Ο Τουσκ σήμερα στη Λευκωσία

ΤΙ ΘΑ ΣΥΖΗΤΗΘΕΙ                                                                                                                                                      

Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, αναμένεται ότι στη σημερινή συνάντηση του στη Λευκωσία με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλτ Τουσκ, να υπογραμμίσει ότι η θέση της Κύπρου παραμένει αμετάβλητη ότι με τις παρούσες συνθήκες δεν νοείται άνοιγμα τουρκικών ενταξιακών κεφαλαίων ως αντάλλαγμα για συμφωνία Ευρωπαϊκής Ένωσης -‘Αγκυρας επί του προσφυγικού, δήλωσε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών, Ιωάννης Κασουλίδης.

Ο Κύπριος υπουργός, ο οποίος άρχισε από χθες επαφές με ομολόγους του σε Βιέννη, Βρυξέλλες και Βερολίνο έκανε σαφές ότι θα θέσει ενώπιον τους τις σαφείς θέσεις της Λευκωσίας, με συγκεκριμένα ερωτήματα, για τη στάση τόσο της Τουρκίας, όσο και των ιδίων.

Σε δηλώσεις στο ΡΙΚ ο Ιωάννης Κασουλίδης αναφέρθηκε σε δηλώσεις του πρωθυπουργού της Τουρκίας Αχμέτ Νταβούτογλου και του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου στις Βρυξέλλες ότι «η επίλυση του Κυπριακού βρίσκεται πολύ κοντά». Ο κ. Κασουλίδης διερωτήθηκε, γιατί οι Τούρκοι αξιωματούχοι ζητούν εκ των προτέρων ξεπάγωμα των πέντε κεφαλαίων, που έχει μπλοκάρει η Λευκωσία, αφού πιστεύουν ότι η λύση είναι πολύ κοντά. Το δεύτερο μεγάλο ερώτημα είναι, είπε ο κ. Κασουλίδης, «γιατί μερικοί εταίροι προσπαθούν να ικανοποιήσουν την Τουρκία» και διερωτήθηκε, αν έχουν ξεχάσει τις θέσεις αρχών για την εφαρμογή του Πρωτοκόλλου της ‘Αγκυρας.

Τα πέντε κεφάλαια, που έχει μπλοκάρει η Λευκωσία, είναι: Κεφ. 15: Ενέργεια, Κεφ.23: Δικαστικές Υποθέσεις και Θεμελιώδη Δικαιώματα, Κεφ. 24: Δικαιοσύνη, Ελευθερία και Ασφάλεια, Κεφ.26: Παιδεία και Πολιτισμός, Κεφ. 31: Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική ‘Αμυνας. Επίσης, η Λευκωσία έχει μπλοκάρει και το Κεφ. 2 : Ελευθερία Διακίνησης Εργατών.

Ο κ. Τουσκ θα έχει κατ’ ίδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο Αναστασιάδη σήμερα στις 10 το πρωί και θα ακολουθήσουν διευρυμένες συνομιλίες. Η επίσκεψη πραγματοποιείται υπό το φως των αξιώσεων της Τουρκίας για ξεπάγωμα ενταξιακών κεφαλαίων, προκειμένου να συνεργαστεί στο προσφυγικό.

Η χρονική στιγμή της καθόδου Τουσκ στην Κύπρο εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο δημόσιου διαλόγου και να προκαλεί αντιδράσεις εκ μέρους κομμάτων.

Ακόμη και ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ, Αβέρωφ Νεοφύτου, δήλωσε ότι, για να υπάρξει λύση του Κυπριακού, η Τουρκία πρέπει να δείξει πραγματική βούληση, όχι στα λόγια, αλλά στις πράξεις και να φανούν οι προθέσεις της στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Σε ερώτηση για την αξίωση της ‘Αγκυρας για άνοιγμα ενταξιακών κεφαλαίων, ο κ. Νεοφύτου είπε ότι «η Κύπρος θα μπορούσε να εξετάσει την πιθανότητα, υπό την προϋπόθεση ότι η Τουρκία θα υλοποιήσει τις υποχρεώσεις της έναντι της ΕΕ και έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας.

«Δεν είναι δυνατόν», τόνισε, «κάποιοι στην Ευρώπη και η Τουρκία να απαιτούν άνοιγμα κεφαλαίων, ενόσω η ‘Αγκυρα δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της».

Θέμα συζήτησης έγινε το άνοιγμα κεφαλαίων ένταξης της Τουρκίας και οι απαιτήσεις της από την ΕΕ, όπως και το Κυπριακό, στη Βουλή των Κοινοτήτων της Βρετανίας.

Συγκεκριμένα ο βουλευτής των Συντηρητικών, Ντέιβιντ Μπάροους, κατά τη διάρκεια συζήτησης για τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας ρώτησε τον υπουργό Ευρώπης της βρετανικής κυβέρνησης για τις συνθήκες υπό τις οποίες τέθηκαν τα ζητήματα της άρσης των θεωρήσεων βίζας για Τούρκους πολίτες και επί του ανοίγματος κεφαλαίων των διαπραγματεύσεων ένταξης της ‘Αγκυρας.

