Αλφόνσος Βιτάλης: Το «ρήγµα» στην Τουρκία και οι ανησυχίες για Αιγαίο – Κυπριακό

Ο Ερντογάν ακόµα παραµένει ο κυρίαρχος του παιχνιδιού σε µια βαθιά εδώ και χρόνια διχασµένη πολιτικά και εκλογικά Τουρκία. Η «σύλληψη» και η πιθανότατη παραποµπή σε δίκη µε βαριές κατηγορίες του Δήµαρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέµ Ιµάµογλου του κυριότερου πολιτικού αντιπάλου του κ. Ερντογάν δηµιουργεί ένα νέο «εκρηκτικό» σκηνικό στην γείτονα.

Για την ώρα τουλάχιστον φαίνεται πως ο κ. Ερντογάν «εξουδετέρωσε» τον βασικό πολιτικό του αντίπαλο.

Όµως το «ρήγµα» στην τουρκική κοινωνία είναι βαθύ και µοιάζει αγεφύρωτο.

Οι Ευρωπαίοι ηγέτες για την ώρα παραµένουν σιωπηλοί αναφορικά µε τις εξελίξεις στην Τουρκία. Το Στέητ Ντιπάρτµεντ κρατά χαµηλούς τόνους και δείχνει αποστασιοποιηµένο. Μόνο ένας αριθµός δηµάρχων κυρίως ευρωπαϊκών πόλεων άσκησε κριτική για την σύλληψη Ιµάµογλου.

Η εσωτερική αναταραχή στην Τουρκία και οι όποιες εξελίξεις έχουν µεν να κάνουν µε το θέµα των δικαιωµάτων σε µια χώρα µάλιστα που θέλει να προσεγγίσει την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ωστόσο το όλο θέµα δεν σταµατάει εδώ.

Οι εσωτερικές κρίσεις στην Τουρκία τις περισσότερες φορές ή καλύτερα έτσι συνήθως γίνεται, µεταφέρονται στην εξωτερική της πολιτική και στις σχέσεις της κατά κύριο λόγο µε τους γείτονες.

Ήδη στην Αθήνα υπάρχει ανησυχία και προβληµατισµός για πιθανές επιπτώσεις της µεγάλης αναταραχής και της όξυνσης της εσωτερικής κατάστασης, στη συµπεριφορά της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας. Άλλωστε δεν θα είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία αντιµετωπίζοντας οξυµένα εσωτερικά προβλήµατα,να δηµιουργήσει εντάσεις, να ανεβάζει τους τόνους και να κλιµακώσει τις προκλήσεις της στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.

Ο Ερντογαν προσπαθεί να παρουσιάσει στις ΗΠΑ ένα ήπιο και λελογισµένο προφίλ ηγέτη περιφερειακής δύναµης ώστε να κερδίσει πόντους στα εξοπλιστικά και να ξανανοίξει τον δρόµο για τα νέας γενιάς αµερικανικά αεροσκάφη. Το ίδιο προφίλ προσπαθεί να «πλασάρει» και στους Ευρωπαίους ώστε να είναι υπολογίσιµη δύναµη στα νέα «αµυντικά» σχέδια και τον επαναεξοπλισµό των Ευρωϊκών χωρών.

Ο περιβόητος ελληνοτουρκικός διάλογος, δείχνει να έχει «κολλήσει» για τα καλά λόγω των παράλογων απαιτήσεων της Τουρκίας και της υπερπροβολής όλης της ατζέντας των µονοµερών της διεκδικήσεων σε βάρος της Ελλάδας.

Όπως δήλωσε από τις Βρυξέλλες και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δεν υπάρχει καµία προγραµµατισµένη ηµεροµηνία για επίσκεψη στην Άγκυρα και συνάντηση µε τον Ταγίπ Ερντογάν (τουλάχιστον για την ώρα). Η επισήµανση αυτή του κ. Μητσοτάκη έχει βαρύτητα µιας και το τελευταίο διάστηµα υπήρχαν συζητήσεις για τον καθορισµό της νέας συνάντησης των δύο ηγετών καθώς ήταν µετέωρη µετά την αόριστη µετάθεση της για την άνοιξη στην συνάντηση Γεραπετρίτη – Φιντάν στην Αθήνα τον περασµένο Δεκέµβριο. Εκκρεµεί προφανώς το τι θα γίνει µε το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου – Ελλάδας, µετά τις προκλήσεις της Τουρκίας στην Κάσο όπου το τουρκικό πολεµικό ναυτικό εµπόδισε τις έρευνες του ιταλικού ερευνητικού. Δύσκολα πάντως θα υπάρξει συνάντηση των δύο ηγετών αν δεν εξευρεθεί µια λύση που θα επιτρέψει, χωρίς απειλές ή χωρίς την πολιτική των κανονιοφόρων, στην Ελλάδα να ασκήσει κυριαρχικά δικαιώµατα στην Κάσο για ένα έργο που έχει εγκριθεί και χρηµατοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Όσο για το Κυπριακό ναι µεν στην Γενεύη στην Πενταµερή συµφώνησα µέσα στον Ιούλιο να γίνει µία ακόµα Πενταµερής, ωστόσο τίποτα δεν άλλαξε αναφορικά µε τις πάγιες διχοτοµικές θέσεις της Τουρκίας για δύο κράτη µε χωριστές κυριαρχίες.

Η εσωτερική αναταραχή και η νέα µεγάλη κρίση στην Τουρκία µόλις αρχίζουν. Το επόµενο διάστηµα θα είναι καθοριστικό τόσο για τις εξελίξεις στο εσωτερικό της γείτονος όσο και για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό.

Και όσο Ευρωπαίοι και ΗΠΑ, απλά παρακολουθούν σιωπηλοί το τι συµβαίνει στην γείτονα, αλλά και τι κινδύνους εγκυµονεί για την περιοχή αλλά και για τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις αυτή η κατάσταση, τότε η κατάσταση θα δυσκολέψει ακόµα περισσότερο.