Τα σωστικά συνεργία στην Τουρκία και τη Συρία συνεχίζουν μέσα σε δριμύ ψύχος και σήμερα Πέμπτη τις προσπάθειες να εντοπίσουν επιζώντες στα ερείπια, με τις ελπίδες ωστόσο να μειώνονται τρεις ημέρες μετά τον καταστροφικό σεισμό που έπληξε τις δύο χώρες. Οι νεκροί πλέον ξεπερνούν τους 16.000.
Πιο συγκεκριμένα. στην Τουρκία έχουν χάσει τη ζωή τους 12.873 άνθρωποι, ενώ στη Συρία άλλοι 3.162, σύμφωνα με τις αρχές και ιατρικές πηγές, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των νεκρών σε 16.035.
«Οι πρώτες 72 ώρες είμαι κρίσιμες για τον εντοπισμό επιζώντων, περισσότερο από το 90% των διασωθέντων έχουν εντοπιστεί μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα», σημειώνει ο Ίλαν Κέλμαν ερευνητής φυσικών καταστροφών στο University College του Λονδίνου (UCL), με την αγωνία να κορυφώνεται για την διάσωση επιζώντων.
Την ώρα που οι επιχειρήσεις συνεχίζονται νύχτα-μέρα, η νέα πτώση της θερμοκρασίας καθιστά εφιαλτική τη ζωή για τους επιζώντες που δεν έχουν πουθενά να πάνε. Στην Γκαζίαντεπ, στην Τουρκία, η θερμοκρασία έπεσε το πρωί της Πέμπτης στους -5 βαθμούς Κελσίου.
Γυμναστήρια, τεμένη, σχολεία και καταστήματα έχουν υποδεχθεί επιζώντες, όμως τα κρεβάτια είναι λίγα και χιλιάδες άνθρωποι περνούν τις νύκτες τους μέσα στα αυτοκίνητά τους ή σε αυτοσχέδια καταλύματα.
«Κοιτάμε πώς να σώσουμε κάποιον που φωνάζει, ενώ άλλοι είναι ήδη νεκροί»
“Η ελληνική αποστολή ήταν η πρώτη που έφτασε στις σεισμόπληκτες περιοχές”, τόνισε ο Υποστράτηγος Πυροσβεστικού Σώματος, Αθανάσιος Μπαλάφας, κατά την ενημέρωση της πυροσβεστικής για τις προσπάθειες της ΕΜΑΚ στην Τουρκία.
Ο κ. Μπαλάφας ανέλυσε τις τρομερές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα σωστικά συνεργεία, εξηγώντας τη μεθοδολογία κατά την οποία οι διασώστες προσεγγίζουν τις περιοχές, τονίζοντας μάλιστα πως δεν έχουν μπορέσει να αλλάξουν τομέα εργασίας λόγω του μεγέθους της καταστροφής κι ότι πολλές φορές, “κοιτάμε πώς να σώσουμε κάποιον που φωνάζει, ενώ κάποιοι άλλοι είναι ήδη νεκροί δίπλα μας”.
“Οι διασώστες επιλέγουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει, ας μου επιτραπεί η έκφραση, το μέγεθος της καταστροφής φαίνεται από το ότι επιχειρούμε τόσες ώρες σε ένα μόνο οικοδομικό τετράγωνο (…) Δεν μπορείς να “ξοδεύεις” χρόνο για την ανάσυρση νεκρών, όταν ακούς ζωντανούς που περιμένουν να σωθούν”, δήλωσε.
Προσέθεσε επίσης ότι “υπήρξε γρήγορο αίτημα βοήθειας από πλευράς της τουρκικής κυβέρνησης. Οι ομάδες πρέπει να επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες, διοίκηση, έρευνα και διάσωση, επιμελητεία”.
“Η κατάσταση είναι χαοτική, οι συνάδελφοί μας στην Τουρκία είναι εξαιρετικά καταρτισμένοι, κάνουμε ό,τι μπορούμε, δεν θα μπορούσε κανείς να τα έχει πάει καλύτερα”, ανέφερε.
