Συνέντευξη στην Σοφία Λιάκου για την Κυριακάτικη Kontra Νews
«Υπάρχει μια πάγια αρχή στις διαπραγματεύσεις,αν θέλεις να προχωρήσουν, αποφεύγεις τα θέματα εκείνα που γνωρίζεις ότι η συζήτησή τους οδηγεί εκ προοιμίου σε αδιέξοδο», εξηγεί ο αναπληρωτής καθηγητής Διεθνούς Δικαίου & Εξωτερικής Πολιτικής, βουλευτής της Ν.Δ. στην Α΄ Αθηνών, Άγγελος Συρίγος και σημειώνει ότι με την Τουρκία συζητάμε μόνον για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο. Δηλώνει ότι στο τραπέζι παραμένει το εύλογο αίτημά μας να τεθεί εμπάργκο όπλων στην Τουρκία, ιδίως, όπως λέει, το θέμα των γερμανικών υποβρυχίων που απειλεί να τινάξει στον αέρα την περιφερειακή σταθερότητα. Τονίζει ότι η χώρα μας έχει κάνει κάποιες στρατηγικές επιλογές που αφορούν στην πρόσδεσή μας με τη Δύση αλλά και στη διατήρηση μιας ισχυρότατης στρατιωτικής μηχανής που λειτουργεί αποτρεπτικά καθώς παραμένει το πρόβλημα ασφαλείας με την Τουρκία.
Πιστεύετε ότι ένας ενδεχόμενος διάλογος με την Τουρκία πρέπει να περιοριστεί αποκλειστικά σε ζητήμα- τα που αφορούν στην οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και την ΑΟΖ;
Αυτό επιβάλλει η στοιχειώδης λογική. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή θέτει μία πλειάδα θεμάτων. Το πλέον προκλητικό για εμάς αλλά και ακραίο για τα δεδομένα της Ευρώ- πης, είναι η απαίτηση να ξαναδούμε το εδαφικό καθεστώς κάποιων ελληνικών νησιών στο ανατολικό Αιγαίο. Δεν μιλάμε για κάποια κοραλλιογενή ή ηφαιστειογενή νησιά που αναδύθηκαν ξαφνικά πριν λίγα χρόνια από τη θάλασσα και προκύπτει θέμα κυριαρχίας. Τα περισσότερα από τα νησιά που διεκδικεί η Τουρκία είναι κατοικημένα. Δεν μπορείς να συζητάς 100 χρόνια μετά τον διακανονισμό των χερσαίων συνόρων και των εδαφικών ορίων στη Λωζάννη αυτά τα θέματα. Τί θα πεις στους κατοίκους των νησιών; Συζητάω εάν γίνετε μειονότητα στην Τουρκία ή θα μείνετε ελεύθεροι άνθρωποι στην Ελλάδα; Για διαφορετικούς λόγους αρνούμαστε να συζητήσουμε την αποστρατιωτικοποίηση των ανατολικών νησιών στο Αιγαίο. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτή τη στιγμή η Άγκυρα έχει παρανόμως στρατεύματα σε τρεις γειτονικές χώρες: Κύπρο, Συρία, Ιράκ. Με έναν τέτοιο γείτονα δεν διακινδυνεύεις να απομακρύνεις στρατεύματα. Ακούγεται τις τελευταίες ημέρες η άποψη να συζητήσουμε τα πάντα στις διερευνητικές διότι δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα. Υπάρχει μία πάγια αρχή στις διαπραγματεύσεις. Εάν θέλεις να προχωρήσουν, αποφεύγεις τα θέματα εκείνα που γνωρίζεις ότι η συζήτηση τους οδηγεί εκ προοιμίου σε αδιέξοδο. Επομένως συζητάμε μόνον για οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ σε Αιγαίο και ανατολική Μεσόγειο.
Στην πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής η Ελλάδα υπέστη μια διπλωματική ήττα με την Γερμανία, την Ισπανία και την Ιταλία να μπλοκάρουν την επιβολή των κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Πιστεύετε ότι η χώρα μας πρέπει να εμείνει σε αυτό το επίμαχο ζήτημα;
Δεν θεωρώ ότι ήταν διπλωματική ήττα. Τέτοιες έννοιες δεν αποδίδουν τον τρόπο που λειτουργεί η ΕΕ. Δεν προχωρήσαμε τόσο γρήγορα όσο μας προδιέθεταν οι αποφάσεις του ίδιου Συμβουλίου τον Οκτώβριο του 2020. Έγιναν, όμως τρία σημαντικά βήματα που θα εξελιχθούν μέσα στο 2021. Ως προς τις κυρώσεις πρέπει να σημειώσουμε ότι δεν είναι αυτοσκοπός για να έχουμε την πολυτέλεια να το ξοδέψουμε ενώ βρισκόμαστε σε φάση πρωτοφανούς ρευστότητας λόγω της πανδημίας αλλά και της συνεχιζόμενης τουρκικής απειλής. Εκείνο που παραμένει πάνω στο τραπέζι είναι το εύλογο αίτημα μας να τεθεί εμπάργκο όπλων στην Τουρκία. Ιδίως το θέμα των γερμανικών υποβρυχίων απειλεί να τινάξει στον αέρα την περιφερειακή σταθερότητα. Εμμένουμε σε αυτό και παράλληλα διαπιστώνουμε ότι μεγάλο τμήμα της γερμανικής κοινής γνώμης ασπάζεται πλέον αντίστοιχες απόψεις.
