Ο Ευάγγελος Βενιζέλος έβαλε αυτονοήτως, ήδη από την
περασμένη εβδομάδα, τα πράγματα στη θέση τους: το ότι ασκεί
σκληρή κριτική σε μία κυβέρνηση που υπονομεύει τους
δημοκρατικούς θεσμούς και ξεδιπλώνει σχεδιασμό συγκάλυψης
για ένα σκάνδαλο που «αγγίζει» τον ίδιο τον πρωθυπουργό,
προφανώς δεν καθιστά τον πρώην αντιπρόεδρο της κυβέρνησης
και πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ «ΣΥΡΙΖΑ» ή «φιλοΣΥΡΙΖΑ». Και
μόνο ο σχετικός ισχυρισμός θα έπρεπε να προκαλεί θυμηδία
–χωρίς περαιτέρω ανάλυση. Τώρα, το αν η κριτική του πρώην
προέδρου του ΠΑΣΟΚ και διαπρεπούς καθηγητή Συνταγματικού
Δικαίου ευθυγραμμίζεται με τα πολιτικά «συμφέροντα» ή τις
πολιτικές προτεραιότητες του ΣΥΡΙΖΑ, αυτό είναι δευτερεύον και
σίγουρα άσχετο: οι συμπτώσεις στην πολιτική δεν σημαίνουν
συμμαχίες. Πολλώ δε μάλλον όταν η σύμπτωση αφορά στο
αυτονόητο: ότι το πολίτευμα πρέπει να λειτουργεί, ότι η κυβέρνηση
δεν δικαιούται να συγκαλύψει αυτό το μείζον σκάνδαλο, ότι οι
Ανεξάρτητες Αρχές οφείλουν εν τοις πράγμασι να είναι
ανεξάρτητες. Δεν είναι, άλλωστε, τυχαίο, ότι αυτό το
«συνταγματικό τόξο» που έχει εγερθεί συγκροτείται από
συνταγματολόγους από όλο το πολιτικό φάσμα. Ούτε όλοι τους
έγιναν ΣΥΡΙΖΑ, ούτε η υπεράσπιση της Δημοκρατίας σε αυτή τη
χώρα μπορεί να μονοπωληθεί από το κόμμα της αξιωματικής
αντιπολίτευσης.
Τούτων δοθέντων, η σιωπή του πρώην πρωθυπουργού Κώστα
Σημίτη είναι εκκωφαντική. Όχι μόνο διότι έχει εγερθεί ένα μείζον
θέμα Δημοκρατίας και ο ίδιος είναι σιωπηλός. Όχι μόνο διότι οι
στιγμές που ζούμε είναι τόσο οριακές, που δεν δικαιούται να μένει
κανείς σιωπηλός. Αλλά και διότι, μεταξύ άλλων, ήταν επί Κώστα
Σημίτη που θεσμοθετήθηκαν, στη συνταγματική αναθεώρηση του
2001 με γενικό εισηγητή τον Ευάγγελο Βενιζέλο, οι Ανεξάρτητες
Αρχές ως «αντίβαρα» στην ροπή προς την αυθαιρεσία της
εκάστοτε εκτελεστικής εξουσίας. Το συγκεκριμένο σύστημα
κάποιες φορές λειτούργησε και κάποιες όχι. Όμως, όπως και να
έχει, το πρωθυπουργοκεντρικό μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας
είναι λιγότερο πρωθυπουργοκεντρικό από τον Σημίτη και μετά. Και
στην παρούσα συγκυρία, η αξία και η σημασία των Ανεξάρτητων
Αρχών φαίνεται από την στάση αρχής που έχει τηρήσει η ΑΔΑΕ
και ο πρόεδρός της: ένας άνθρωπος βρέθηκε να μην
ευθυγραμμίζεται με τον σχεδιασμό συγκάλυψης που ξεδιπλώνει το
Μαξίμου και αναδείχθηκε σε καταλύτη εξελίξεων.
Τα όσα κάνει ο Χρήστος Ράμμος και η ΑΔΑΕ, αλλά και η τροπή
που έχει πάρει η υπόθεση εν γένει, αποτελούν σαφή δικαίωση του
Κώστα Σημίτη –και του Ευάγγελου Βενιζέλου- φυσικά, για τις
μείζονες συνταγματικές αλλαγές του 2001. Και αυτό καθιστά διπλά
θλιβερό το να βλέπει κανείς έναν πρώην πρωθυπουργό που έχει
αφήσει βαθύ αποτύπωμα στη μεταπολιτευτική περίοδο της χώρας,
να έχει καταπιεί τη γλώσσα του.
ΥΓ: Σημειωτέον ότι αυτά τα γράφει κάποιος που θεωρεί προδήλως
θετικό το ισοζύγιο των κυβερνήσεων Σημίτη και τον ίδιο έναν πολύ
καλό πρωθυπουργό, παρά τα πολλά «αλλά» που θα μπορούσε να
επικαλεστεί.