Πρόωρες εκλογές στη Γερμανία: Τι δείχνουν οι δημοσκοπήσεις – Τα ποσοστά και οι έδρες των κομμάτων

Η κυβέρνηση Όλαφ Σολτς στη Γερμανία και επίσημα τέλειωσε… Η ψήφος εμπιστοσύνης που ζήτησε ο επικεφαλής των Σοσιαλιστών, όπως ήταν αναμενόμενο, καταψηφίστηκε και πλέον η χώρα οδηγείται σε πρόωρες εκλογές, οι οποίες έχουν προσδιοριστεί για τις 23 Φεβρουαρίου του 2025.

Η τρικομματική κυβέρνηση (Σοσιαλιστές – SPD, Πράσινοι και Ελεύθεροι Δημοκράτες – FDP) κατέρρευσε ύστερα από την ρήξη του Σολτς με τον επικεφαλής του FDP Κρίστιαν Λίντνερ για το σχεδιαζόμενο οικονομικό πρόγραμμα. Το FDP τέθηκε εκτός συνασπισμού και ο Σολτς αναγκάστηκε – έστω και με καθυστέρηση – να προσφύγει στο κοινοβούλιο για ψήφο εμπιστοσύνης για να επισφραγιστεί το τέλος του.

Οι δημοσκοπήσεις και ο γρίφος για την κυβέρνηση Μερτς

Η χώρα οδηγείται στις κάλπες με τον Φρίντριχ Μερτς, τον ηγέτη των Χριστιανοδημοκρατών (CDU/CSU), να είναι το ακλόνητο φαβορί για νέος καγκελάριος της Γερμανίας. Υπάρχει όμως και ένας αστερίσκος: Οι Χριστιανοδημοκράτες, βάσει των δημοσκοπήσεων, δεν συγκεντρώνουν ποσοστό για την απόλυτη πλειοψηφία, οπότε θα χρειαστούν τουλάχιστον ένα εταίρο για να σχηματίσουν κυβέρνηση.

Το σύστημα στη Γερμανία είναι αναλογικό, οπότε οι δημοσκοπήσεις αποτελούν μια ένδειξη για έναν πιθανό κυβερνητικό συνασπισμό, ο οποίος θα πρέπει να έχει ποσοστό 50%. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις το CDU/CSU εμφανίζεται να συγκεντρώνει 32,5%, η ακροδεξιά AfD 18%, το SPD 16%, οι Πράσινοι 12,5%, η νέα αριστερή συμμαχία της Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) 6%, το FDP 4% και το Die Linke 3%.

Τα ποσοστά δείχνουν πως η εξίσωση θα είναι δύσκολη για τους Χριστιανοδημοκράτες. Πρώτο στη λίστα για συνεργασία είναι το FDP, ωστόσο θα πρέπει να ανεβάσει τα ποσοστό του για να μπει στη Βουλή, καθώς το όριο εισόδου είναι στο 5%.

Ο Μερτς, δείχνοντας τις προθέσεις του, πραγματοποίησε «άνοιγμα» στο FDP στην ομιλία του στη Βουλή, στο πλαίσιο της συζήτησης για την ψήφο εμπιστοσύνης. Πολιτικοί αναλυτές υπογραμμίζουν πως το ενδεχόμενο σχηματισμού μιας κυβέρνησης θα μπορούσε να δώσει ώθηση στους Ελεύθερους Δημοκράτες, οι οποίοι επίσης από την πλευρά τους έχουν εκφραστεί θετικά για το CDU/CSU και αυτοπροβάλλονται ως μια «υπεύθυνη πολιτική δύναμη» που θα μπορούσε να βοηθήσει στον σχηματισμό μιας σταθερής κυβέρνησης.

Όμως και πάλι, εάν το CDU/CSU δεν αυξήσει σημαντικά τα ποσοστά του, τα νούμερα δεν βγαίνουν και θα χρειαστεί και ένα τρίτο κόμμα. Οι Πράσινοι αποκλείονται, καθώς τα δύο πολιτικά προγράμματα είναι εκ διαμέτρου αντίθετα ως προς τη χρήση πυρηνικής ενέργειας και άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας. Πρόκειται για ένα κρίσιμο ζήτημα στη γερμανική οικονομία που βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ενεργειακή κρίση μετά τη ρήξη με τη Μόσχα και την απώλεια του φτηνού ρωσικού φυσικού αερίου. Επίσης οι Χριστιανοδημοκράτες έχουν απορρίψει μια συνεργασία με την ακροδεξιά και η νέα αριστερή συμμαχία της Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) 6% βρίσκεται επίσης εκτός κάδρου.

