Skip to content
Σάββατο, 26 Απριλίου 2025

Πέθανε o Γιώργος Φαρσακίδης – Το συγκινητικό «αντίο» της Ελένης Γερασιμίδου

Ο χαράκτης, ζωγράφος και λογοτέχνης, μαχητής της Εθνικής ΕΑΜικής Αντίστασης, πέθανε- πλήρης ημερών και αγώνων- σε ηλικία 94 ετών.

Μια πορεία ζωής που τα είχε όλα …αντίσταση κατά των ναζί στην κατοχή, Μακρόνησος, Αϊ-Στράτης, Γυάρος, Λέρος, διώξεις, περισσότερα από δεκαέξι χρόνια εξορία, «πέτρινα χρόνια», κομμάτια της ιστορίας του τόπου, και που αποτυπώθηκαν στην τέχνη του – χαρακτικά, χρώμα, σχέδια σε πυρογραφία και ακουαρέλα…  Προσωπικότητα- σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς, ιδεολογίας, ήθους και αγωνιστικότητας, ο Γιώργος Φαρσακίδης, χαράκτης, ζωγράφος και λογοτέχνης, μαχητής της Εθνικής ΕΑΜικής Αντίστασης, πέθανε σήμερα -πλήρης ημερών και αγώνων- σε ηλικία 94 ετών. Μια πορεία ζωής που τα είχε όλα …αντίσταση κατά των ναζί στην κατοχή, Μακρόνησος, Αϊ-Στράτης, Γυάρος, Λέρος, διώξεις, περισσότερα από δεκαέξι χρόνια εξορία, «πέτρινα χρόνια», κομμάτια της ιστορίας του τόπου, και που αποτυπώθηκαν στην τέχνη του – χαρακτικά, χρώμα, σχέδια σε πυρογραφία και ακουαρέλα…

Προσωπικότητα- σύμβολο μιας ολόκληρης γενιάς, ιδεολογίας, ήθους και αγωνιστικότητας, ο Γιώργος Φαρσακίδης, χαράκτης, ζωγράφος και λογοτέχνης, μαχητής της Εθνικής ΕΑΜικής Αντίστασης, πέθανε σήμερα -πλήρης ημερών και αγώνων- σε ηλικία 94 ετών.

Ο Γ. Φαρσακίδης, σύμβολο της ιστορίας της Αριστεράς, έχει μια σχέση βαθύτερη με την ελληνική ιστορία. Όπως αναφέρει σε εκτενές του αφιέρωμα το Αθηναϊκό και Μακεδονικό πρακτορείο, το μακρύ και συναρπαστικό ταξίδι της ζωής του ξεκινάει στα 1926 από την Οδησσό. Η μάνα του Ρωσίδα και ο πατέρας του Πόντιος, κυνηγημένος από τους Τούρκους, που τιμήθηκε από την ΕΣΣΔ ως «πρωτοπόρος της σοσιαλιστικής εργασίας». Με τον ερχομό του στην Ελλάδα το 1934, έζησε στη Θεσσαλονίκη τα γεγονότα του Μάη του ’36, τον πόλεμο του ’40, τη γερμανική Κατοχή και συμμετείχε στην Αντίσταση. Ανταρτοεπονίτης, δεκαοχτώ χρονών, δύο φορές τραυματίας σε μάχη με Γερμανούς και Βούλγαρους, έμεινε ανάπηρος στα δύο του χέρια. Κατά διαστήματα εξορίστηκε σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και άλλους τόπους κράτησης (Αη Στράτης- Γυάρος- Μακρόνησος) επί συνολικά δεκαεπτά χρόνια.

Αυτοδίδακτος (αλλά και διδαγμένος από συγκρατούμενους του, όπως ο Χρήστος Δαγκλής, η Βάσω Κατράκη και ο Γιάννης Ρίτσος) στους τόπους της κράτησής του, ζωγράφιζε και χάραζε με αυτοσχέδια σκαλιστικά εργαλεία και πυρογράφους, θέματα με περιεχόμενο από τη ζωή των συγκρατούμενων συναγωνιστών του κι αργότερα από τους αγώνες του ελληνικού λαού.

Η εικαστική και η λογοτεχνική του «παραγωγή» έγινε γνωστή στην πρώην ΕΣΣΔ και σε άλλες χώρες και πολύ αργότερα στην Ελλάδα. Τιμήθηκε για την αγωνιστική και καλλιτεχνική του δραστηριότητα με το Ανώτατο Χρυσό Μετάλλιο της Σοβιετικής Επιτροπής Ειρήνης.

