Υπάρχουν κάποια χαρακτηριστικά στιγμιότυπα, από τα παρασκήνια σχηματισμού της πρώτης κυβέρνησης της Αλλαγής, μετά τις αξέχαστες εκείνες εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981, που αποκαλύπτουν τον γενικότερο τρόπο σκέψης, αλλά και το πως θα κυβερνούσε τη χώρα ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Την πρώτη του εκείνη κυβέρνηση σχημάτισε ο ιστορικός ηγέτης της προοδευτικής παράταξης, σχεδόν μόνος του, με μόνο τον Αντώνη Λιβάνη, που, πέρα από την απόλυτη εμπιστοσύνη, ήξερε ότι δεν είχε προσωπικές φιλοδοξίες.
Οι τελικές επιλογές όμως ήταν απολύτως προσωπικές. Όταν δε ο έμπιστός του τον ρώτησε για τα κριτήρια της επιλογής, για θέση υφυπουργού, ενός παλαίμαχου, από την εποχή της Ενωσης Κέντρου, βουλευτή, χωρίς όμως ιδιαίτερη ακτινοβολία και προσόντα.
Η αφοπλιστική απάντηση του Ανδρέα Παπανδρέου ήταν: «Μα ξέρεις πως το χάρηκε;». Θα ακολουθούσαν πολλές επιλογές, ακόμη και σε επίπεδο υπουργών, που θα ερμηνεύονταν μόνο με αυτό το κριτήριο. Της ανυπόκριτης χαράς του «ευεργετούμενου».
Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα, για να κάνουμε ένα μικρό άλμα, αποτελεί ένας από τους πολλούς -και σε τακτική βάση- ανασχηματισμούς, στις αρχές του 1987. Τότε, υπό το σοκ των δημοτικών εκλογών του 1986, όπου χάθηκαν, υπέρ της δεξιάς, οι τρεις μεγάλοι δήμοι, ο Ανδρέας Παπανδρέου αποφάσισε να κάνει μια τολμηρή κίνηση, πολύ υψηλού ρίσκου.
Μετέθεσε στο κόμμα, με όρους «αποκλειστικής απασχόλησης», κορυφαία στελέχη, με μόνιμη παρουσία στις κυβερνήσεις του, όπως οι Γιώργος Γεννηματάς, Ακης Τσοχατζόπουλος, αλλά και ο Μένιος Κουτσόγιωργας, που δεν είχε καμία επαφή, μέχρι τότε, με τον κομματικό μηχανισμό.
Στις θέσεις τους προωθήθηκαν μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, ιδίως από την Κρήτη (για ευνόητους λόγους), χωρίς κάποια άξια λόγου παρουσία, μέχρι τότε.
Ετσι ανέλαβαν ο εξ Ηρακλείου Μανώλης Παπαστεφανάκης υπουργός Εσωτερικών και οι, επίσης Κρητικοί, Γιώργος Περράκης υπουργός Δημοσίων Εργων και Γιάννης Παπαδονικολάκης Συγκοινωνιών.
Το «πείραμα» κράτησε για λίγους μήνες και έκτοτε δεν ξανάγινε λόγος για τους τρεις, πρώην πλέον, υπουργούς.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου όμως φρόντισε από την πρώτη στιγμή να στείλει καθαρό μήνυμα και προς την κομματική ελίτ, που ο ίδιος άλλωστε είχε αναδείξει.
Όταν η λεγόμενη «τρόικα» (καμία σχέση…) του Εκτελεστικού Γραφείου (Γεννηματάς, Τσοχατζόπουλος, Λαλιώτης) τόλμησε να του υποβάλλει κατάλογο προτάσεων για τη σύνθεση του υπουργικού συμβουλίου, με αναβαθμισμένο το δικό τους ρόλο.
Δεν έκρυψε τη δυσφορία του, λέγοντας σε συνομιλητές του: «Αυτοί νομίζουν πως θα συγκυβερνήσουμε».
Εννοείται πως το τελικό κυβερνητικό σχήμα απείχε κατά πολύ από εκείνες τις προτάσεις. Το μήνυμα είχε σταλεί.
Στη διαδικασία εκείνη πάντως δεν έλλειψαν οι καραμπόλες και οι εκπλήξεις της τελευταίας στιγμής…
