Η Ευρωπαϊκή ηγεσία µέσω του σκληρού ιερατείου των Βρυξελλών, εκπονεί ήδη το αφήγηµα και το µήνυµα περί Ρωσικού κινδύνου και εισβολής σε ευρωπαϊκό έδαφος µετά την Ουκρανία και µε το ΚΙΤ οδηγιών επιβίωσης για 72 ώρες, µιλάει όλο και πιο έντονα και όλο και πιο συχνά για το οικονοµικό πακέτο µαµούθ των 800 δις ευρώ για τον επανεξοπλισµό της, υπό τον φόβο της Ρωσικής απειλής και πρώτα θύµατα του «πολέµου» του «Ναπολέοντα» ή της επιχείρησης «Μπαρµπαρόσα» δεν θα είναι µόνο οι κοινωνικές δαπάνες για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και τους πολίτες της αλλά και το ίδιο το αγροτικό παραγωγικό µοντέλο της Ευρώπης, καθώς για τη νέα αµυντική πολιτική θα δεσµευτούν χρήµατα όχι µόνο από τα ασφαλιστικά ταµεία και τις τραπεζικές καταθέσεις αλλά και από τις αγροτικές ΚΑΠ, την ώρα που η ευρωπαϊκή ηγεσία υπογράφει συµφωνίες για εισαγωγές φρούτων από την Κολοµβία και το Εκουαδόρ και ο Ευρωπαίος αγρότης λιµοκτονεί…
Η Ευρωπαϊκή ηγεσία, µόλις η Ρωσία της χάιδεψε λίγο τον σβέρκο, αµέσως «πήρε τα άρµατα και κάνει πόλεµο µε νύφες και µ’ αγγόνια», χωρίς να υιοθετεί για τον εαυτό της αυτό το οποίο µας έλεγε ως Ελλάδα για την Τουρκία εδώ και δεκαετίες, ότι δηλαδή τι να κάνουµε αυτός είναι ο γείτονάς σας, οπότε να αγοράσετε από εµάς όπλα για να ενισχύσετε την κούρσα των εξοπλισµών και οι Τούρκοι να αγοράζουν από ένα άλλο κράτος-µέλος της Ε.Ε. και κατά τα άλλα να φροντίζετε να µιλάτε συχνά και κρατάτε διαύλους επικοινωνίας, γιατί τι να κάνουµε αυτός είναι ο γείτονάς σας, οπότε βρείτε τα… Αλλά µε την Ρωσία άλλα λόγια να αγαπιόµαστε.
Σε βάθος χρόνου
Εάν υπάρχει µια µακρινή πιθανότητα να συνεννοηθούν οι Ευρωπαίοι για να αντισταθούν σε µια από τις δύο µεγάλες υπερδυνάµεις, ΗΠΑ ή Ρωσία, τότε σίγουρα δεν θα τα καταφέρουν εναντίον και των δύο ταυτόχρονα. Κλασικά, η Ευρώπη θα διαιρεθεί. Η αλήθεια είναι ότι καµία επένδυση και κανένα πρόγραµµα “ReArm” δεν θα απογαλακτίσει την ΕΕ από την αµερικανική της εξάρτηση σύντοµα. Θα χρειαστούν δεκαετίες για να καλυφθεί το τεράστιο χάσµα αµυντικής τεχνολογίας.
