Οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν πρωτοποριακή έρευνα για τη μεταμόσχευση εγκεφάλου

Μια νεοσύστατη υπηρεσία του υπουργείου Υγείας των ΗΠΑ προσέλαβε έναν γενετιστή, ο οποίος αναπτύσσει μια εξαιρετικά ριζοσπαστική θεραπευτική προσέγγιση για την καταπολέμηση της γήρανσης. Ο γενετιστής Δρ. Ζαν Εμπέρ έλαβε χρηματοδότηση από τα Ινστιτούτα Υγείας (NIH) των ΗΠΑ, ύψους 110 εκατομμυρίων δολαρίων, για την ανάπτυξη μιας χειρουργικής επέμβασης που αντικαθιστά τα κατεστραμμένα εγκεφαλικά κύτταρα με «νευρωνικά» βλαστοκύτταρα που έχουν αναπτυχθεί σε εργαστήρια, μια μέθοδος που έχει ήδη δείξει πολλά υποσχόμενα αποτελέσματα σε ποντίκια.

Το 2022, ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν σύστησε μια νέα υπηρεσία στα πρότυπα της Υπηρεσίας Έρευνας Προηγµένων Αµυντικών Προγραµµάτων (Defense Advanced Research Projects Agency, DARPA). Η Υπηρεσία Προηγμένων Έργων των ΗΠΑ για την Υγεία (ARPA-H) συστήθηκε με σκοπό την ανάπτυξη μιας «τολμηρής και επείγουσας καινοτομίας με μετασχηματιστικές δυνατότητες» στον τομέα της υγείας.

Ο λόγος που τα φάρμακα δεν πρόκειται να σταματήσουν ποτέ τη γήρανση, λέει ο επιστήμονας, είναι ότι ο χρόνος επηρεάζει όλα τα όργανα και τα κύτταρά μας και καταστρέφει ουσίες όπως η ελαστίνη, μια πρωτεΐνη και συστατικό του συνδετικού ιστού του ανθρώπινου σώματος, η οποία συμβάλλει στην ελαστικότητα του δέρματος. Ο Εμπέρ πιστεύει πως ακόμα κι αν η γονιδιακή θεραπεία μπορούσε να αναζωογονήσει το DNA μέσα στα κύτταρα- μια ιδέα που διερευνούν ορισμένες εταιρείες- η γήρανση είναι αναπόφευκτη.

«Όταν ήμουν παιδί ανακάλυψα ότι όλοι καταρρέουμε και πεθαίνουμε και αναρωτήθηκα γιατί το αποδέχονται όλοι αυτό» είπε ο ερευνητής.

«Αυτό με καθοδηγεί σε ό,τι κάνω. Απλώς προτιμώ τη ζωή από αυτήν την αργή υποβάθμιση σε ανυπαρξία που έχει σχεδιάσει η βιολογία για όλους μας» πρόσθεσε.

Τι έδειξαν τα πειράματα

Η ομάδα του γενετιστή διεξήγαγε πειράματα σε ποντίκια, αφαιρώντας μικρά τμήματα του εγκεφάλου τους και εγχύοντας πολτούς εμβρυϊκών κυττάρων. Τα βλαστοκύτταρα αναπτύχθηκαν μέσω κυτταρικής καλλιέργειας, η οποία περιλαμβάνει την απομόνωση κυττάρων από ένα έμβρυο και την τοποθέτησή τους σε ένα τρυβλίο Petri με θρεπτικά συστατικά όπως βιταμίνες, αμινοξέα, γλυκόζη και άλατα. Η ομάδα τοποθέτησε ένα μείγμα των εργαστηριακών κυττάρων σε ένα πήκτωμα πρωτεΐνης, το οποίο προερχόταν από συστατικά κυττάρων και ιστών που προάγουν την κυτταρική ανάπτυξη.

Οι προκαταρκτικές δοκιμές σε ποντίκια έδειξαν ότι αυτά τα εμβολιασμένα, εγκεφαλικά κύτταρα δότη επικοινωνούσαν με τον εγκέφαλο του ξενιστή του ποντικιού και ανταποκρίνονταν σε οπτικά ερεθίσματα, ένα μήνα μετά τη μεταμόσχευση. Τα νεαρά κύτταρα, με άλλα λόγια, ωρίμασαν γρήγορα και μετατράπηκαν σε εξειδικευμένα κύτταρα που ήταν έτοιμα να εκπληρώσουν το νέο τους ρόλο στον εγκέφαλο του ξενιστή. Επιπλέον, οι νευρώνες ενεργοποιήθηκαν και ενσωματώθηκαν σε λειτουργικά δίκτυα εντός του εγκεφάλου, χωρίς περαιτέρω χειρουργική επέμβαση, σύμφωνα με τους ερευνητές. Αυτά τα κύτταρα φάνηκε επίσης να ανταποκρίνονται σε αισθητηριακές εισροές, όπως έδειξαν μεταγενέστερες δοκιμές σε ποντίκια.

Μετά την επιτυχία των πειραμάτων σε ποντίκια, η ομάδα του ερευνητή θα προχωρήσει σε δοκιμές σε πρωτεύοντα θηλαστικά. Ωστόσο, ορισμένοι επιστήμονες έχουν εκφράσει αμφιβολίες για την πρακτικότητα ή τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της επέμβασης.

«Επιφανειακά ακούγεται εντελώς τρελό, αλλά μου έκανε εντύπωση το πόσο καλά το παρουσίασε», δήλωσε ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας έρευνας γήρανσης Oisín Biotechnologies, Μάθιου Σολτζ, στο MIT Technology Review.

Ο Σολτζ, ωστόσο, δεν αναμένει ότι αυτή η χειρουργική επέμβαση θα υιοθετηθεί ευρέως ή ότι θα πυροδοτήσει μια νέα εποχή ανθρώπινης αθανασίας.

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Bioengineering».