Άρα ο επόμενος πιθανότερος σύμμαχος δεν είναι παρά το SPD, σε μια επανάληψη του «μεγάλου συνασπισμού» του 2005, ο οποίος ωστόσο αυτή τη φορά δεν θα είναι και τόσο… «μεγάλος». To SPD αναμένεται να δώσει μάχη για τη δεύτερη θέση, αλλά οι δημοσκοπήσεις αυτή τη στιγμή δείχνουν πως η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη μετά τους Χριστιανοδημοκράτες στο επόμενο κοινοβούλιο θα είναι η ακροδεξιά «Εναλλακτική για τη Γερμανία».

Το Who is Who των γερμανικών εκλογών – Πρόσωπα και Κόμματα

Σοσιαλδημοκράτες (SPD) – Όλαφ Σολτς

Το SPD είναι η παραδοσιακή κεντροαριστερή δύναμη και το παλαιότερο πολιτικό κόμμα της Γερμανίας. Μετά από χρόνια πολιτικής παρακμής ανέκαμψε το 2021 με τον Όλαφ Σολτς να γίνεται καγκελάριος στον αποκαλούμενο «συνασπισμό του φαναριού», λόγω των χρημάτων των τριών κομμάτων που τον αποτελούσαν (Σοσιαλιστές – Κόκκινο, Οικολόγοι – Πράσινο, Ελεύθεροι Δημοκράτες – Κίτρινο). Τελικά ο συνασπισμός αποδείχθηκε αδιέξοδος και κατέρρευσε λόγω των διαφωνιών στην οικονομική πολιτική και της κρίσης στη Γερμανία.

Χριστιανοδημοκράτες (CDU/CSU) – Φρίντριχ Μερτς

Το κεντροδεξιό CDU και το αδελφό του κόμμα στη Βαυαρία, το CSU, αποτελούν το βασικό κεντροδεξιό κόμμα της Γερμανίας. Μετά το τέλος της κυριαρχίας της Άνγκελα Μέρκελ, οι Χριστιανοδημοκράτες προσπάθησαν να δημιουργήσουν τη νέα τους πολιτική ταυτότητα με αρχηγό πλέον τον Φρίντριχ Μερτς. Επί 25 χρόνια, το «μαύρο πρόβατο» της Μέρκελ, περίμενε να γίνει καγκελάριος της Γερμανίας και τώρα φαίνεται πως έχει έρθει η ώρα του.

Πράσινοι – Ρόμπερτ Χάμπεκ

Οι Πράσινοι της Γερμανίας είναι πιο ισχυρή πολιτική δύναμη από παρόμοια κόμματα σε άλλες χώρες. Υπήρξαν μέρος του συνασπισμού του Σολτς σε αυτό το κοινοβούλιο, με τον Χάμπεκ να υπηρετεί ως υπουργός Οικονομίας και μια άλλη εξέχουσα Πράσινη, την Αναλένα Μπέρμποκ, ως υπουργός Εξωτερικών.

Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) – Άλις Βάιντελ

Το AfD – Alternative für Deutschland (Εναλλακτική για τη Γερμανία) είναι το ακροδεξιό κόμμα της Γερμανίας, έχοντας σχέσεις και με νεοναζιστικό χώρο. Ιδρύθηκε το 2013 και μπήκε για πρώτη φορά στο κοινοβούλιο το 2017. Τα τελευταία χρόνια έχει σημειώσει σημαντική άνοδο στα ποσοστά του, δημιουργώντας το εξής ταυτοτικό τρίπτυχο: Αντιμεταναστευτικό, αντιευρωπαϊκό και φιλορωσικό

Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ (BSW) – Σάρα Βάγκενκνεχτ

Η Σάχρα Βάγκενκνεχτ, πρώην πολιτικός της Αριστεράς (Die Linke), αποχώρησε για να ιδρύσει το δικό της κόμμα και προς το παρόν δικαιώνεται. Το κόμμα έκανε εντυπωσιακή πρεμιέρα στις εκλογές στα κρατίδια της Ανατολικής Γερμανίας και σε εθνικό επίπεδο κινείται πάνω από το πρώην κόμμα της, το οποίο βρίσκεται σε ποσοστά που το οδηγούν εκτός Βουλής. Η ίδια παίρνοντας και βουλευτές από το Die Linke σχημάτισε και τη δική της ομάδα έχοντας παρουσία στο κοινοβούλιο.

Φιλελεύθεροι (FDP) – Κρίστιαν Λίντνερ

Το Ελεύθερο Δημοκρατικό Κόμμα, ή FDP, είναι το μικρό φιλελεύθερο κόμμα. Παραδοσιακά είναι υπέρ των επιχειρήσεων, λιγότερο συντηρητικό από το CDU και οικονομικά νεοφιλελεύθερο. Αποτελεί συχνά τον μικρό εταίρο σε διάφορους κυβερνητικούς συνασπισμούς, με επικεφαλής είτε τους Χριστιανοδημοκράτες, είτε τους Σοσιαλδημοκράτες. Ο «μπαλαντέρ» του γερμανικού πολιτικού συστήματος ενδέχεται να έχει και πάλι ρόλο εάν καταφέρει να μπει στη Βουλή.