«Καίμε παγκάκια»
«Τα παιδιά μας έχουν παγώσει», καταγγέλλει ο Αχμέτ Χουσεΐν, πατέρας πέντε παιδιών, ο οποίος αναγκάστηκε να δημιουργήσει ένα κατάλυμα κοντά στο κατεστραμμένο σπίτι του στην Γκαζίαντεπ, μια πόλη που βρίσκεται κοντά στο επίκεντρο του σεισμού των 7,8 βαθμών.
«Αναγκαστήκαμε να κάψουμε τα παγκάκια του πάρκου και κάποια από τα ρούχα των παιδιών. Δεν υπήρχε τίποτα άλλο», προσθέτει. «Τουλάχιστον θα μπορούσαν να μας έχουν δώσει σκηνές», τονίζει αναφερόμενος στις τουρκικές αρχές.
Κατά την επίσκεψή του στην περιοχή ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν την Τετάρτη παραδέχθηκε ότι έγιναν κάποια λάθη στη διαχείριση της καταστροφής, καθώς αυξάνονται οι επικρίσεις. «Φυσικά υπήρχαν κενά, είναι αδύνατο να είναι κανείς προετοιμασμένος για μια τέτοια καταστροφή», εκτίμησε.
Από τη Δευτέρα η τουρκική αστυνομία έχει συλλάβει καμιά δωδεκαριά ανθρώπους για αναρτήσεις τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τις οποίες επέκριναν την κυβέρνηση για τη διαχείριση της καταστροφής
Έφτασε η ελληνική βοήθεια
Οι δύο πρώτες πτήσεις με ανθρωπιστική βοήθεια από τις πέντε συνολικά που κατ΄αρχήν θα στείλει η Ελλάδα στην Τουρκία, έφθασαν τα ξημερώματα στα Άδανα.
Την ελληνική βοήθεια συνόδευσαν ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης και ο γενικός γραμματέας του υπουργείου.
Στο μεταξύ, οι διασώστες της ΕΜΑΚ ανέσυραν ζωντανή την 27χρονη Αϊρίν, στην επαρχία Χατάι.
Η ελληνική ομάδα έχει καταφέρει επίσης να απεγκλωβίσει ζωντανά τρία παιδιά, ηλικίας 6, 11 και 15 ετών, καθώς και έναν 50χρονο άνδρα.
Αργή βοήθεια προς τη Συρία
Συνολικά στην Τουρκία και τη Συρία 23 εκατομμύρια άνθρωποι «είναι ενδεχομένως εκτεθειμένοι (μετά τον σεισμό), εκ των οποίων περίπου 5 εκατομμύρια ευάλωτοι», προειδοποίησε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Στις περιοχές της Συρίας όπου η βοήθεια αργεί να φτάσει, οι επιζώντες βρίσκονται σε τραγική κατάσταση. Στη Τζαντάιρις, μια πόλη που βρίσκεται σε περιοχή της Συρίας υπό τον έλεγχο των ανταρτών, «ακόμη και τα κτίρια που δεν έχουν καταρρεύσει, έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές», εξηγεί ο Χάσαν, ένας κάτοικος.
«Υπάρχουν περίπου 400 με 500 εγκλωβισμένοι κάτω από κάθε πολυκατοικία που έχει καταρρεύσει και μόλις δέκα άνθρωποι που προσπαθούν να τους απομακρύνουν. Δεν υπάρχουν μηχανήματα», προσθέτει.
Στο χωριό Μπεσνάγια, στα σύνορα με την Τουρκία, ο Μάλικ Ιμπραΐμ σκάβει χωρίς σταματημό στα ερείπια, αναζητώντας 30 μέλη της οικογένειάς του, που βρίσκονται όλοι στα συντρίμμια. Ήδη έχουν ανασυρθεί δέκα πτώματα.
«Είκοσι άνθρωποι βρίσκονται στα συντρίμμια. Δεν έχω λέξεις, είναι μια καταστροφή. Οι αναμνήσεις μας θάφτηκαν μαζί τους, Είμαστε ένας λαός που έχει πληγεί με όλη τη σημασία της λέξης», τονίζει ο 40χρονος άνδρας.
