Η συζήτηση περί συνταγματικής αναθεώρησης τείνει να γίνει κάτι σαν το καινούργιο παιδικό παιχνίδι. Κανείς δεν το παίρνει στα σοβαρά. κάνει θόρυβο, φέρνει βαβούρα. οι μεγαλύτεροι – εκείνοι που δεν έρχονται να παίξουν – κάνουν θορύβους ενόχλησης, ακριβώς λόγω της βαβούρας. πάντως, το παιχνιδι συνεχίζεται!
Με το συμπαθητικό τευχίδιο Σχεδίου Συντάγματος (με λογική κοινωνίας πολιτών, πάντως δεξιόστροφης) που κυκλοφόρησε ένθετο στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ με πρωτοβουλία Στέφανου Μάνου / Παναγή Βουρλούμη και πλαισίωση ενός κουαρτέτου συνταγματολόγων – δημοσιολόγων, άνοιξε ένας νέος γύρος στην συζήτηση αυτή. Με κατάργηση μονιμότητας δημοσίων υπαλλήλων και ιδιωτικά Πανεπιστήμια, “το στίγμα” της πρότασης υπερκαλύπτει – φρονούμε – πολλά πιο σημαντικά, όπως η κατάργηση της ατιμωτικής μη -ευθύνης υπουργών και του ακαταδίωκτου των βουλευτών, η παγίωση του εκλογικού συστηματος (κάπου στο Γερμανικό σύστημα της Zweitstimme), η εφεξής ευκολότερη/μη-Καραμανλική αναθεώρηση του Συντάγματος, το “πάγωμα” των φορολογικών συντελεστών για επενδύσεις.
Από την Κυβέρνηση – η οποία… είναι Κυβέρνηση: πολύ χρήσιμο για πρακτικές πρωτοβουλίες! – προαναγγέλθηκε για τις 24 Ιουλίου πρόταση για συνταγματική αναθεώρηση. Εδώ επαπειλείται Επιτροπή Σοφών, βέβαια υπό τον συντονισμό Κατρούγκαλου / Κουρουμπλή πράγμα που θέτει κάποια όρια στην σοφία. Πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων, βέβαια: στις 24 Ιουλίου 1974 είχαμε την επαναφορά της Δημοκρατίας (να δούμε πώς θα το τιμήσει ο Προκόπης Παυλόπουλος, μετά την κατάργηση της δεξιώσης στην Προεδρία λόγω λιτότητας – από τον Κάρολο Παπούλια), όπως στις 3 Σεπτεμβρίου του 1843 ήταν η πρώτη συνταγματική εξέγερση, την οποία και επέλεξε ο Ανδρέας Παπανδρέου για την ιδρυτική Διακήρυξη της 3ης του Σεπτέμβρη του ΠΑΣΟΚ. Είπαμε: πολιτική είναι η διαχείριση των συμβόλων.
Κάπου εκεί ήρθε και η Ολγα Γεροβασίλη που, ως Κυβερνητική Εκπρόσωπος (με την βοήθεια κατάλληλης ερώτησης-πάσας, βέβαια), άφησε να εννοηθεί το ενδεχόμενο υποβολής της αναθεωρητικής πρωτοβουλίας σε δημοψήφισμα. Σαν τα στάχυα το κατακαλόκαιρο, το ζήτημα πήρε φωτιά. Ο αρμόδιος ουλαμός των συνταγματολόγων, με Βαγγέλη Βενιζέλο επικεφαλής – αυτονόητο! – έσπευσε να αποκλείσει αναθεώρηση του Συντάγματος-Μαυσωλείου (του Κωνσταντίνου Καραμανλή, βλέπετε…) με συμμετοχή του λαούτζίκου. Ο Προκόπης Παυλόπουλος, με άρθρο του προ 5ετίας στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ το οποίο ανέσυρε ο Νίκος Χατζηνικολάου, ήδη διεκήρυσσε ότι “”αναθεωρηση του Συντάγματος μέσω δημοψηφίσματος συνιστά ευθεία και κραυγαλέα παραβίαση του άρθρου 110, κυρίως διότι θα οδηγούσε και σε – ούτως ή άλλως, εντελώς απαγορευμένη – αναθεώρηση των μη αναθεωρητέων διατάξεων του άρθρου αυτού”.
Μάλιστα, ο Προκόπης είχε πάρει την προφύλαξη να ξορκίσει προκαταβολικά την Γαλλική αναθεώρηση Συντάγματος για δημιουργία της Ε΄ Δημοκρατίας όπως την είχε φέρει ο Σαρλ Ντε Γκωλ, που κι αυτή ξέφευγε απο το αυτάρεσκο μάρμαρο Μαυσωλείου τύπου Κ. Καραμανλή. Ομως, όπως επεσήμαινε ο Κωνσταντίνος Μηστοτάκης, ΟΛΕΣ οι ουσιώδεις συνταγματικές αναθεωρήσεις στην Ελλάδα (1910, 1952, 1974) κινήθηκαν “αντισυνταγματικά”, δηλαδή πέραν των ορίων που είχαν θέσει τα προηγούμενα Συντάγματα. Ενώ ένας άλλος μεγάλος – ο Φρανσουά Μιττεράν – θύμιζε ότι στα δημοψηφίσματα ο κόσμος ουδέποτε απαντά στο ερώτημα που του τίθεται. Αλλά σε εκείνο που ο ίδιος θέλει να απαντήσει…
Την γνωμοδοτική αρθρογραφία του περί περιορισμών στην συνταγματική αναθεώρηση, ο Προκοπης Παυλόπουλος την κλείνει με το “οι παλιές αμαρτίες ρίχνουν μεγάλες σκιές” . Ας το ξαναδιαβάσουν το πικρό ρητό οι ίδιοι οι πολιτικοί μας!