Ετσι το έσωσε
Μπορεί πράγματι να μην υπήρχαν άμεσες παρεμβολές ή πιέσεις προς το ίδιο το ΑΣΕΠ, αλλά υπόγεια είχε ξεκινήσει μια προσπάθεια υπονόμευσης της μεγάλης εκείνης μεταρρύθμισης, που έφερε τη σφραγίδα της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και της πρωθυπουργίας του Ανδρέα Παπανδρέου.
Ο αρμόδιος υπουργός και «αρχιτέκτονας» εκείνης της μεταρρύθμισης, Αναστάσιος Πεπονής, διαπιστώνοντας ότι αυτή η απόπειρα υπονόμευσης, προερχόταν και από φιλικούς προς το Κίνημα χώρους, συνειδητοποίησε ότι πρέπει να κάνει κάτι πολύ δραστικό, για να αποτρέψει την απόπειρα εκφυλισμού μιας τόσο σημαντικής μεταρρυθμιστικής προσπάθειας.
Ενδεικτικό της ύπουλης προσπάθειας, εκφυλισμού και ακύρωσης στην πράξη, του εμβληματικού εκείνου νόμου, ήταν πως αυτή γινόταν στο όνομα τάχα της πιστής εφαρμογής του, με καταγγελίες για υποτιθέμενη καταστρατήγησή του.
Ένα τέτοιο δημοσίευμα, προερχόμενο από φιλική προς την τότε κυβέρνηση μέσο, οδήγησε στην «έκρηξη». Ο υπουργός παραιτήθηκε καταγγέλλοντας ευθέως τις απόπειρες υπονόμευσης του νόμου και, ειδικά, της ακεραιότητας του ΑΣΕΠ, εντάσσοντας προφανώς και το συγκεκριμένο δημοσίευμα.
Ο συνάδελφος Γιώργος Λακόπουλος, από τους βαθύτερους γνώστες της ιστορικής πορείας του ΠΑΣΟΚ και των πλούσιων παρασκηνίων που τη συνοδεύουν, περιγράφει τον αιφνιδιασμό του Ανδρέα Παπανδρέου, όταν διέρρευσε η πρόθεση του πρώτου τη τάξει υπουργού του και την προσπάθεια να τον μεταπείσει, αναγνωρίζοντας όμως πως ο στενός του συνεργάτης και φίλος από τη δεκαετία του ‘60, είχε τόσο αναπτυγμένο το αίσθημα της αξιοπρέπειας και προσωπικής γνώμης, ώστε θα ήταν εξαιρετικά δύσκολο να μεταπεισθεί. Και όντως έτσι έγινε.
Ο Αναστάσιος Πεπονής ξεκαθάρισε προς τον Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και στη σχετική δημόσια τοποθέτησή του, πως έκρινε πως αυτός ήταν ο μόνος τρόπος, για να διαφυλάξει το και δικό του δημιούργημα.
Οι εξελίξεις τον δικαίωσαν. Πράγματι, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες, όλων ανεξαιρέτως των κυβερνήσεων, να παρακάμψουν τον νόμο, αναζητώντας «παράθυρα» εξαιρέσεων ή «ρητρών διαφυγής», ο νόμος, όπως διαμορφώθηκε και ψηφίστηκε στις αρχές του 1994, εφαρμόζεται απαρέγκλιτα μέχρι σήμερα, μέχρι και πολύ πρόσφατα.
Δεν είναι μόνο το ΠΑΣΟΚ ή ό,τι έχει απομείνει από το πάλαι ποτέ κραταιό Κίνημα, που δηλώνει περηφάνεια γι’ αυτή την κληρονομιά, αλλά ο νόμος, το ΑΣΕΠ και ο ιδρυτής του αποτελούν σημείο αναφοράς για όλο το πολιτικό σύστημα. Κάτι σαν ένα είδος «καθαρτήριου λοιμού», για όλες τις «αμαρτίες» των τελευταίων χρόνων, ειδικά μετά την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης.
Για την ιστορία να σημειώσουμε ότι ο Αναστάσιος Πεπονής επανήλθε στις τελευταίες κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, σε πρώτη δε φάση συμμετείχε και στην κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη, στη συνέχεια όμως διαφώνησε με κεντρικές της επιλογές.
