Αγορά και επιχειρηματικότητα σε μια εποχή έντονων αντιθέσεων και προβλημάτων

Επιπλέον φόρο-έσοδα 2,5 δις ευρώ αναμένεται να έρθουν το 2025 σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Οι φορολογικές εισπράξεις εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 68,2 δις ευρώ  αυξημένες κατά 2,47 δις ευρώ ή 3,7% έναντι του 2024.
Ειδικά τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται  να ανέλθουν  στο ποσό των 26.508 εκατομμυρίων ευρώ αυξημένα κατά 1.254 εκατομμύρια ευρώ έναντι του 2024. Αυτή η αύξηση των φόρο-εσόδων δυστυχώς δεν προέρχεται από μία υγιή οικονομική ανάπτυξη και αναβάθμιση της οικονομίας της χώρας όπως διατείνεται η κυβέρνηση. Για άλλη μία φορά οι φόροι στην πλειοψηφία τους είναι έμμεσοι φόροι που κατά γενική ομολογία είναι άδικοι κι αντιδεοντολογικοί. Αδικία βέβαια ενέχει και το τελευταίο νομοσχέδιο της κυβέρνησης για την τεκμαρτή φορολόγηση των εμπόρων, επιχειρηματιών, επαγγελματιών, επιστημόνων. Η αδυναμία της πολιτείας για στοχευμένους και αποτελεσματικούς ελέγχους οδήγησε χιλιάδες επιχειρήσεις στην τεκμαρτή φορολόγηση, ουσιαστικά ένα μέτρο επι δικαίων και αδίκων και ειδικά σε μία πράγματι δύσκολη εποχή για την αγορά και την επιχειρηματικότητα.

Φορολόγηση
Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπάρχει δίκαιη φορολόγηση. Απαραίτητη επομένως είναι η απονομή φορολογικής δικαιοσύνης. Ο καθένας να φορολογείτai σύμφωνα με τις πραγματικές του δαπάνες. Ειδικά τώρα που υπάρχουν και τα ψηφιακά μέσα, η σύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα pos, η επέκταση του πλαστικού χρήματος, το my data,τα ηλεκτρονικά τιμολόγια και άλλα. Mετά από μία μακρά περίοδο οικονομικής κρίσης, πανδημίας, πληθωριστικών πιέσεων, ενεργειακής κρίσης οι αντοχές νοικοκυριών και επιχειρήσεων είναι ποια περιορισμένες. Το 40% των νοικοκυριών σύμφωνα με τις έρευνες τόσο της  ΓΣΕΒΕΕ όσο και του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών αντέχει έως και τη 19η μέρα του μήνα και μετά αναζητά βοήθεια και δανεικά για να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις του μήνα. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν πολίτες και επιχειρήσεις είναι η ακρίβεια κυρίως στα τρόφιμα, στο υψηλό ενεργειακό κόστος, στην ακριβή στέγη και τέλος στην έλλειψη ρεστότητας. Υπάρχει άμεση ανάγκη για μείωση των επιβαρύνσεων και βέβαια εφαρμογές πολιτικών που θα στοχεύουν στην ενίσχυση εισοδημάτων των πολιτών και στην ενίσχυση και τόνωση του επιχειρείν. Έχει πλέον διαπιστωθεί ότι τα μέτρα που έχουν ληφθεί στο πρόσφατο παρελθόν δεν απέδωσαν στο βαθμό που ήθελε και η ίδια η κυβέρνηση. Η εισήγησή μας για μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα όπως άλλωστε παρατηρήθηκε σε άλλες χώρες της Ευρώπης δεν εισακούστηκε από την πολιτεία, επιμένοντας στην επιδοματική της πολιτική προς ευάλωτες κυρίως κοινωνικές ομάδες χωρίς όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Η ενεργειακή κρίση λόγω και των γεωπολιτικών γεγονότων στην ευρύτερη περιοχή φαίνεται ότι θα οξυνθεί με μεγαλύτερη επιβάρυνση σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ειδικά όμως για τις ενεργοβόρες (φούρνοι, ζαχαροπλαστεία, εστίαση) η επιβάρυνση θα είναι σημαντική με αποτέλεσμα πιθανόν αν συνεχιστεί αυτή η κατάσταση να υπάρχουν ανατιμήσεις σε αρκετά προϊόντα και αγαθά. Να επισημάνουμε εδώ ότι επιχειρήσεις και επαγγελματίες δεν έτυχαν της επιχορήγησης του ηλεκτρικού ρεύματος όπως συνέβη με τα νοικοκυριά και τους πολίτες.