Για να χτιστούν ολόκληρες βιοµηχανίες από την αρχή χρειάζεται χρόνος. Χρειάζονται αµυντικές εταιρείες, αλυσίδες εφοδιασµού και τεχνογνωσία. Η Ευρώπη απέχει πολύ από την αιχµή της αµυντικής τεχνολογίας του 21ου αιώνα και η τεχνογνωσία της στον τοµέα αυτό έχει µειωθεί από το τέλος του Ψυχρού Πολέµου. Οι ΗΠΑ είναι πολύ µπροστά χάρη σε δεκαετίες επενδύσεων σε τεχνολογίες ψηφιακής εποχής. Από το «Manhattan Project και µετά», οι αµερικανικές στρατιωτικές επενδύσεις και η καινοτοµία πρωτοστάτησαν σε µη στρατιωτικά spin-offs: το τρανζίστορ το 1947, το ολοκληρωµένο κύκλωµα µια δεκαετία αργότερα και τις τεχνολογίες επικοινωνίας στη δεκαετία του ’60 που µετατράπηκαν στην τεχνολογία πίσω από το διαδίκτυο. Όσο οι ΗΠΑ επένδυαν στην τεχνητή νοηµοσύνη, οι Ευρωπαίοι έριχναν το βάρος στην Πράσινη Συµφωνία. Ως αποτέλεσµα, ο γερµανικός στρατός εξακολουθεί να χρησιµοποιεί τη συσκευή φαξ και βρισκόµαστε παροµοίως στη σκοτεινή εποχή όσον αφορά την κατασκευή βαλλιστικών πυραύλων, δορυφόρων µε τεχνητή νοηµοσύνη και ηλεκτρονικού πολέµου. Είναι αστείο, λοιπόν, να πιστεύουµε ότι θα µπορούσαµε να ανταποκριθούµε στις αµυντικές δυνατότητες της Ρωσίας τα επόµενα πέντε χρόνια.
Κοινοβούλια και πλειοψηφίες
Αµφιβάλω επίσης για το αν Βερολίνο ή Παρίσι µπορούν να εξασφαλίσουν πλειοψηφίες στο κοινοβούλιο για περάσουν δαπάνες για εισαγωγές όπλων από τις ΗΠΑ, που είναι ακόµα ζωτικής σηµασίας, εις βάρος δαπανών κοινωνικής πρόνοιας. Η Ιταλία και η Ισπανία εξάλλου δεν αισθάνονται τόσο την απειλή ώστε να ζοριστούν ακόµα περισσότερο δηµοσιονοµικά για χάρη των αµυντικών δαπανών. Ακόµη και ο πιο ρεαλιστικός στόχος ενός σταδιακού εξευρωπαϊσµού των αµυντικών δαπανών σε µια περίοδο 10-15 ετών θα υπερέβαινε οτιδήποτε έχει κάνει η Ευρώπη, η άµυνα δεν συµπεριλαµβάνεται στην ενιαία αγορά.
Οι πιο αισιόδοξες προβλέψεις δείχνουν ότι η ΕΕ δεν θα είναι σε θέση να καλύψει τις δικές της πολεµικές ανάγκες µέχρι το 2040. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι τα σύγχρονα ευρωπαϊκά αµυντικά προϊόντα δεν είναι συγκρίσιµα σε ποιότητα µε τα αµερικανικά. Θα πρέπει λοιπόν να αποδεχτούµε ότι οι γεωπολιτικές συνθήκες θα έχουν αλλάξει τόσο πολύ, που τα χρόνια των επενδύσεων στην άµυνα, δεν θα είναι παρά σταγόνα στον ωκεανό.