Συγκεκριμένα, ο κ. Μπάροους, ρώτησε τον Ντέιβιντ Λίντινγκτον κατά πόσο μπορεί να επιβεβαιώσει ότι «η ΕΕ δεν θα υπαναχωρήσει από τις δεσμεύσεις της να διασφαλίσει ότι καμία πρόοδος δε θα σημειωθεί επί αυτών των δύο θεμάτων πριν αναγνωριστεί η Δημοκρατία της Κύπρου και πριν σημειωθεί πρόοδος προς μία λύση του κυπριακού προβλήματος».

Στην απάντησή του ο κ. Λίντινγκτον σχολίασε πως ο κ. Μπάροους έθιξε ένα από τα θέματα που έχουν προκαλέσει καθυστέρηση στις διαπραγματεύσεις ένταξης τα τελευταία χρόνια. «Και αυτό επίσης θα πρέπει να εξεταστεί και να συζητηθεί πριν από την επερχόμενη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Δεν έχει υπάρξει συμφωνία ακόμα επί του ανοίγματος οποιουδήποτε κεφαλαίου ένταξης», είπε ο Βρετανός υπουργός Ευρώπης.

Σήμερα στο περιθώριο των εργασιών του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της ΕΕ, στο οποίο τους Υπουργούς θα απασχολήσουν η προετοιμασία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που θα πραγματοποιηθεί στις 17 και 18 Μαρτίου, με κύριο θέμα την προσφυγική ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών , Ιωάννης Κασουλίδης θα έχει διμερή συνάντηση με τον υπουργό Ευρώπης της Βρετανίας , Ντέιβιντ Λίντινγκτον.

Στο μεταξύ, σύμφωνα με πληροφορίες, οι οποίες δεν διαψεύστηκαν , αλλά ούτε επιβεβαιώθηκαν από την Λευκωσία, η καγκελάριος της Γερμανίας, ‘Ανγκελα Μέρκελ, είναι ο εμπνευστής της τελεσιγραφικής φόρμουλας της ‘Αγκυρας για «λύση-πακέτο» στο προσφυγικό, με βασικά ανταλλάγματα το «ξεπάγωμα» πέντε τουρκικών διαπραγματευτικών κεφαλαίων που μπλοκάρει η Λευκωσία, την απελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων για 75 εκατομμύρια Τούρκους πολίτες και την παραχώρηση επιπλέον βοήθειας 3 δισεκατομμυρίων ευρώ (ανεβάζοντας το συνολικό ποσό στήριξης της ‘Αγκυρας στα 6 δισ. ευρώ).

 Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες στη διάρκεια των προηγούμενων εβδομάδων το Βερολίνο και η ‘Αγκυρα είχαν επιδοθεί στη διαμόρφωση ενός πλαισίου «ελκυστικών προτάσεων», το οποίο «εμβολιάστηκε σε όλες τις πρόνοιες του» από Γερμανούς τεχνοκράτες και υποβλήθηκε αιφνιδιαστικά στη Σύνοδο Κορυφής της 7ης Μαρτίου.

 Η εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» σε ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες αναφέρει:

● Υπό την «υψηλή καθοδήγηση» της ‘Ανγκελα Μέρκελ, μπήκαν οι τελευταίες πινελιές της φόρμουλας που παρουσίασε αιφνιδιαστικά την επόμενη μέρα ο Αχμέτ Νταβούτογλου στους ανυποψίαστους, λοιπούς 26 ηγέτες, της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο αυτό έγινε και ένα μικρό «ρετούς» της λίστας ανταλλαγμάτων. Προτάχθηκαν τα τρία βασικά αιτήματα, για «ξεπάγωμα» των πέντε κεφαλαίων, για ελευθέρωση των ευρωπαϊκών θεωρήσεων διαβατηρίων και για επιπλέον οικονομική στήριξη, αλλά απαλείφθηκε η αναφορά σε αναβάθμιση της τελωνειακής σύνδεσης της Τουρκίας, αν και υπήρχε στα προσχέδια που επεξεργάστηκαν τεχνοκράτες της κυβέρνησης της ‘Αγκυρας.

● Αποφασίστηκε ο κ. Νταβούτογλου να παρουσιάσει τις προτάσεις του και να αποχωρήσει αμέσως από τη Σύνοδο (όπως και έγινε), προκειμένου να παρασχεθεί χρόνος στους ηγέτες για «περισυλλογή» και να αναληφθεί κοινή δράση από την ‘Ανγκελα Μέρκελ και την ολλανδική προεδρία για έγκρισή τους (κάτι που επίσης έγινε).

Σύμφωνα με τον ανταποκριτή στις Βρυξέλλες τις εφημερίδας «Ο Φιλελεύθερος», Παύλο Ξανθούλη, ο κ. Τουσκ ενημερώθηκε το πρωί της 7ης Μαρτίου, λίγο πριν την έναρξη της Συνόδου Κορυφής και τη συνάντηση με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Αναστασιάδη.

