Ο Ευάγγελος Αβέρωφ «ανταμείφθηκε» για τη συμπεριφορά του, απέναντι στον Γεώργιο Ράλλη, διαδεχόμενος τον Κερκυραίο πολιτικό, μετά τη βαριά ήττα της συντηρητικής παράταξης, στις εκλογές της 18ης Οκτωβρίου 1981.
Πέρα δε και ανεξάρτητα από τον τρόπο που πολιτεύτηκε στην κρίσιμη εκείνη χρονική συγκυρία και τις μεθόδους -όχι και τόσο ορθόδοξες- μετήλθε, για να ανέλθει στην ηγεσία, παρά και ανεξάρτητα από τη μετατόπιση του λόγου και της φυσιογνωμίας του κόμματος, στη λογική του «δεξιότερα Κουροπάτκιν», εν τούτοις του έχει πιστωθεί ότι κατάφερε, παραλαμβάνοντας ένα καθημαγμένο κομματικό μηχανισμό, με χαμηλό ηθικό και μηδενική αυτοπεποίθηση, με ισχνές δομές, να δημιουργήσει, σχεδόν εκ του μηδενός, ένα μαζικό κόμμα, δικτυωμένο στην κοινωνία, συναγωνιζόμενο πια επί ίσοις όροις, το ΠΑΣΟΚ και τα κόμματα της παραδοσιακής Αριστεράς.
Πλήρωσε όμως το λάθος του, να υπερεκτιμήσει τις δυνατότητες του κόμματος, προσδίδοντας χαρακτήρα δημοψηφίσματος, οιονεί βουλευτικής εκλογής, στις ευρωεκλογές του Ιουνίου 1984.
Ετσι δεν κατάφερε καν να εισπράξει την αύξηση των δυνάμεων του κόμματος και τη σημαντική μείωση της διαφοράς, από το ΠΑΣΟΚ, αλλά χρεώθηκε τη νέα ήττα.
Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την επιδείνωση της υγείας του, τον οδήγησαν στην παραίτηση, την οποία μάλιστα είχε φροντίσει να προαναγγείλει με συνέντευξή του στον Νίκο Χατζηνικολάου, νεαρό τότε ρεπόρτερ, εξασφαλίζοντας του μια μεγάλη δημοσιογραφική επιτυχία, στα πρώτα επαγγελματικά του βήματα.
Προηγουμένως όμως είχε έρθει σε άτυπη συμφωνία με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, που αδημονούσε να αναλάβει την ηγεσία μιας παράταξης, που την είχε πολεμήσει σκληρά στο απώτερο και πρόσφατο παρελθόν και στην οποία είχε προσχωρήσει μόλις έξι χρόνια πριν.
Ετσι, χάρη και στην παροιμιώδη ικανότητά του, σε παρασκηνιακούς ελιγμούς, κέρδισε κατά κράτος τον μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κωστή Στεφανόπουλο, «γέννημα-θρέμμα» της παράταξης, στο επίπεδο πάντα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, με 70 ψήφους έναντι 41.
Ο ευπατρίδης Αχαιός, μη αντέχοντας τις μεθοδεύσεις, που του στέρησαν τη δυνατότητα μιας τουλάχιστον πιο ανταγωνιστικής διεκδίκησης, αποχώρησε ένα χρόνο αργότερα, καταγγέλλοντας τη νέα μεθόδευση του εσωκομματικού του αντιπάλου, να θέσει ζήτημα επαναβεβαίωσης της ηγεσίας του, μετά τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 1985, από τους βουλευτές, χωρίς να έχει τεθεί θέμα ηγεσίας, από κανένα.
Φαίνεται όμως ότι ο ευπατρίδης Αχαιός δεν άντεχε άλλο το κλίμα και τη νοοτροπία, που εξέπεμπε η νέα ηγεσία, γι’ αυτό και μάλλον βρήκε την αφορμή που έψαχνε, για ν’ αποχωρήσει.
Μαζί του αποχώρησε και ικανός αριθμός πιστών του βουλευτών, επιτρέποντάς του να σχηματίσει Κοινοβουλευτική Ομάδα, με τα προνόμια που πρόσφερε.
Αργότερα σχημάτισε και κόμμα, τη Δημοκρατική Ανανέωση (ΔΗΑΝΑ), που όμως δεν ευδοκίμησε.