Η τελευταία δημόσια εμφάνισή του στη Θεσσαλονίκη όπου ζούσε, έγινε το Σεπτέμβριο του 2017 σε εκδήλωση- έκθεση των εικαστικών έργων που διοργάνωσε η Κομματική Οργάνωση Κεντρικής Μακεδονίας του ΚΚΕ, στο πλαίσιο του εορτασμού των 100 χρόνων του κόμματος στη Μονή Λαζαριστών.

Η πολιτιστική προσφορά του Γιώργου Φαρσακίδη «σφραγίστηκε» και με μια σημαντική δωρεά του στον ελληνικό λαό. «Στην οδό Κράσνι Περεούλοκ 18 -πάροδος Γκρέτσκαγια, όπου στήθηκε το επιτελείο που προετοίμασε την επανάσταση του Εικοσιένα. Στην είσοδο εντοιχισμένη μια πέτρινη πλάκα. Ενταύθα συνεδρίαζε η Φιλική Εταιρεία. Το σπιτάκι που μείναμε τις τελευταίες βδομάδες προτού κινήσουμε για την Ελλάδα, ιδιοκτησία – μεσιακή- του πατέρα μου…» (από το βιβλίο του Γιώργου Φαρσακίδη «Η πρώτη πατρίδα», 1984 με βραβείο Μενέλαου Λουντέμη της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών). Τους τίτλους ιδιοκτησίας του μικρού σπιτιού στην οδό Κράσνι Περεούλοκ 18- πάροδος Γκρέτσκαγια, ο Γιώργος Φαρσακίδης τους παραχώρησε προ ετών στο Ίδρυμα Ελληνικού Πολιτισμού καθώς και τα αντικείμενα του σπιτιού, τα οποία αναβιώνουν ένα τυπικό αστικό σπίτι της ελληνικής παροικίας της Οδησσού στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.

Συγγραφέας συνολικά 28 βιβλίων (το τελευταίο του, με τίτλο «Η καινούργια πατρίδα» κυκλοφόρησε τον περασμένο Φεβρουάριο, από τις Εκδόσεις «Σύγχρονη εποχή»), ο Γιώργος Φαρσακίδης δήλωνε σε παλαιότερη συνέντευξή του: «Είναι μια ζωή που δεν θα ‘θελα ν’ αλλάξω. Όπως δεν άλλαξα και την πίστη μου κι ας απομυθοποιήθηκαν κάποια πράγματα. Το ιδανικό παρέμενε το ίδιο. Ο Λένιν έλεγε ότι κομμουνιστής είναι εκείνος που συμβάλλει ώστε να προηγηθούμε έστω ένα βηματάκι προς την επανάσταση. Ούτε μεγάλα λόγια, ούτε εξάρσεις… Για μένα, οι ιδέες του σοσιαλισμού συνοψίζονται στη φράση: «να ανθρωπέψει ο άνθρωπος».

Με ένα συγκινητικό γράμμα αποχαιρέτισε η Ελένη Γερασιμίδου τον φίλο της και σπουδαίο εικαστικό: 

«Αυτό το γράμμα δεν σε αποχαιρετά πολύτιμε σύντροφέ μου.

Έχω τόσα από σένα… από τα βιβλία που μου ξαναχάριζες κι επέμενες… “πάρε αυτό και χάρισε εκείνο που αγόρασες”…

Και όχι δεν κλαίω αλλά θυμάμαι τη μοναδική σου αφοσίωση στις ιδέες που δικαιολόγησαν το πέρασμά σου από τη ζωή, τη διαρκή πίστη σου στο δίκιο, τη μεγάλη αξία της Τέχνης σου.

Αισθάνομαι περήφανη που με τίμησες με τη φιλία και τις συμβουλές σου με κείνο το γεμάτο τρυφερότητα-και λίγο περιπαικτικό χαμόγελο-επειδή δεν σου άρεσε να δίνεις συμβουλές

Η βλοσυρότητα ήταν εχθρός σου γιατί κυριαρχούσε η βαθειά πίστη σου στον Άνθρωπο και την αξία του.

Πορεύτηκες θαυμαστά και θα είσαι πάντα μαζί μας».

Η πολιτική κηδεία του Γ. Φαρσακίδη θα γίνει απόψε (Πέμπτη 23 Ιουλίου), στις 7μμ, στο αίθριο του Δημαρχείου Θεσσαλονίκης.

Art Magazino: Το Πρόσωπο του Μήνα - Ελένη Γερασιμίδου, ηθοποιός

Δείτε επίσης

Τελευταία Άρθρα

Τα πιο Δημοφιλή