Το τέλος της σειράς «Αγριες μέλισσες», μετά από μια τριετή επιτυχημένη πορεία, έρχεται κοντά, δυο εβδομάδες πριν για την ακρίβεια, με τη επέτειο αποκατάστασης της δημοκρατίας.
Κατά σύμπτωση η σειρά κλείνει χρονολογικά, ακριβώς με την πτώση της δικτατορίας. Ο τελευταίος, άλλωστε, τρίτος κύκλος της διαδραματίστηκε, μέχρι το τελευταίο επεισόδιο, στον πρώτο χρόνο της δικτατορικής διακυβέρνησης, εκκινώντας από εκείνη την «αποφράδα ημέρα» της 21ης Απριλίου 1967 και των ακατάληπτων ανακοινωθέντων για την… επέμβαση του Στρατού.
Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν το πρώτο διάστημα, από την ανάδειξη του ιστορικού πλαισίου, σε μια εποχή που «στοιχειώνει» μέχρι τις μέρες μας, την πολιτική, αν μη και την κοινωνική ζωή, επιφέροντας μάλιστα και μια σημαντική πτώση της τηλεθέασης, αποδόθηκαν περισσότερο σε μια μάλλον συντηρητική, αν μη και απολίτικη στάση, του κοινού, εν έτει 2021-22.
Ισως όμως να πρόκειται για κάτι βαθύτερο. Ένα είδος «συλλογικής ενοχής», για το πώς η κοινωνία της εποχής αντέδρασε ή δεν αντέδρασε, ειδικά στον κρίσιμο πρώτο χρόνο, όπου και εδραιώθηκε το καθεστώς.
Σε αντίθεση δε, με την εντύπωση που επικράτησε και την κριτική που ασκήθηκε, για τον τρόπο που αναδείχθηκε το πολιτικό και ιστορικό πλαίσιο, η πραγματικότητα είναι πως μάλλον αποσιωπήθηκαν ή δεν ειπώθηκαν με το όνομα τους κάποιες πικρές αλήθειες, που συνδέονται ειδικά με την πρώτη περίοδο του Απριλιανού καθεστώτος.
Εκεί είναι που μπορεί να ασκηθεί η όποια κριτική, επί του πολιτικού. Ότι δηλαδή η εικόνα μιας κοινωνίας που χωρίς δισταγμό τάχθηκε από την πρώτη στιγμή κατά της χούντας, δημιουργώντας συνθήκες «υγειονομικής ζώνης» για τους απειροελάχιστους «Λακεδαιμόνιους» που συντάχθηκαν με το καθεστώς, αλίμονο, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα.
Ειδικά για τον πρώτο χρόνο, όπου η μεγάλη πλειοψηφία έδειξε, αν μη τι άλλο, συγκαταβατική ανοχή, ενώ ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού τήρησε στάση αναμονής, αναγνωρίζοντας ίσως και την αδυναμία του εκπεσόντος πολιτικού κόσμου.
Είναι εξαιρετικά δύσκολο, άλλωστε, να κρίνει κάποιος την εποχή εκείνη με «σημερινά μάτια», αν δεν έχει μελετήσει εξαντλητικά, ή δεν έχει ζήσει, έστω στην «άγουρη» ηλικία, τον παλμό της εποχής.
Το κλίμα αντικομμουνισμού, τις νωπές μνήμες του εμφυλίου, το διάχυτο συντηρητισμό, την καλλιέργεια συνθηκών αποκλεισμού και δυσφήμισης των αριστερών ιδεών, που εκτεινόταν μέχρι τις πιο προοδευτικές εκδοχές του κεντρώου χώρου.
Σε αυτό το κλίμα, της μετεμφυλιακής Ελλάδας, προέκυψαν οι δικτάτορες. Δεν προέκυψαν «εκ του μηδενός», αλλά αναδείχθηκαν και ανέπτυξαν τα συνωμοτικά τους δίκτυα, σε ένα περιβάλλον που υπέθαλπε τέτοιες αντιλήψεις και με μια φυσική και πολιτική ηγεσία που τους υπέθαλπε, θεωρώντας τους «δικά της παιδιά».
