Φυσικό αέριο: Το πλαφόν διχάζει την Ευρωπαϊκή Ένωση – Το «όχι» της Ελλάδας

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε χθες το σχέδιο που είναι στο τραπέζι, μεταξύ των οποίων ήταν και το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Ο Πούτιν απείλησε με οριστική διακοπή της παροχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εκεί που όλα έδειχναν πως θα ήταν μια «μάχη» μεταξύ δυο μερών, προέκυψε διχογνωμία στο εσωτερικό της Ένωσης η οποία, μάλιστα, δείχνει να είναι και δύσκολο να «γεφυρωθεί».

Η συγκεκριμένη πρόταση της φον ντερ Λάιεν φαίνεται πως δεν βρίσκει σύμφωνους αρκετούς στην Ένωση, καθώς πρόκειται για ένα μέτρο που είναι περισσότερο τιμωρητικό για τη Μόσχα παρά αποτελεί λύση για τα ευρωπαϊκά κράτη.

Τα κράτη μέλη έχουν «αντιφατικές απόψεις», δήλωσε Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Politico. Πρώτη από όλους η Γερμανία που έχει δηλώσει ότι είναι «δύσπιστη» σχετικά με την ιδέα. Η Ουγγαρία, ο στενότερος σύμμαχος της Ρωσίας στην ΕΕ, είναι εναντίον της, όπως και η Σλοβακία και τουλάχιστον δύο άλλες χώρες, δήλωσαν διπλωμάτες.

Χαρακτηριστική ήταν η αντίδραση της Τσεχίας που αμέσως μετά τις ανακοινώσεις της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι θα προσπαθήσει η πρόταση αυτή να φύγει από το τραπέζι, καθώς αφορά περισσότερο τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας παρά τον τρόπο να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή κρίση.

Άλλοι, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και της Ιταλίας, θέλουν η Επιτροπή να προχωρήσει περισσότερο και να περιορίσει την τιμή όλου του φυσικού αερίου που εισάγεται στην ΕΕ. Η Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι αυτό ήταν κάτι που «εξέταζε» η Επιτροπή, αλλά οι Βρυξέλλες ήταν σε γενικές γραμμές αντίθετες με την ιδέα.

Ενώ η Νορβηγία, που είναι τώρα ο μεγαλύτερος προμηθευτής φυσικού αερίου της ΕΕ, έχει αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να είναι θετική σε ένα πλαφόν, υπάρχουν αμφιβολίες σχετικά με τις ΗΠΑ. Η Ουγγαρία θέλει η οποία συμφωνία να εγκριθεί ομόφωνα και όχι με τη διαδικασία της έκτακτης ανάγκης που απαιτεί πλειοψηφία, όπως θέλει η Επιτροπή, δήλωσε διπλωμάτης.

Η θέση της Ελλάδας

Στην Αθήνα, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν χθες ότι η Ελλάδα δεν είναι ικανοποιημένη με την πρόθεση της Κομισιόν για πλαφόν που θα αφορά αποκλειστικά το ρωσικό φυσικό αέριο. Οι ίδιες πηγές σημείωναν ότι η ελληνική πλευρά θεωρεί πως η επιθυμητή λύση θα πρέπει να περιλαμβάνει πλαφόν και σε τιμές που αφορούν και τις υπόλοιπες μεγάλες αγορές ενέργειας, όπως των ΗΠΑ και της Ασίας, καθώς το παρόν σύστημα είναι εύκολα χειραγωγήσιμο από τους πιο ισχυρούς παίκτες και ιδιαίτερα από την Gazprom, η οποία ως κυρίαρχος επηρεάζει την αγορά.

Πηγές του υπουργείου ενέργειας τόνιζαν χθες πως «η Ελλάδα δεν είναι υπέρ της πρότασης για επιβολή πλαφόν τιμής μόνο στο ρωσικό αέριο, αλλά θα επαναδιατυπώσει την πρόταση που έχει καταθέσει εδώ και μήνες ο έλληνας Πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, για ένα ανώτατο όριο τιμής στο TTF, που θα επηρεάσει συνολικά τις τιμές στην αγορά φυσικού αερίου».

Με αυτή τη θέση αναχώρησε για τις Βρυξέλλες ο υπουργός Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, ο οποίος θα αντιταχθεί στη σημερινή κρίσιμη συνεδρίαση στην επιβολή πλαφόν μόνο στο ρωσικό φυσικό αέριο, κίνηση που, όπως έχει δηλώσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή εν συνόλω των ροών προς την Ευρώπη.

Όπως αναφέρουν καλά πληροφορημένες πηγές η επιβολή πλαφόν ειδικά στο ρωσικό αέριο είναι μια κίνηση κυρίως πολιτικής σημασίας που στόχο έχει να πιέσει την Μόσχα στο μέτωπο του πολέμου με την Ουκρανία, χωρίς όμως επί της ουσίας να εξομαλύνει την κατάσταση στην αγορά, καθώς ενέχει και δυο βασικούς κινδύνους:

1. Υπάρχει ο κίνδυνος να αυξηθούν εν τέλει οι τιμές του φυσικού αερίου στις άλλες αγορές αλλά κυρίως και βασικότερο
2. Είναι ορατός ο κίνδυνος να διακοπούν και οι ροές στον Turkstream μετά τον Nord Stream, εφόσον προχωρήσει ένα τέτοιο σενάριο, κάτι που θα έβαζε σε μεγάλες ενεργειακές περιπέτειες την Ελλάδα.