Toυ ΑΛΦΟΝΣΟΥ ΒΙΤΑΛΗ
ΈΝΑ «ΟΥΦ», μια ανάσα ανακούφισης, κυριάρχησε τον Απρίλιο του 2022, με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του δεύτερου κρίσιμου γύρου των Γαλλικών Προεδρικών Εκλογών. Η ακροδεξιά που έφτασε για τρίτη φορά με υποψήφιό της (τη Μαρί Λεπέν το 2022 και το 2017, και τον πατέρα της τον Ζαν Μαρί Λεπέν 20 χρόνια πριν), ηττήθηκε εκλογικά. Ή μάλλον για μια ακόμα φορά η βαθιά δημοκρατική παράδοση των Γάλλων πολιτών ανέκοψε την «κατάληψη» της Προεδρίας από την ακροδεξιά.
Η solidarité démocratique (δημοκρατική αλληλεγγύη), έστω και ελλειμματικά λειτούρ-
γησε και έδωσε την πλειοψηφία στο Μακρόν. Δύο φορές πολύ ηχηρά και μια ελλειμματικά
η δημοκρατική αλληλεγγύη, οχυρώθηκε πίσω από «το να ο κακός λύκος έρχεται … να τον σταματήσουμε» (2002 και 2017). Το 2022 όμως το ποσοστό της Μαρί Λεπέν ήταν και μεγάλο και σημαντικό. Ουδέποτε η ακροδεξιά στη Γαλλία έφτασε τόσο κοντά στην εξουσία, όσο στις Προεδρικές του 2022.
Το πολιτικό, αλλά πρωτίστως το κοινωνικό τοπίο στη Γαλλία έχει μεταβληθεί ριζικά και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα τις σταθερές και με τα δεδομένα που υπήρχαν τις τελευταίες δεκαετίες. Οι ρίζες που απέκτησε από τις αρχές της δεκαετίας του 80 το ακροδεξιό, ρατσιστικό και για πολλούς νεοναζιστικό μόρφωμα του «Εθνικού Μετώπου» του Ζαν Μαρί Λεπέν, είναι βαθιές, συντηρούνται και απλώνονται.
Η Γαλλία εμφανίζεται πλέον ως μια χώρα με βαθιές διαιρέσεις (κοινωνικές, οικονομι-
κές, γεωγραφικές, ηλικιακές) και πέρα από τα μεγάλα λόγια, για την ώρα τουλάχιστον δεν
διαφαίνεται μια αξιόπιστη πολιτική πρόταση και μια αξιόπιστη πολιτική ηγεσία για να μπορέσει να γεφυρώσει τα χάσματα και τις διαιρέσεις και να κλείσει την ψαλίδα των κοινωνικών ανισοτήτων, που συνιστούν σε μεγάλο βαθμό αιτίες της ανόδου της ακροδεξιάς. Τότε η ύπαιθρος, η επαρχία πήγε προς την Λεπέν, η μητροπολιτική χώρα πήγε προς τον Μακρόν και δίπλα σε αυτούς πολλά εκατομμύρια Γάλλων επέλεξαν την αποχή τα λευκά και τα άκυρα, τηρώντας επιφυλάξεις για το δίδυμο που διεκδικούσε την εξουσία και τις πολιτικές επέλεγαν. Στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών την περασμένη Κυριακή, η Γαλλία εμφανίστηκε και πάλι ως χώρα με βαθιές διαιρέσεις με την Λεπέν να αυξάνει σημαντικά την επιρροή της στην επαρχία, αλλά και στα πλέον ευάλωτα κοινωνικά στρώματα.
Βεβαίως αυτό δεν σημαίνει ότι Μακρόν και Λεπέν είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Καμία σχέση, καμία σύγκριση. Μόνο που η συνεχής διεύρυνση των ανισοτήτων η
αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων, η ανασφάλεια κ.α, δημιούργησαν και συντηρούν ένα “εκρηκτικό κοινωνικό υπόβαθρο” που αδυνατούν να διαχειριστούν και να αντι-
μετωπίσουν οι ασκούμενες πολιτικές. Η έστω και ελλειμματική δημοκρατική αλληλεγγύη, καθώς σε σημαντικό ποσοστό των ψηφοφόρων η γνωστή επίκληση και πάλι του «κακού λύκου» δεν περπατούσε, έδωσε στο Μακρόν μια δεύτερη Προεδρική θητεία.
Βεβαίως αυτό δεν σημαίνει ότι Μακρόν και Λεπέν είναι οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Καμία σχέση, καμία σύγκριση. Μόνο που η συνεχής διεύρυνση των ανισοτήτων η αποσάθρωση των εργασιακών σχέσεων, η ανασφάλεια κ.α, δημιούργησαν και συντηρούν ένα “εκρηκτικό κοινωνικό υπόβαθρο” που αδυνατούν να διαχειριστούν και να αντιμετωπίσουν οι ασκούμενες πολιτικές. Η έστω και ελλειμματική δημοκρατική αλληλεγγύη, καθώς σε σημαντικό ποσοστό των ψηφοφόρων η γνωστή επίκληση και πάλι του «κακού λύκου» δεν περπατούσε, έδωσε στο Μακρόν μια δεύτερη Προεδρική θητεία.
Το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, μπορεί να πέρασε ως δεύτερο κόμμα, μπροστά από το κόμμα του Μακρόν ωστόσο από μόνο του δεν κατάφερε να εισπράξει την φθορά της Προεδρικής πλειοψηφίας και να αναχαιτίσει τον καλπασμό της ακροδεξιάς.
Το ερώτημα όμως είναι πως θα διαμορφωθούν οι πολιτικοί συσχετισμοί στο δεύτερο γύρο που διεξάγεται σήμερα αν και σε μια σειρά από εκλογικές περιφέρειες υπάρχει αλληλοστήριξη υποψηφίων της αριστεράς από το κόμμα του Μακρόν και αντίστροφα.
Το εάν θα κατακτήσει η όχι αυτοδυναμία το κόμμα της Λεπέν είναι ένα ακόμα ερώτημα.
Το κυριότερο όμως ερώτημα είναι, αν μετά το μάθημα των ευρωεκλογών και στη συνέχεια των βουλευτικών εκλογών στον πολιτικό κόσμο της Γαλλίας θα επικρατήσει η στοιχειώδης λογική και το πολιτικό ένστικτο για να σταματήσει εδώ ο καλπασμός της ακροδεξιάς. Δηλαδή να δημιουργηθούν από τώρα οι πολιτικές και κοινωνικοοικονομικές προϋποθέσεις για να ανακοπεί η επέλαση της ακροδεξιάς προς την Προεδρία της Δημοκρατίας στις επόμενες Προεδρικές εκλογές. Με άλλα λόγια αν στο μεσοδιάστημα ανάμεσα στο δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών και στις Προεδρικές εκλογές, θα καταστεί δυνατόν να συγκροτηθεί μια σοβαρή και στιβαρή «Προεδρική πλειοψηφία» μέσα από συγκλίσεις και προγραμματικές συμφωνίες που θα αποτρέψει την κατάκτηση της Προεδρίας της Δημοκρατίας από την Ακροδεξιά. Μια Προεδρική πλειοψηφία που θα βασίζεται σε ένα πρόγραμμα «θεραπείας» σε πρώτη φάση των βαθιών πληγών της Γαλλικής κοινωνίας και των μεγάλων διαιρέσεων που έχουν επικρατήσει. Σε διαφορετική περίπτωση θα είναι δύσκολο το 2027, «ο κακός ο λύκος να μείνει έξω από το μαντρί».
