Αν δεν υπήρχε η πρόταση του Κώστα Καραμανλή, που οδήγησε σε μία ευδόκιμη 10ετή θητεία, με πρωτοφανείς, ακόμη και για τα σημερινά δεδομένα, κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες, ο Κάρολος Παπούλιας θα είχε περάσει στην Ιστορία, ως ο «αθόρυβος» και διακριτικός υπουργός Εξωτερικών, στις κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου.
Οπου θα αξιολογούνταν η διακριτή προσωπική του συμβολή σε επιτεύγματα της εξωτερικής πολιτικής, εκείνης της περιόδου, όπως τη συνάντηση της Ελούντας (Μιτεράν-Καντάφι με τη μεσολάβηση του Ανδρέα Παπανδρέου, για το θέμα του Τσαντ), στην εμβληματική διαχείριση της ελληνοτουρκικής κρίσης του Μαρτίου 1987, το μνημόνιο Παπούλια-Γιλμάζ, αλλά και την άρση του εμπολέμου με την Αλβανία. Ομως, όλα αυτά υπό τη σκιά του Ανδρέα Παπανδρέου, ως ένας ικανός διεκπεραιωτής. Είχε μάλιστα διαμορφωθεί η αντίληψη, ιδιαίτερα στο εσωτερικό του Κινήματος, πως το παιδί απ’ το Μολυβδοσκέπαστο ήταν μάλλον ένας τεχνοκράτης, παρά πολιτικός.
Ισως γι’ αυτό απέρριψαν την υποψηφιότητά του, για μέλος του Εκτελεστικού Γραφείου, παρά την προσωπική υπόδειξη και έντονη στήριξη του ίδιου του Ανδρέα Παπανδρέου. Λες και θα μπορούσε ένας τεχνοκράτης, να εκλέγεται επί 26 συναπτά έτη, από το 1977 έως το 2004, βουλευτής στην περιφέρεια Ιωαννίνων, όπου είχαν συγκροτήσει ένα πολύ ισχυρό και ακλόνητο δίδυμο με τον επί πολλά χρόνια υπουργό Γιώργο Μωραΐτη.
Επρεπε να συμβεί το αναπόφευκτο και η πρόσθετη δημοσιότητα που επιφέρει η 10ετής παρουσία στο Προεδρικό Μέγαρο, για να αναδειχθεί η καθαυτή πολιτική δράση του Ηπειρώτη πολιτικού. Δράση που ξεκινάει πριν από την, όντως, καταλυτική γνωριμία του με τον Ανδρέα Παπανδρέου, στα χρόνια της δικτατορίας και στο πλαίσιο του ΠΑΚ.
Ο Κάρολος Παπούλιας, συμμετείχε ήδη σε μία κίνηση, τη «Σοσιαλιστική Ενωση», που πρόδιδε την πρώιμη ένταξή του στο ρεύμα του δημοκρατικού σοσιαλισμού. Δεν συναντήθηκε λοιπόν και δεν συνδέθηκε με τον Ανδρέα Παπανδρέου, στο πλαίσιο μίας προσωπικής φιλίας. Δεν τους ένωσε η έφεση στα ανέκδοτα, αλλά η κοινή πίστη στα σοσιαλιστικά ιδεώδη. Απ’ αυτή την άποψη ίσως τον αδίκησε η εκ των πραγμάτων ταύτισή του με την εξωτερική πολιτική.
Όπως και η ταύτισή του με τον αλησμόνητο ιστορικό ηγέτη της προοδευτικής παράταξης, σε προσωπικό και οικογενειακό επίπεδο. Θα έμενε δε αυτή η μονοδιάστατη πλευρά του, αν η έμπνευση του Θοδωρή Ρουσόπουλου και η πολιτική οξύνοια του Κώστα Καραμανλή, δεν τον έφερναν στον επίζηλο ρόλο του Πρώτου Πολίτη της χώρας.
Πέραν των όσων αποκάλυψε ο πρώην υπουργός Επικρατείας, είναι γνωστή η συμβολή του παλαίμαχου πρώην υπουργού Γιάννη Βαρβιτσιώτη, με τον οποίο ο εκλιπών υπήρξε φίλος. Όπως και με τον αειθαλή Πέτρο Μολυβιάτη…