Η Συρία καλείται συνολικά να τα βγάλει πέρα μόνη της, με την διεθνή βοήθεια να περιορίζεται σε ελάχιστες χώρες, ανάμεσά τους και η Ρωσία. Μόλις σήμερα, Πέμπτη, όπως μετέδωσε το AFP, έξι φορτηγά που μετέφεραν βοήθεια (όπως είδη υγιεινής και σκηνές) έφτασαν στη βορειοδυτική Συρία.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση ενεργοποίησε τον Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας για την Συρία μόλις την Τετάρτη, ενώ η χαώδης κατάσταση περιπλέκεται εξαιτίας των διεθνών κυρώσεων που έχουν επιβληθεί σε βάρος της Δαμασκού.
Αυτό σημαίνει, ότι, τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η ΕΕ, θα διανείμουν την βοήθειά τους στην Συρία μέσω δικών τους ΜΚΟ, εάν η κυβέρνηση ‘Ασαντ συμφωνήσει.
Στα «κάγκελα» η αντιπολίτευση στην Τουρκία
Η τουρκική αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση για ολιγωρία. Ο Ταγίπ Ερντογάν σε μία προσπάθεια να κατευνάσει τη δυσαρέσκεια και την οργή των πολιτών, κατά την επίσκεψή του στις πληγείσες περιοχές, παραδέχτηκε ότι «υπήρξαν κάποια προβλήματα αρχικώς, αλλά διαβεβαιώνει ότι η κατάσταση είναι υπό έλεγχο ενώ υπόσχεται ταχεία ανοικοδόμηση».
Η οργή φουντώνει στα χαλάσματα ενώ η αντιπολίτευση καταγγέλλει ότι «κατέληξαν σε συμμορίες τα 4,3 δισεκατομμύρια ευρώ που πλήρωσαν οι Τούρκοι πολίτες για «φόρο φυσικής καταστροφής», που επιβλήθηκε το 1999.
Στις υποσχέσεις του Ερντογάν προστέθηκε επίδομα 10.000 τουρκικών λιρών (500 ευρώ) σε κάθε πληγείσα οικογένεια, ανοικοδόμηση σε 1 χρόνο και άμεσα 150.000 σκηνές. Την ίδια ώρα πληθαίνουν οι εικόνες πληγέντων που αναζητούν στέγη σε τεμένη μέχρι και αεροδρόμια. Ο Ταγίπ Ερντογάν επικρίνεται και για τη διακοπή του Twitter του «μοναδικού μέσου από το οποίο οι πολίτες μπορούσαν να ζητήσουν βοήθεια».
Μάλιστα, τη φρίκη που ζουν οι άνθρωποι στις πληγείσες περιοχές της Τουρκίας περιέγραψε στην ΕΡΤ ο Ekrem Eddy Guzeldere, ερευνητής και πολιτικός επιστήμονας ΕΛΙΑΜΕΠ. «Τα περισσότερα κτίρια που κατέρρευσαν είναι κτίρια κατοικιών αλλά και κάποια νοσοκομεία. Κατέρρευσε και το κτίριο του αντίστοιχου ΕΚΑΒ στην Ελλάδα. Αυτό δυσκολεύει τις προσπάθειες διάσωσης», είπε και πρόσθεσε:
«Ο κόσμος δεν πεθαίνει μόνο εξαιτίας του σεισμού, πεθαίνει επειδή αυτά τα κτίρια δεν είναι ασφαλή, πεθαίνουν σε κτίρια που είναι υπό κατάρρευση. Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς πόσα καινούρια κτίρια τριών –τεσσάρων ετών έχουν καταστραφεί».
Επίσης, ανέφερε ότι πολλές κατασκευαστικές εταιρείες δεν χρησιμοποιούν όλα τα υλικά προκειμένου να κάνουν εξοικονόμηση, οι έλεγχοι δεν γίνονται σωστά και πολλές φορές οι ελεγκτές και οι επιθεωρητές δωροδοκούνται. «Δεν έχουν αλλάξει πολλά από τον μεγάλο σεισμό στην Κωνσταντινούπολη το 1999», είπε.
