ΔΙΠΛΑ στα ηχηρά και με πολλούς αποδέκτες μηνύματα της κάλπης της 9ης Ιουνίου, ήλθαν και νέα μηνύματα από την γείτονα Τουρκία. Και τα μηνύματα αυτά ήλθαν τις ώρες που προετοιμάζεται η νέα Ελληνοτουρκική συνάντηση κορυφής με ένα ακόμα (ή και δύο) τετ-α-τετ των κ.κ Μτσοτάκη και Ερντογάν επί αμερικανικού εδάφους (πιθανά μια σύντομη συνάντηση τον Ιούλιο στην Ουάσιγκτον στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ και στην απροόπτου στη Νέα Υόρκη στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ τον Σεπτέμβριο), όπου θα συζητηθούν τα λεγόμενα «δύσκολα θέματα» (οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ). Προηγούνται οι συναντήσεις των Υπουργών Εξωτερικών, Γεραπετρίτη και Φιντάν (ήδη έγινε μια την περασμένη Παρασκευή στα Σκόπια) και μια πιο καθοριστική στην Ουάσιγκτον όπου γίνεται η προετοιμασία της ατζέντας για την νέα συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη.
Το πρώτο, σημαντικό μήνυμα από την Τουρκία στάλθηκε με NAVTEX στα μέσα της βδομάδας όπου κοινοποιήθηκε για πρώτη φορά η θέση της Άγκυρας ότι στις εκβολές του Έβρου δεν υπάρχει από κοινού συμφωνημένη οριοθέτηση θαλάσσιων συνόρων. Η Τουρκία «φόρτωσε» μια ακόμα παράλογη αξίωση στην ελληνοτουρκική ατζέντα, με αφορμή έρευνες του σκάφους «Alkyon» για μετρήσεις αναφο ρικά με την δυνατότητα ανάπτυξης ανεμογεννητριών εντός ελληνικών χωρικών υδάτων. Η χρονική στιγμή της εν λόγω επιλογής από πλευράς Τουρκίας παρουσιάζει αρκετό ενδιαφέρον, καθώς σχετίζεται με τις πολιτικές εξελίξεις που επικρατούν στην Αθήνα τις τελευταίες ημέρες, μετά τα αποτελέσματα των ευρωεκλογών. Σημειώνεται πως πανομοιότυπη NAVTEX είχε εκδοθεί από το σταθμό της Λήμνου και νωρίτερα μες στον Ιούνιο, δίχως να προκαλέσει κάποια τουρκική αντίδραση.
Με αυτόν τον τρόπο, η Άγκυρα ανοίγει ένα καινούριο κεφάλαιο στα ελληνοτουρκικά, καθώς το συγκεκριμένο θέμα δεν είχε τεθεί έως τώρα από τις τουρκικές αρχές, οι οποίες αμφισβητούν μια σύμβαση δεκαετιών. Η μέση γραμμή στις εκβολές του Έβρου δεν είχε τεθεί υπό αμφισβήτηση, καθώς συνδέεται με το ιδιαίτερο καθεστώς και του χερσαίου συνόρου, το οποίο παραμένει σταθερό ανεξάρτητα από τη μετακίνηση της κοίτης και του Δέλτα του ποταμού.
Το δεύτερο εξίσου σημαντικό μήνυμα των τελευταίων ημερών από την Άγκυρα είναι η ανακοίνωση στην εφημερίδα της τουρκικής κυβέρνησης για έρευνες στο Αιγαίο, εντός όμως τουρκικών χωρικών υδάτων. Αυτό που προβληματίζει σοβαρά την ελληνική πλευρά, είναι ότι η Τουρκία, μετά από μήνες ηρεμίας, ανακινεί ζήτημα ερευνώ στο Αιγαίο. Ένα θέμα που είχε κρατηθεί κάπως στο περιθώριο των συζητήσεων, αν και είχαν σημειωθεί έξοδοι τουρκικών ερευνητικών εντός όμως των χωρικών υδάτων της γείτονος. Βέβαια σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αγνοηθεί η σταθερή τουρκική άποψη περί δικαιοδοσίας στο Αιγαίο, που οδήγησε και στο πρόσφατο «μπρα ντε φερ» για τα περιβόητα θαλάσσια πάρκα.
Τα ελληνοτουρκικά έχουν εισέλθει εδώ και μήνες σε κρίσιμη καμπή και μέσα από τις συναντήσεις κορυφής Ερντογάν-Μητσοτάκη με την τουρκική πλευρά να έχει απλώσει στο τραπέζι όλο το φάσμα των μονομερών διεκδικήσεων της (γκρίζες ζώνες, αποστρατιωτικοποίση των νησιών και σύνεσης της με την ελληνική κυριαρχία επ ́αυτών, μη αναγνώριση υφαλοκρηπίδας στα νησιά, εύρος ελληνικού εναέριου χώρου, casus belli κ.ά.).
Υπ’ αυτές τις συνθήκες επανέρχονται κάποια κρίσιμα ερωτήματα που είχαμε θέσει και την προηγούμενη βδομάδα.
Υπάρχει ασφαλής τρόπος να προχωρήσει ο απευθείας και εφ’ όλης της ύλης πολιτικός διάλογος Ελλάδας – Τουρκίας όταν η Άγκυρα, παρά το «ήρεμο κλίμα» έχει επαναφέρει στο τραπέζι όλες τις μονομερείς αξιώσεις, προσθέτοντας συνεχώς και άλλες;
Ποια ακριβώς είναι τα όρια της Ελλάδας σε ένα τέτοιο απευθείας διάλογο, χωρίς μεσολαβητές, όπως επιμένει η Τουρκία;
Υπάρχει «Plan B» συγκροτημένο και κυρίως να έχει συζητηθεί με τον διεθνή παράγοντα σε περίπτωση αδιεξόδου λόγω της εμμονής της Τουρκίας στις μονομερείς αξιώσειςτης και στην αναθεωρητική ατζέντα της ή ο διεθνής παράγοντας θα επιμείνει στο «βρείτε τα» και μάλιστα τώρα που «έχετε καθίσει στο ίδιο τραπέζι» .
Αν επιλεγεί από την αρχή ή σε κάποιο σημείο των συνομιλιών η λύση της προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης με υπογραφή συνυποσχετικού ποιες ακριβώς τουρκικές θέσεις (μονομερείς διεκδικήσεις) θα περάσουν στο συνυποσχετικό, αφού για να προχωρήσει αυτή η διαδικασία τουλάχιστον και από τα δύο μέρη χρειάζεται συναίνεση (συνυπογραφή) για το ποια θέματα «συμπαρασύρονται» στη κρίση του Διεθνούς Δικαστηρίου;
