Θανάσης Λυρτσογιάννης: Η ιστορία είναι ξεροκέφαλη

Οι πλατείες ξαναγράφουν ιστορία. Η φράση µπορεί να ακούγεται ως κλισέ, αλλά εκφράζει τις συγκλονιστικές συγκεντρώσεις οι οποίες σε περισσότερες από 120 πόλεις βάζουν τη σφραγίδα τους στις πολιτικές εξελίξεις. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες έκαναν κυριολεκτικά κοµµάτια και θρύψαλα την αλαζονεία του 41%. Εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες ανέβηκαν στη σκηνή της ιστορίας για να διεκδικήσουν δικαιοσύνη για τα Τέµπη µεν, αλλά και ένα κράτος µε θεσµούς που θα σέβονται τον πολίτη και θα λειτουργούν µε διαφάνεια, αξιοκρατία και δικαιοσύνη.

Οι Έλληνες δεν εµπιστεύονται τους σηµερινούς θεσµούς. Είναι αδιαµφισβήτητο. Το έδειξαν όλες οι έρευνες που έγιναν. Και όταν βγήκαν στις πλατείες την περασµένη Κυριακή και µαζί µε απονοµή δικαιοσύνης για την τραγωδία στα Τέµπη διεκδίκησαν και διεκδικούν κατά βάθος µεγάλες θεσµικές αλλαγές, ένα άλλο κράτος στη θέση του σηµερινού διεφθαρµένου, αλαζονικού και τυραννικού για τους πλέον αδύναµους.

Το µέγεθος των διαδηλώσεων έφεραν τον πολίτη, τον ξεχασµένο, τον αποκλεισµένο από τις εξελίξεις που τον ενδιαφέρουν και καθορίζουν τη ζωή του στο προσκήνιο. Τον πολίτη που το σάπιο πολιτικό σύστηµα ήθελε καθισµένο στην πολυθρόνα και µόνο κάθε τέσσερα χρόνια να πηγαίνει στην κάλπη. Τον πολίτη θεατή και όχι πρωταγωνιστή, γιατί δεν τους βολεύει και ακόµα περισσότερο τους χαλάει τα σχέδια, τον πολίτη παθητικό αποδέκτη της πολιτικής τους και όχι συνδιαµορφωτή.

Αυτός ο πολίτης βγήκε στις πλατείες και διεκδίκησε και διεκδικεί ρόλο στη διαµόρφωση της ιστορίας.

 Πολύχρωµο πλήθος

Στο ερώτηµα ποιος είναι αυτός και γιατί κινητοποιήθηκε η απάντηση δεν µπορεί να είναι µονοσήµαντη. Το πλήθος είναι ποικιλόµορφο και πολύχρωµο. Είναι ο πολίτης που τον πνίγει η ακρίβεια, η ανέχεια και η φτώχεια. Είναι ο άνεργος και ο χαµηλόµισθος, ο συνταξιούχος που δεν βγάζει το µήνα, ο ιδιοκτήτης που απειλείται από τους άδικους πλειστηριασµούς και την αλαζονεία των funds και των servicers, ο αγρότης που παίρνει ψίχουλα για την παραγωγή του, ο νέος και η νέα που µένει στο παιδικό δωµάτιο και δεν µπορεί να κάνει τη δική του οικογένεια. Όλοι αυτοί και πολλοί άλλοι που βλέπουν τη συγκάλυψη στην τραγωδία των Τεµπών, που διαπιστώνουν πως η κυβέρνηση και η Δικαιοσύνη δεν κάνουν όσα οφείλουν να κάνουν για να πέσει άπλετο φως σε ένα θέµα που αποτελεί πλέον τη συλλογική πληγή. Στο σηµείο αυτό να επισηµάνουµε τη δηµοσκόπηση της MRB σύµφωνα µε την οποία το 81,1% πιστεύουν ότι η κυβέρνηση δεν κάνει όσα πρέπει και το 77,5% πως η Δικαιοσύνη δεν κάνει αυτά που πρέπει για να βρεθεί η αλήθεια και να αποδοθεί δικαιοσύνη.

Τα φοβερά αυτά ευρήµατα αποκαλύπτουν πως τα Τέµπη είναι η σπίθα, που στο υπόστρωµα που υπάρχει και προαναφέρθηκε, έβαλε φωτιά κινητοποίησε τους πολίτες και τους οδήγησε στις πλατείες.