Ρευστότητα
Ένα άλλο νομίζω πρόβλημα είναι η έλλειψη ρευστότητας. Η αγορά έχει απόλυτη ανάγκη από φθηνό και άφθονο χρήμα και από τη στήριξη που οφείλει να παρέχει στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις ο τραπεζικός τομέας. Η δυσχερής θέση το μικρομεσαίων επιχειρήσεων λόγω του αποκλεισμού τους από διάφορα χρηματοδοτικά προγράμματα σε συνδυασμό με την ενίσχυση των μεγάλων επιχειρήσεων οδηγεί σε περισσότερες ανισότητες. Από τα 17 δίς που έχουν έως τώρα απορροφηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης πολύ ελάχιστα έχουν οδηγηθεί προς μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Οι δε χρεώσεις των τραπεζών για τη συναλλαγές των πελατών τους είναι πολύ υψηλές, μάλιστα τα κέρδη από τις συγκεκριμένες χρεώσεις το τελευταίο 9 μηνο του 2023 ανήλθαν σε 1,4 δις ευρώ ενώ τους δόθηκε ένα πρόστιμο μόλις 42 εκατομμυρίων ευρώ για αθέμιτες πρακτικές, αλλά τα κέρδη τους είναι πολλαπλάσια.
Το επιτόκιο χορηγήσεων επιχειρηματικών δανείων παραμένει πολύ υψηλότερο από το μέσο ευρωπαϊκό επίπεδο και η ψαλίδα μεταξύ επιτοκίου χορηγήσεων και καταθέσεων συνεχίζει και είναι πολύ μεγάλη δημιουργώντας σημαντικά προβλήματα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Οι επιδοματικές ενισχύσεις και οι μικρό αυξήσεις αποδοχών που προβλέπονται σε δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους δεν μπορούν να ανατρέψουν τη μείωση της κατανάλωσης. Οι  αυξήσεις αυτές είναι μεν θετικές αλλά δεν λύνουν το πρόβλημα ενώ είναι σαφές ότι η διαρκής αύξηση του λειτουργικού κόστους και η μείωση της κερδοφορίας θα επιβάλλουν διαρκώς νέα αύξηση των τιμών. Ένα άλλο σημαντικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι και το ολοένα αυξανόμενο κόστος στέγασης, ειδικά σε περιοχές αυξημένης εμπορικής δραστηριότητας.
Η φούσκα του Real Estate έχει οδηγήσει σε υπέρμετρες αυξήσεις στα ενοίκια με αποτέλεσμα τις σημαντικές επιβαρύνσεις των επιχειρήσεων που υποχρεούνται να προβαίνουν σε αύξηση προϊόντων και αγαθών. Αυτό που παρατηρείται πλέον είναι η αύξηση της ψαλίδας ανισοτήτων μεταξύ μικρών και μεγάλων επιχειρήσεων. Χιλιάδες μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις υπερχρεωμένες και με βάρη του παρελθόντος προσπαθούν να επιβιώνουν σε πραγματικά  αντίξοες συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση χρειάζονται άμεσα ουσιαστικά και αποτελεσματικά μέτρα για να αντιστραφεί αυτό το αρνητικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στην αγορά και την επιχειρηματικότητα.