Έκθεση: Σχεδόν όλες οι πόλεις με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στον κόσμο βρίσκονται στην Ασία

Όλες εκτός από μία από τις 100 πόλεις με τη χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση στον κόσμο πέρυσι βρίσκονταν στην Ασία, σύμφωνα με νέα έκθεση, με την κλιματική κρίση να παίζει καθοριστικό ρόλο στην κακή ποιότητα του αέρα που θέτει σε κίνδυνο την υγεία δισεκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.

Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των πόλεων – 83 – ήταν στην Ινδία και όλες ξεπέρασαν τις κατευθυντήριες γραμμές του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την ποιότητα του αέρα, κατά περισσότερο από 10 φορές, σύμφωνα με την έκθεση της IQAir, η οποία παρακολουθεί την ποιότητα του αέρα παγκοσμίως.

Η μελέτη εξέτασε συγκεκριμένα τα μικροσωματίδια PM2,5 που είναι ο πιο μικρός ρύπος αλλά και ο πιο επικίνδυνος. Μόνο το 9% από τις περισσότερες από 7.800 πόλεις που αναλύθηκαν παγκοσμίως, κατέγραψαν ποιότητα αέρα που πληρούσε το πρότυπο του ΠΟΥ, σύμφωνα με το οποίο, τα μέσα ετήσια επίπεδα PM2.5 δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο.

«Βλέπουμε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει αντίκτυπο σε κάθε πτυχή της ζωής μας», δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της IQAir Global,Φρανκ Χέιμς. «Σε ορισμένες από τις πιο μολυσμένες χώρες, πιθανόν να μειώνει το προσδόκιμο ζωής των ανθρώπων από 3 έως 6 χρόνια» τόνισε.

Όταν εισπνέονται, τα σωματίδια PM2.5 ταξιδεύουν βαθιά στον ιστό των πνευμόνων, όπου μπορούν να εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματος. Τα εν λόγω σωματίδια προέρχονται από πηγές όπως η καύση ορυκτών καυσίμων, οι καταιγίδες σκόνης και οι πυρκαγιές και έχουν συνδεθεί με άσθμα, καρδιακές και πνευμονικές παθήσεις, καρκίνο και άλλες αναπνευστικές ασθένειες, καθώς και με γνωστικές διαταραχές στα παιδιά.

Πέρυσι, η πιο μολυσμένη πόλη στον κόσμο ήταν η Μπεγκουσαράι, μια πόλη μισού εκατομμυρίου κατοίκων στο κρατίδιο Μπιχάρ της βόρειας Ινδίας, με μέση ετήσια συγκέντρωση PM2,5 118,9 – 23 φορές υψηλότερη από τις οδηγίες του ΠΟΥ. Σε ολόκληρη την Ινδία, 1,3 δισεκατομμύρια άνθρωποι– το 96% του πληθυσμού- ζουν με ποιότητα αέρα επτά φορές υψηλότερη από τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ, σύμφωνα με την έκθεση.

Οι πόλεις με την χειρότερη ατμοσφαιρική ρύπανση βρίσκονται στην Κεντρική και τη Νότια Ασία: Μπαγκλαντές, Πακιστάν, Ινδία και Τατζικιστάν. Η Νότια Ασία προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς 29 από τις 30 πιο μολυσμένες πόλεις βρίσκονται στην Ινδία, το Πακιστάν ή το Μπαγκλαντές.

Ο Χέιμς δήλωσε ότι δεν είναι πιθανό να υπάρξει σημαντική βελτίωση των επιπέδων ρύπανσης στην περιοχή χωρίς σημαντικές αλλαγές όσον αφορά την ενεργειακή υποδομή και τις γεωργικές πρακτικές.

«Αυτό που είναι επίσης ανησυχητικό σε πολλά μέρη του κόσμου είναι ότι τα πράγματα που προκαλούν εξωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση είναι μερικές φορές και αυτά που προκαλούν εσωτερική ατμοσφαιρική ρύπανση», πρόσθεσε.

Ένα παγκόσμιο πρόβλημα

Η IQAir διαπίστωσε ότι το 92,5% των 7.812 περιοχών σε 134 χώρες, περιφέρειες και εδάφη όπου ανέλυσε τη μέση ποιότητα του αέρα πέρυσι υπερέβαινε τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για τα PM2,5. Μόνο 10 χώρες και εδάφη είχαν «υγιή» ποιότητα αέρα: Φινλανδία, Εσθονία, Πουέρτο Ρίκο, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία, Βερμούδες, Γρενάδα, Ισλανδία, Μαυρίκιος και Γαλλική Πολυνησία.

Εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση. Η ατμοσφαιρική ρύπανση από τα ορυκτά καύσιμα σκοτώνει 5,1 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως κάθε χρόνο, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «BMJ» τον Νοέμβριο. Εν τω μεταξύ, ο ΠΟΥ αναφέρει ότι 6,7 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν ετησίως από τις συνδυασμένες επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής και οικιακής ρύπανσης.

Η ανθρωπογενής κλιματική κρίση, που οφείλεται στην καύση ορυκτών καυσίμων, επηρεάζει καθοριστικά τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, αναφέρει η έκθεση IQAir. Η κλιματική κρίση επιδεινώνει τα καιρικά φαινόμενα, προκαλώντας αλλαγές στον άνεμο και τις βροχοπτώσεις, γεγονός που επηρεάζει τη διασπορά των ρύπων. Σύμωνα με τους επιστήμονες, η κλιματική αλλαγή θα επιδεινώσει τη ρύπανση, καθώς η ακραία ζέστη γίνεται πιο συχνή. Η κλιματική κρίση οδηγεί επίσης σε πιο μεγάλες πυρκαγιές σε πολλές περιοχές και σε μεγαλύτερες και πιο έντονες εποχές γύρης, οι οποίες επιδεινώνουν τα προβλήματα υγείας που συνδέονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση.

«Οτιδήποτε μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε την ατμοσφαιρική ρύπανση θα έχει τεράστιο αντίκτυπο μακροπρόθεσμα και στη μείωση των εκπομπών αερίων και το αντίστροφο» επισήμανε ο ερευνητής.

Περιφερειακή κατάταξη

Η Βόρεια Αμερική επλήγη σοβαρά από τις πυρκαγιές που μαίνονταν στον Καναδά από τον Μάιο έως τον Οκτώβριο του περασμένου έτους. Τον Μάιο, ο μηνιαίος μέσος όρος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Αλμπέρτα ήταν εννέα φορές μεγαλύτερος από τον ίδιο μήνα του 2022, σύμφωνα με την έκθεση. Για πρώτη φορά, ο Καναδάς ξεπέρασε τις Ηνωμένες Πολιτείες στην περιφερειακή κατάταξη της ρύπανσης.

Η Κίνα ανέτρεψε μια πενταετή τάση μείωσης των επιπέδων ρύπανσης, σύμφωνα με την έκθεση. Οι κινεζικές πόλεις κυριαρχούσαν στις παγκόσμιες κατατάξεις με τη χειρότερη ποιότητα αέρα στον κόσμο, αλλά μια σειρά πολιτικών που εφαρμόστηκαν την τελευταία δεκαετία έχει αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο.

Μια περσινή μελέτη διαπίστωσε ότι αυτές οι αλλαγές αύξησαν το προσδόκιμο ζωής των Κινέζων πολιτών κατά 2,2 χρόνια. Ωστόσο, η πυκνή αιθαλομίχλη επέστρεψε στο Πεκίνο πέρυσι, με αποτέλεσμα να αυξηθεί η μέση ετήσια συγκέντρωση PM2,5 κατά 14%, σύμφωνα με την έκθεση της IQAir.

Στη Νοτιοανατολική Ασία, μόνο στις Φιλιππίνες παρατηρήθηκε μείωση των ετήσιων επιπέδων ρύπανσης σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με την έκθεση. Η Ινδονησία ήταν η πιο μολυσμένη χώρα στην περιοχή, σημειώνοντας αύξηση 20% σε σύγκριση με το 2022. Σύμφωνα με την έκθεση, πολλές πόλεις στην Ινδονησία, το Βιετνάμ και τη Ταϊλάνδη, υπερέβαιναν τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για τα PM2,5 περισσότερο από 10 φορές.

Η έκθεση υπογράμμισε επίσης μια ανησυχητική ανισότητα: την έλλειψη σταθμών παρακολούθησης σε χώρες της Αφρικής, της Νότιας Αμερικής και της Μέσης Ανατολής, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη δεδομένων για την ποιότητα του αέρα στις περιοχές αυτές. Σύμφωνα με την IQAir, μόνο 24 από τις 54 αφρικανικές χώρες είχαν διαθέσιμα επαρκή δεδομένα από τους σταθμούς παρακολούθησης.

«Υπάρχει ακόμα τόσο μεγάλη κρυφή ατμοσφαιρική ρύπανση στον πλανήτη», δήλωσε ο Χέιμς.

Ένα θετικό στοιχείο είναι η αυξανόμενη πίεση και η εμπλοκή των πολιτών από κοινότητες, ΜΚΟ, εταιρείες και επιστήμονες, για την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα.

«Τελικά αυτό είναι σπουδαίο γιατί δείχνει πραγματικά στις κυβερνήσεις ότι οι άνθρωποι ενδιαφέρονται», κατέληξε ο ερευνητής.