Ο Κύπριος πρόεδρος, ο οποίος είχε την πρωτοβουλία της συνάντησης με τον Ντόναλντ Τουσκ για να τον ενημερώσει διεξοδικά για το Κυπριακό, βρέθηκε προ εκπλήξεως. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του ανέφερε ότι «θα έχουμε κάποιες προτάσεις από τον Αχμέτ (σ.σ. Νταβούτογλου)», θέτοντας παράλληλα ενώπιον του Νίκου Αναστασιάδη την αξίωση του Τούρκου πρωθυπουργού για «ξεπάγωμα» πέντε διαπραγματευτικών κεφαλαίων που μπλοκάρει μονομερώς η Κυπριακή Δημοκρατία, «το συντομότερο δυνατόν».

 Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας υπογράμμισε ότι δεν πρόκειται να συναινέσει στο «ξεπάγωμα» τουρκικών διαπραγματευτικών κεφαλαίων, κάτι που κατέστησε σαφές και προς τον πρωθυπουργό της προεδρεύουσας Ολλανδίας, Μαρκ Ρούτε.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης, τόσο στο πλαίσιο απευθείας συνάντησης με τον κ. Νταβούτογλου, όσο και σε εκ του σύνεγγυς διαπραγμάτευση, ζήτησε ανταλλάγματα, παραπέμποντας στις προτάσεις της Λευκωσίας για άνοιγμα των τουρκικών λιμανιών και για επιστροφή των Βαρωσίων.

Ο Αχμέτ Νταβούτογλου απάντησε ότι το ζήτημα του ανοίγματος λιμανιών είναι συνδεδεμένο με τη νομιμοποίηση των πτήσεων από το Ερτζιάν (σ.σ. παράνομο αεροδρόμιο Τύμπου), ενώ τουρκικοί κύκλοι ισχυρίζονταν ότι δεν τους μεταφέρθηκε αίτημα για επιστροφή των Βαρωσίων, το οποίο όπως είπαν, σε κάθε περίπτωση, «μόνο στο πλαίσιο συνολικής λύσης θα μπορούσε να ικανοποιηθεί».

Η Γερμανίδα καγκελάριος φιλοδοξεί ότι η επιδιωκόμενη συμφωνία με την Τουρκία θα δημιουργήσει εικόνα συνολικής διαχείρισης του προσφυγικού ζητήματος από την ΕΕ τερματίζοντας την εις βάρος της κριτική, στο εσωτερικό της Γερμανίας. Επίσης, θεωρεί ότι η αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης «αποτελεί το μεγάλο στοίχημα που οφείλει να κερδίσει για να παραμείνει στην ηγεσία της χώρας, στις εκλογές του 2017».

Ο δεύτερος στόχος της ‘Ανγκελα Μέρκελ, είναι να καταδείξει εντός της ΕΕ ότι και στο ζήτημα της προσφυγικής κρίσης οι αποφάσεις έχουν σφραγίδα Βερολίνου. Επί του προκειμένου, θα πρέπει να επισημανθεί ότι τις τελευταίες βδομάδες, ο Ντόναλντ Τουσκ στήριζε τον σχεδιασμό της Αυστρίας για «κλείσιμο» της βαλκανικής διόδου, κάτι άλλωστε που είχε καταγραφεί και στα προσχέδια των δηλώσεων που κυκλοφόρησαν.

Ωστόσο, η ‘Ανγκελα Μέρκελ είχε αντιταχθεί στις κινήσεις της Βιέννης, καθώς είχε εμπλακεί σε μια έντονη διαμάχη με τον καγκελάριο της Αυστρίας, Βέρνερ Φάιμαν, ο οποίος την κάλεσε να ακολουθήσει τη γραμμή που χάραξε, δημιουργώντας την εντύπωση ότι έχει το πάνω χέρι στις εξελίξεις.

Πλασάροντας την τουρκική φόρμουλα η κ. Μέρκελ , σύμφωνα με την ανταπόκριση, «γείωσε» τον καγκελάριο της Αυστρίας και «εξαφάνισε» τον Ντόναλντ Τουσκ, αξιοποιώντας το μειονέκτημα των προτάσεών τους, δηλαδή το κλείσιμο της βαλκανικής οδού, το οποίο προϋπέθετε μπλοκάρισμα των συνόρων Ελλάδας-ΠΔΓΜ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους πρόσφυγες αλλά και για την Αθήνα. Σημειώνεται ότι με το μπλοκάρισμα της διακίνησης των προσφύγων από την Ελλάδα προς «ελκυστικές χώρες της ΕΕ», η Βιέννη και ο Ντόναλντ Τουσκ, επεδίωκαν να περιορίσουν τα αιτήματα της Τουρκίας, εκμηδενίζοντας τον ρόλο που θα μπορούσε να διαδραματίσει στη διαχείριση του προσφυγικού.