Πριν καν πέσουν οι τίτλοι τέλους στην επίσκεψη Μητσοτάκη στις
Ηνωμένες Πολιτείες, περίσσεψαν και τα εγκώμια, αλλά και οι
καταδίκες –οι δεύτερες όχι τόσο έντονα όχι τα πρώτα.
Με άλλα λόγια, πολλά ΜΜΕ, ακόμη περισσότεροι πολιτικοί, αλλά
και αναλυτές, με το που πάτησε το πόδι του ο έλληνας
πρωθυπουργός στις ΗΠΑ, έσπευσαν να βγάλουν συμπεράσματα,
να πανηγυρίσουν ή να εκφράσουν τις ενστάσεις και τις αντιρρήσεις
τους.
Μόνο που τέτοιου είδους επισκέψεις δεν προσφέρονται για εύκολα
συμπεράσματα –στο μέτρο, τουλάχιστον, που η ιστορία έχει
επιβεβαιώσει ότι η επιτυχία ή η αποτυχία τους μπορεί να κριθεί
εβδομάδες ή και μήνες μετά.
Ασφαλώς, κάποια πράγματα συγκροτούν γεγονότα και επ’ αυτών
μπορεί να γίνει ήδη η συζήτηση: για παράδειγμα, αυτό που η
αντιπολίτευση ονομάζει –κατόπιν «αυτοπροσδιορισμού» από την
ίδια την κυβέρνηση- «προβλέψιμος και δεδομένος σύμμαχος» είναι
μία στρατηγική που έχει επιλέξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, για την
οποία κανείς μπορεί ήδη να εκφράζει την κρίση του: το κατά
πόσον, δηλαδή, αποδίδει ή όχι, όταν υπάρχουν ήδη σοβαρές
ενδείξεις ότι αυτή η πολιτική και διπλωματική επιλογή έχει φτάσει
στα όριά της: την ώρα που η Ελλάδα έχει εξαντλήσει κάθε όριο και
περιθώριο «ατλαντισμού», βλέπουμε τις ΗΠΑ να «ενταφιάζουν» το
σχέδιο του East Med, να δείχνουν τη διάθεσή τους για ολοένα και
πιο αποτελεσματική προσέγγιση με την Τουρκία, αλλά και να
επιδεικνύουν αξιοσημείωτη –και εν μέρει σκανδαλώδη- «ανοχή»
στις ίσες αποστάσεις που τηρεί η Άγκυρα στο Ουκρανικό.
Επίσης, γεγονός είναι και η δεδηλωμένη πρόθεση του
πρωθυπουργού για ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα των F-35:
καίτοι αυτή η προμήθεια δε θα γίνει αύριο το πρωί, αλλά έχει
ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2028, προφανώς η συζήτηση και οι
ενστάσεις μπορούν να λεχθούν από τώρα: για το κατά πόσον,
δηλαδή, το να «ψωνίζει» η Ελλάδα εξοπλιστικά από παντού και να
υπονομεύει την δημοσιονομική της προοπτική τής διασφαλίζει την
ασφάλεια και τις συμμαχίες που χρειάζεται.
Γι’ αυτά τα δύο ζητήματα, που έχουν ήδη ξεδιπλωθεί, η αποτίμηση
είναι ανοιχτή και θεμιτή: μπορεί ο καθένας, δηλαδή, να έχει από
τώρα την άποψή του για το κατά πόσον «δουλεύει» η τακτική του
«προβλέψιμου και δεδομένου συμμάχου» ή για το κατά πόσον
είναι σκόπιμο να ποντάρει η χώρα τα ρέστα της –για πολλοστή
φορά- σε μία άγονη κούρσα εξοπλισμών.
Πέραν αυτών των γεγονότων, όμως, είναι πολύ νωρίς και για
εγκώμια και για καταδίκες για όλα τα υπόλοιπα. Δηλαδή, όσοι
συγκινήθηκαν με τις πολλές διακοπές στην ομιλία του
πρωθυπουργού στο αμερικανικό Κονγκρέσο από τα πολλά
χειροκροτήματα, ας κρατήσουν την συγκίνησή τους έως ότου
διαπιστώσουν τί θα κάνει η Βουλή των Αντιπροσώπων και η
Γερουσία όταν έρθει η ώρα να εξετάσει το διαφαινόμενο αίτημα τη
αμερικανικής κυβέρνησης για αναβάθμιση των τουρκικών F-16. Κι
αυτό γιατί μπορεί να τους βγουν ξινά τα χειροκροτήματα και η επ’
αυτών συγκίνηση.
Επίσης, όσοι έσπευσαν να στηλιτεύσουν το γεγονός ότι ούτε ο
Κυριάκος Μητσοτάκης είπε μία φορά την λέξη «Τουρκία», ούτε ο
πρόεδρος Μπάιντεν έστειλε κάποιο μήνυμα στην Άγκυρα, θα
πρέπει εξίσου να περιμένουν. Αν και η στήλη θα ήθελε να ακούσει
μία πιο σαφή γλώσσα από τον πρωθυπουργό και στον Λευκό
Οίκο, αλλά πολύ δε περισσότερο στο Κονγκρέσο, η
πραγματικότητα είναι ότι όλοι κατάλαβαν για ποιον χτυπούσε την
καμπάνα ο πρωθυπουργός. Όσο για τον ένοικο του Λευκού Οίκου,
αν επιδείξει την αλληλεγγύη του με πράξεις, τότε χαλάλι που δεν
είπε κουβέντα για την γείτονα. Σε διαφορετική περίπτωση, θα έχει
επιβεβαιωθεί το αφήγημα «τα δώσαμε όλα και δεν πήραμε
τίποτα».
Προσώρας, όμως, συμπεράσματα δεν μπορούν να βγουν. Πέραν
των γεγονότων, λοιπόν, για όλα τα άλλα θα μιλήσει ο χρόνος.