Αφήγηµα από τον «ψυχρό πόλεµο»
Ξέρετε ο µέσος Ευρωπαίος, δεν τα έχει µε την Ρωσία και τους Ρώσους πολίτες αλλά µε τις ευρωπαϊκές ηγεσίες και τις Βρυξέλλες που µετά από µια δεκαετή οικονοµική και µνηµονιακή κρίση που τον ξεζούµισαν οικονοµικά, έπειτα τον κλείδωσαν στο σπίτι και πέταξαν και το κλειδί µε την πανδηµία και τώρα πάλι για να µπορέσουν µέσα σε ένα project «πουκάµισο αδειανό» να κερδίσουν χρόνο, ποντάρουν τα τελευταία τους πολιτικά και επικοινωνιακά λεφτά, σε ένα αφήγηµα βγαλµένο από το ψυχρό πόλεµο και την δεκαετία του 1960… Ειλικρινά, δεν ζούµε ξέρετε στην δεκαετία του 1980 όπου ο µέσος Ευρωπαίος πήγαινε στον κινηµατογράφο για να δει τον Σιλβέστερ Σταλόνε να κατατροπώνει τους Σοβιετικούς πότε ως «Ρόκυ» και πότε ως «Ράµπο», ώστε να πάρει και µια εικόνα για το πώς είναι οι άνθρωποι, τα σκεπτικά και η νοοτροπία πίσω από τα τείχη της Σοβιετικής Ένωσης… Τις δεκαετίες που µεσολάβησαν της νεότερης Ρωσίας, ο Ευρωπαίος και ο Ρώσος ταξίδεψαν ο ένας στη χώρα του άλλου, ήρθαν κοντά, έφεραν κοντά τις αγορές τους, έκαναν δουλειές, έγιναν κοµµάτι της Ευρώπης, του γεωπολιτισµού και της σύγχρονης κουλτούρας… Δεν έχει οπότε κάτι να χωρίσει ο Ευρωπαίος µε τον Ρώσο πολίτη, πόσο µάλλον διάθεση να πολεµήσει εναντίον του, αντίθετα τον θεωρεί και αυτόν Ευρωπαίο εταίρο.
Η Ευρώπη απέτυχε να διαχειριστεί µια οικονοµική κρίση το 2010, απέτυχε να διαχειριστεί µια πανδηµία το 2020 και τώρα θα διαχειριστεί πιστεύετε επαρκώς ένα πολεµοχαρές οικονοµικό και εξοπλιστικό πρόγραµµα; δεν το νοµίζω. Έπειτα, εκτός από την εµπειρία της τραγικής ανεπάρκειας υπάρχει και το πολιτικο-επιχειρηµατικό χρονοδιάγραµµα το οποίο είναι το µόνο που πιστεύει η Ευρωπαϊκή ηγεσία… Δηλαδή τα επόµενα 5 χρόνια, γιατί πέντε χρόνια; γιατί τότε λήγει η θητεία του Αµερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραµπ στον Λευκό Οίκο και οι Βρυξέλλες ευελπιστούν σε µια επάνοδο των «Δηµοκρατικών» και επίσης σε πέντε χρόνια είναι ξανά οι Ευρωπαϊκές εκλογές. Οπότε η Ευρωπαϊκή ηγεσία κινείται µε το αφήγηµα βλέπουµε και κάνουµε σε πέντε χρόνια από τώρα και µέχρι τότε, ελπίζουµε να έχουµε κάτι να δείξουµε. Όµως ποιο είναι το επικίνδυνο σε αυτή την φάση; πέραν των όσων αναλύσαµε παραπάνω. Η Ευρώπη συνεχίζει παρότι ονοµάζεται γεωγραφικά ως «Γηραιά Ήπειρος» να συµπεριφέρεται σαν ένα πολιτικό νήπιο, που προσπαθεί να παίξει για να µάθει. Φυσικά ένα παιδί µέσα από το παιχνίδι, µαθαίνει και εξερευνά τον κόσµο αλλά θα πρέπει και το παιχνίδι να είναι ασφαλές…
Η Ευρώπη στο παιχνίδι της οικονοµικής κρίσης το 2010 έπαιξε µε το πατίνι της, έπεσε και έσπασε τα πόδια της, στην κρίση της πανδηµίας έπαιξε µε τα µαχαίρια της κουζίνας και κόπηκε, µε αποτέλεσµα να αιµορραγεί ακόµα και τώρα σε σχέση µε τον επανεξοπλισµό και την κρίση στις σχέσεις µε την Ρωσία παίζει µε τα σπίρτα, µε κίνδυνο όχι απλά να κάψει τον εαυτό της αλλά και τα πάντα γύρω της…
Απλά πάρτε τα σπίρτα από τα χέρια του παιδιού…
* Πολιτικός αναλυτής, Δηµοσιογράφος