Και τώρα το καθοριστικό ερώτηµα που τίθεται και αυτό για το οποίο ζητούν απαντήσεις κυβέρνηση, κόµµατα, αναλυτές, πολιτικοί επιστήµονες και άλλοι ειδικοί, αλλά και η ίδια η κοινωνία είναι αν οι πλατείες θα βάλουν τη σφραγίδα τους στις πολιτικές εξελίξεις και θα δροµολογήσουν αλλαγές ή θα πρόκειται για µια αντίδραση-έκφραση της στιγµής και το πλήθος των πολιτών θα επιστρέψει στον καναπέ, στη θέση του παθητικού θεατή.

 Ποιοτική µεταβολή

Το πρώτο και σηµαντικό είναι πως το τεράστιο µέγεθος των διαδηλώσεων αλλάζει το ποσοτικό στοιχείο σε ποιοτικό, που σηµαίνει πως οι πολίτες αποκτούν συνείδηση της πράξης τους που έχει πλέον βαθιά πολιτικά χαρακτηριστικά. Γίνονται υποκείµενα της ιστορικής εξέλιξης από απλοί παρατηρητές των γεγονότων. Είναι ακριβώς αυτή η ποιοτική µεταβολή που µπορεί να προκαλέσει ανατροπές. Με την απαραίτητη προϋπόθεση πως θα βρεθούν οι αναγκαίες πολιτικές δυνάµεις που θα γονιµοποιήσουν τις κοινωνικές αντιδράσεις και θα δώσουν πολιτική κατεύθυνση. Επιπλέον οι µεγάλες κινητοποιήσεις αποτελούν αντανάκλαση αυτής της ποιοτικής µεταβολής, που σηµαίνει πως οι συγκλονιστικές διαδηλώσεις της περασµένης Κυριακής δεν είναι το τέλος, αλλά η αρχή µιας νέας πορείας. Το φαινόµενο το είδαµε µε τους αγανακτισµένους στις πλατείες που οδήγησαν το ΣΥΡΙΖΑ στη νίκη στις εκλογές του 2015 και στην κυβερνητική εξουσία. Που θα οδηγηθούν σήµερα οι εξελίξεις είναι το µεγάλο ζητούµενο.

Γιατί µόνο αν συναντηθούν πολίτες και πολιτικές δυνάµεις που θα τους εκφράσουν θα δούµε την ανατροπή που το πρώτο σκέλος έχει δροµολογήσει. Το δεύτερο προς το παρόν είναι ανώριµο και δεν µπορεί να εκφράσει τους πολίτες. Ο κατακερµατισµός των πολιτικών δυνάµεων και η αδυναµία ή ακριβέστερα η απουσία πολιτικής βούλησης για συνεννόηση και συνεργασία καθιστούν άδηλο το αποτέλεσµα παρότι όπως έγραψε ο πολιτικός επιστήµονας και επικοινωνιολόγος Λευτέρης Κουσούλης «όταν ξεκινήσει αυτό το ποτάµι, δεν ανακόπτεται η ορµή του.» Κι ενώ το ποτάµι ξεκίνησε οι πολιτικές δυνάµεις δεν βρίσκονται στην πρωτοπορία, αλλά ακολουθούν ασθµαίνοντας.

 Αδυναµία

Και είναι αυτή ακριβώς η αδυναµία που επιτρέπουν στη Νέα Δηµοκρατία και τον Κυριάκο Μητσοτάκη να κυριαρχούν. Αν υπήρχε µία αξιόπιστη εναλλακτική πειστική πρόταση για γκρέµισµα του σάπιου κράτους της διαφθοράς και την αναγέννηση της χώρας, τη δικαιοσύνη στα Τέµπη και παντού, την δικαίωση των πολλών, τότε ίσως πολύ σύντοµα η ανατροπή να γινόταν πραγµατικότητα.

Τέλος οι πολιτικές δυνάµεις της αντιπολίτευσης ας έχουν κατά νου, πως µπορεί να ξεπεραστούν από νέες, όπως συνέβη πολλές φορές στην ιστορία µε τελευταία το ΣΥΡΙΖΑ του 4%. Η ιστορία είναι ξεροκέφαλη όταν αρχίσει να γράφεται και δεν περιµένει τους βραδυπορούντες, αλλά τους βάζει στο χρονοντούλαπο…