Της Σίας Αναγνωστοπούλου από την Κυριακάτικη Kontranews
ΤΡΕΙΣ γυναίκες δολοφονημένες από τους «άντρες τους», τρεις γυναικοκτονίες η μια πίσω από την άλλη, που προστίθενται σε ένα μεγάλο αριθμό γυναικοκτονιών των τελευταίων χρόνων. Για αυτή «την πανδημία μέσα στην πανδημία τον καιρό της καραντίνας και της αύξησης της ενδοοικογενειακής βίας» είχαν κρούσει ηχηρό κώδωνα κινδύνου οι φεμινιστικές οργανώσεις. Δυστυχώς η πραγματικότητα ξεπέρασε τις πιο δυσοίωνες προβλέψεις των οργανώσεων. Σχεδόν κάθε μήνα μια γυναίκα δολοφονείται τα τελευταία τρία χρόνια, με δραματικές συμπυκνώσεις όπως αυτή των τριών σε δύο εικοσιτετράωρα. Κατά την κ. Συρεγγέλα (υφυπουργός Εργασίας) βέβαια οι έξι γυναικοκτονίες μέσα σε επτά μήνες δεν είναι πολλές γιατί αλλού γίνονται περισσότερες. Στις πόσες δολοφονημένες γυναίκες από τους «άντρακλες» θα θεωρήσει άραγε η κυβέρνηση ότι κάτι δεν πάει καθόλου καλά;
«Όσα ξέρει ο νοικοκύρης δεν τα ξέρει ο κόσμος όλος» λέει μια παροιμία, και φαίνεται ότι αυτή την αποδέχονται πολλοί, ακόμα και ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη. Ο «νοικοκύρης» που τα ξέρει όλα «ήταν αποφασισμένος να δολοφονήσει. Τι να κάνει η ΕΛΑΣ»; Η κυβέρνηση του «νόμου και της τάξης» μας πετάει κατάμουτρα ότι ακόμα και σε περίπτωση καταγγελίας από τη γυναίκα (περίπτωση Ζακύνθου), η Αστυνομία δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Αυτή η αδιαφορία σε συνδυασμό με τις συγκρίσεις διέπει το θεσμικό και βεβαίως το πολιτισμικό και αξιακό σύστημα. «Γύρισε στον άντρα σου να τα βρείτε» είναι μια από τις συνήθεις παροτρύνσεις αστυνομικών, που άμεσα μεταφράζει την πατριαρχική αντίληψη του «άντρα», του «νοικοκύρη», των ιεραρχικών σχέσεων, των έμφυλων σχέσεων εξουσίας όπου ακόμα και η βία, συναισθηματική, σωματική και συμπεριφορών, εντάσσεται στην κανονικότητα του «νοικοκυραίου».
Ο αριθμός των γυναικοκτονιών αποδεικνύει με τον πλέον δραματικό τρόπο ότι το θεσμικό σύστημα για την αντιμετώπιση της έμφυλης βίας, για την αντιμετώπιση της βίας των αντρών κατά των γυναικών δεν επαρκεί. Σε κυβερνητικό επίπεδο δεν έχει γίνει αντιληπτό το βάθος του προβλήματος, και ότι οι παρεμβάσεις (στην Παιδεία, στην Αστυνομία, στις δομές για την προστασία των γυναικών και των παιδιών) πρέπει να γίνουν εδώ και τώρα χωρίς καμιά χρονοτριβή.
Οι πατριαρχικές νοοτροπίες αναπαράγονται όταν η πραγματικότητα δεν ονοματίζεται ρητά και κατηγορηματικά. Γυναικοκτονία είναι ηλίθιε. Άντρες σκοτώνουν γυναίκες στο πλαίσιο ενός εγκαθιδρυμένου επί αιώνες πατριαρχικού προτύπου, που νομιμοποιεί την έμφυλη βία, που «κουκουλώνει» ακόμα και το φόνο ως απότοκο της έμφυλης βίας. «Η κοπέλα δεν είχε δώσει δικαιώματα», ακούσαμε σε τηλεοπτική εκπομπή όταν δολοφονήθηκε η Ελένη Τοπαλούδη. Τι σημαίνει δεν είχε δώσει δικαιώματα και σε ποιον; Δηλαδή «αν είχε δώσει δικαιώματα στους άντρες» μετριάζονται τα κίνητρα του φόνου; Και πολλές τέτοιες εκφράσεις (τη ζήλευε, δεν ήθελε να χωρίσει, την αγαπούσε παθολογικά, κλπ). Για να σπάσει αυτό πρέπει να ονοματιστεί το κίνητρο: τη σκότωσε γιατί ήταν γυναίκα, γιατί είχε εξουσία στο σώμα της, γιατί του ανήκε. Η νομική αναγνώριση του όρου γυναικοκτονία στον ΠΚ είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα για να αρχίσει να ξετυλίγεται το κουβάρι της πατριαρχίας. Η κυβέρνηση έχει τεράστια ευθύνη που δεν αποδέχεται την τροπολογία του ΣΥΡΙΖΑ.
Το παράλληλο βήμα είναι το κίνημα. Ένα μεγάλο κίνημα για την εφαρμογή κάθε άρθρου της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης, για το ξερίζωμα της πατριαρχικής αντίληψης. Καμιά γυναίκα μόνη της απέναντι στη βία. Καμιά ανοχή απέναντι στην έμφυλη βία.
* Τομεάρχης Πολιτισμού ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Βουλευτής Αχαΐας