εκεί που δε χρειάζεται. Επίσης, η οδηγία αφορά την εξοικονόμηση ενέργειας από γυμναστήρια, κολυμβητήρια και κτηριακές υποδομές. Ήδη στην κυβέρνηση δουλεύουν και το πλάνο των φετινών γιορτών που είναι εξ ορισμού μία περίοδος τεράστιας ενεργειακής κατανάλωσης. Ετσι, η απόφαση για πιο «σκοτεινά» φετινά Χριστούγεννα είναι ειλημμένη ξεκινώντας από τον πιο «ελαφρύ» φωτισμό των χριστουγεννιάτικων δέντρων, των αγορών και των κεντρικών δρόμων.
«Η εξοικονόμηση ανεξαρτήτως κρίσης είναι κάτι που πρέπει να μπει στην κουλτούρα μας ούτως ή άλλως. Πρέπει να μειώσουμε όσο μπορούμε 10-15% σε μηνιαία και σε ετήσια βάση», δήλωσε ο υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος. «Θα στραφούμε κυρίως στη δημιουργία κινήτρων για αλλαγή συμπεριφοράς με τρόπο που να μετριάζει το κόστος και στους καταναλωτές και για την οικονομία. Όταν το αέριο κοστίζει ας πούμε, 200, κάπως πρέπει να δώσουμε κίνητρα για να μειώσουμε τη χρήση αερίου», σημείωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης.
Η εκτόξευση της τιμής του φυσικού αερίου, θέτει επί τάπητος την αύξηση του επιδόματος πετρελαίου θέρμανσης, αλλά και την επιβολή πλαφόν στην κατανάλωση ρεύματος που θα επιδοτείται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και τον προϋπολογισμό. Το πετρέλαιο θέρμανσης διατίθεται σε χαμηλότερη τιμή από αυτή του αερίου με τα σημερινά δεδομένα, καθώς μια θερμική κιλοβατώρα κοστίζει αυτή τη στιγμή 16-17 λεπτά έναντι τουλάχιστον 24-25 λεπτών στο φυσικό αέριο.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ένας από τους δυνατούς γρίφους που θα κληθεί να λύσει η κυβέρνηση είναι το τι θα συμβεί με τις 700.000 νοικοκυριά που θερμαίνονται με φυσικό αέριο και με τις επιχειρήσεις οι οποίες εξαρτούν την παραγωγή τους από την κατανάλωσή του.