Εκλογές στη Μ. Βρετανία: Προς θρίαμβο οι Εργατικοί – Πότε βγαίνουν τα exit polls

Από το πρωί οι Βρετανοί προσέρχονται στα εκλογικά τμήματα για να αναδείξουν το νέο κοινοβούλιο και τη νέα κυβέρνηση της χώρας. Οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές αναμένεται να φέρουν τους Εργατικούς ξανά στην εξουσία μετά από 14 χρόνια, στη διάρκεια των οποίων κυριάρχησαν οι Συντηρητικοί.

Τα εκλογικά κέντρα θα παραμείνουν ανοιχτά έως τις 22:00 τοπική ώρα (μεσάνυχτα στην Ελλάδα) και από τις κάλπες θα προκύψουν τα 650 μέλη της νέας Βουλής των Κοινοτήτων. Το πρώτο exit poll, που έχουν παραγγείλει από κοινού τα τηλεοπτικά δίκτυα BBC, ITV και Sky News, θα δημοσιοποιηθεί αμέσως μόλις ολοκληρωθεί η εκλογική διαδικασία και τα οριστικά αποτελέσματα αναμένονται τα ξημερώματα της Παρασκευής.

Οι Εργατικοί με επικεφαλής τον Κιρ Στάρμερ αναμένεται να καταγράψουν έναν εκλογικό θρίαμβο με διαφορά σχεδόν 20 μονάδων, εξασφαλίζοντας τη μεγαλύτερη πλειοψηφία από οποιοδήποτε κυβέρνηση στη σύγχρονη ιστορία, σύμφωνα με μια τελική εκτίμηση εδρών του YouGov,.

Συγκεκριμένα προβλέπεται πως οι έδρες τους θα ανέλθουν σε 431, ενώ οι έδρες των Συντηρητικών του Ρίσι Σούνακ θα περιοριστούν σε μόλις 102. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, 89 έδρες θεωρούνται οριακές για το που θα καταλήουν, καθώς η διαφορά μεταξύ της πρώτης και της δεύτερης θέσης υπολογίζεται σε 5 ποσοστιαίες μονάδες ή και λιγότερες.

Σε κάθε περίπτωση, ακόμα και στο καλύτερο σενάριο, το αποτέλεσμα για τους Συντηρητικούς θα είναι το χειρότερο στην ιστορία τους, χαμηλότερα και από το αποτέλεσμα του 1906, όταν είχαν συγκεντρώσει μόλις 156 έδρες. Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες αναμένεται να εξασφαλίσουν 72 έδρες και το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ προβλέπεται να συγκεντρώσει 3 έδρες, σύμφωνα με την έρευνα.

Η απογοήτευση για το κόμμα των Τόρις είναι τόσο μεγάλη, που η προεκλογική εκστρατεία του Ρίσι Σούνακ το τελευταίο διάστημα δεν εστίαση σε μια πιθανή νίκη, αλλά στο να συγκρατηθεί η διαφορά με τους Εργατικούς και το κόμμα να παραμείνει στη δεύτερη θέση.

Χαρακτηριστικό είναι πως ο ίδιος ο απερχόμενος πρωθυπουργός αλλά και αρκετοί υποψήφιοι των Συντηρητικών αντί να παρουσιάζουν τις θέσεις τους, υπογράμμιζαν τους «κινδύνους» που εγκυμονεί το ενδεχόμενο «οι Εργατικοί να κερδίσουν με τεράστια αυτοδυναμία». Οι Συντηρητικοί φυλλοροούν τόσο προς το ακροδεξιό κόμμα Reform UK του Νάιτζελ Φάρατζ, όσο και προς τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι μάλιστα διεκδικούν με αξιώσεις να είναι η επόμενη αξιωματική αντιπολίτευση.

Ενδεικτικό του κλίματος είναι πως ανήμερα της εκλογικής διαδικασίας, για πρώτη φορά από το 2005, η δημοφιλής εφημερίδα Sun στήριξε τους Εργατικούς κυκλοφορώντας με πρωτοσέλιδο τίτλο: «Είναι ώρα για αλλαγή». Αντίστοιχα πρωτοσέλιδα είχαν προηγηθεί και από τις εφημερίδες Sunday Times και Financial Times.

Ήδη υψηλόβαθμα στελέχη των Συντηρητικών παραδέχονται ότι οι Εργατικοί θα σημειώσουν «σαρωτική νίκη» ενώ σύμφωνα με την εφημερίδα Guardian, o Ρίσι Σούνακ φέρεται να έχει πει σε στενούς του φίλους και συνεργάτες ότι φοβάται πως μπορεί να χάσει ακόμη και την έδρα του. Αν αυτό συμβεί, θα είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας που πρωθυπουργός δεν επανεκλέγεται βουλευτής. Αυτό θα σημαίνει πως δεν θα μπορέσει να διατηρήσει ούτε την προεδρία του κόμματος.

Το εκλογικό σύστημα της Βρετανίας

Υπάρχουν 650 μονοεδρικές περιφέρειες όσες δηλαδή και οι έδρες στην Βουλή των Κοινοτήτων. Από αυτές οι 533 ανήκουν στην Αγγλία, οι 59 στη Σκωτία, οι 40 στην Ουαλία και οι 18 στη Βόρεια Ιρλανδία.

Βουλευτής εκλέγεται όποιος υποψήφιος πάρει έστω και μία ψήφο παραπάνω από τον δεύτερο στην εκλογική του περιφέρεια. Ουσιαστικά είναι σαν να διεξάγονται 650 διαφορετικές εκλογικές αναμετρήσεις. Γι’ αυτό και τα ποσοστά που παίρνουν τα κόμματα στο σύνολο της επικράτειας συχνά δεν αντιπροσωπεύουν τον αριθμό των βουλευτών που εκλέγουν.

Χαρακτηριστική περίπτωση ήταν οι εκλογές του 2015. Τότε το κόμμα UKIP, ενώ ήρθε τρίτο με ποσοστό 12,6%, κατάφερε να εκλέξει μόλις έναν βουλευτή. Αντιθέτως, το σκωτσέζικο κόμμα SNP, ενώ ποσοστιαία πήρε μόλις 4,7%, κέρδισε 56 έδρες. Αξίζει να σημειωθεί πως στις σημερινές εκλογές για πρώτη φορά έχουν αλλάξει τα γεωγραφικά όρια σε 584 περιφέρειες, ώστε να υπάρχει ισότιμη κατανομή πληθυσμού ανά περιφέρεια, περίπου 72.000 ψηφοφόρων.

Οι περισσότεροι βουλευτές εκπροσωπούν κάποιο πολιτικό κόμμα, οπότε όποιο κόμμα συγκεντρώσει πάνω από 326 έδρες σχηματίζει κυβέρνηση και ο αρχηγός του γίνεται πρωθυπουργός.