Η απόφαση των Αμερικανών να συμμετέχουν στο διαγωνισμό για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης κι ο σχεδιασμός τους για κατασκευή ενεργειακού αγωγού αναβαθμίζει γεωπολιτικά τη χώρα μας στα Βαλκάνια;
Η αναβάθμιση του περιφερειακού ρόλου που οφείλεται στη γεωγραφική μας θέση και πιο συγκεκριμένα στην ύπαρξη υποδομών σε λιμάνια και δρόμους είναι κάτι καλοδεχούμενο. Οφείλεται σε στρατηγικές επιλογές της Αμερικής για το χώρο των Βαλκανίων και της ανατολικής Μεσογείου. Θετικό είναι ότι κατορθώσαμε να καταδείξουμε ότι τα ευρύτερα γεωπολιτικά συμφέροντα της Δύσεως εξυπηρετούνται από την Ελλάδα. Ένα γεωγραφικό πλεονέκτημα αποτελεί σταθερή αξία ασχέτως πολιτικών ή άλλων αλλαγών. Αυτό ισχύει πρωτίστως σε εποχές μεγάλης ρευστότητας και αστάθειας όπως αυτή που διανύουμε. Το κρίσιμο είναι να χρησιμοποιήσουμε ως εφαλτήριο τον περιφερειακό μας ρόλο για να καταστούμε αυτόνομη περιφερειακή δύναμη. Αυτό απαιτεί πολιτική, διπλωματική και στρατιωτική ισχύ αλλά και συνείδηση της ιστορικής μας πορείας στην περιοχή και του πολιτισμικού μας αποτυπώματος. Δυστυχώς, δεν ήταν καλή η εικόνα που εξέπεμπε η χώρα μας τη δεκαετία των μνημονίων. Το κρίσιμο είναι ότι έχουν αρχίσει να γίνονται τα απαραίτητα βήματα. Αναφέρομαι κυρίως στα σχήματα ασφαλείας στην ανατολική Μεσόγειο και στην αναβάθμιση της αμυντικής μας ικανότητας.
Ποιες πρωτοβουλίες πρέπει να πάρει η χώρα μας σε διπλωματικό επίπεδο για να μπορέσει να πιέσει την Τουρκία και να αποκατασταθεί η ηρεμία στο Αιγαίο;
Εδώ και πολλές δεκαετίες η χώρα μας έχει κάνει κάποιες στρατηγικές επιλογές. Αυτές αφορούν στην πρόσδεση μας στη Δύση με άγκυρες την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Επίσης έχουμε επιλέξει τη χρήση διπλωματικών μέσων για την επίλυση τυχόν διαφόρων με τα γειτονικά μας κράτη. Τα παραπάνω συνδυάζονται με τη διατήρηση μίας ισχυρότατης στρατιωτικής μηχανής που λειτουργεί αποτρεπτικά. Όλα αυτά σε βάθος χρόνου απεδείχθησαν σωστές επιλογές που επέτρεψαν μακροχρόνια ειρήνη και οδήγησαν σημαντικότατη βελτίωση του βιοτικού μας επίπεδου. Το πρόβλημα ασφαλείας με την Τουρκία όμως παραμένει. Ήδη εδώ και μία δεκαετία έχουμε στραφεί σε τοπικές συμμαχίες με κράτη στην ανατολική Μεσόγειο γύρω από τον άξονα Ελλάδας-Κύπρου. Μετά το Ισραήλ και την Αίγυπτο προχωρήσαμε τους τελευταίους μήνες σε σοβαρότατη αναβάθμιση των σχέσεων μας με τα Ηνωμένα Αραβικά
Εμιράτα. Η εμβάθυνση αυτών των σχημάτων ασφαλείας σε κάτι πιο μόνιμο και σταθερό είναι ο επόμενος στόχος.
Ο προϋπολογισμός που ψηφίσθηκε από τη Βουλή μπορεί να εκτελεστεί υπό τις τωρινές συνθήκες πανδημίας;
Ας μου επιτραπεί να χρησιμοποιήσω για την οικονομία μας ένα σχήμα που προέρχεται από τις τραγικές στιγμές που ζούμε στα νοσοκομεία της χώρας. Από πλευράς οικονομικών συνεπειών η πανδημία επιφέρει πλέον με ταχύτητα επιπτώσεις αντίστοιχες ενός παγκοσμίου πολέμου. Βλέπουμε μεγάλες και πιο οργανωμένες χώρες από μας, όπως η Γερμανία ή η Γαλλία και η Σουηδία να είναι βυθισμένες σε ένα φαύλο κύκλο απαγορεύσεών που τσακίζει την οικονομία. Η πανδημία εξελίσσεται ως ένα φυσικό φαινόμενο τα όρια του οποίου δεν έχουμε ακόμα διαπιστώσει. Παραδοχές που κάναμε πριν από μερικούς μήνες, ανατρέπονται σε λίγες μέρες. Επί παραδείγματι το τελευταίο απαγορευτικό στην Ελλάδα δεν επέφερε μείωση των κρουσμάτων με τους ρυθμούς που θα αναμέναμε. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο προϋπολογισμός που ψηφίστηκε έχει ως στόχο να λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο που λειτουργεί το οξυγόνο στις μονάδες εντατικής θεραπείας για τους ασθενείς από κορωνοϊό. Τους βοηθάει να κρατηθούν στην ζωή για να μπορέσουν στη συνέχεια οι ίδιοι να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους και να συνέλθουν. Ένα κράτος που μας έχει συνηθίσει σε αργούς ρυθμούς προσαρμόζεται διαρκώς στα νέα δεδομένα. Χαρακτηριστικές είναι οι διαρκείς ενέσεις ρευστότητας προς την οικονομία μέσα από διάφορα σχήματα όπως την επιστρεπτέα προκαταβολή. Ελπίδα μας το εμβόλιο και η συνεχιζόμενη τήρηση των κανόνων προστασίας να μας επιτρέψουν τη στοιχειώδη επιστροφή στην κανονικότητα τους αμέσως επόμενους μήνες.
