ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΕΣ ΜΕ «ΛΟΥΚΕΤΟ» 21.000 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ
ΣΕ ΑΜΕΣΟ ΚΙΝΔΥΝΟ 18,000 ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ!
ΣΤΟ ΧΕΙΛΟΣ ΤΟΥ «ΓΚΡΕΜΟΥ» Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΓΟΡΑ!
Παγιδευμένες στο «τρίγωνο» της αβεβαιότητας είναι οι ελληνικές επιχειρήσεις και το 2016! Η απροσδιοριστία ως προς την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, η επιδείνωση των προσφυγικών ροών, η δυσκολία διαχείρισης τους και το ενδεχόμενο πολιτικής ρευστότητας, αποτελούν ασύμμετρες απειλές για την ελληνική Οικονομία.
Σύμφωνα με τα αποκαλυπτικά στοιχεία της εξαμηνιαίας αποτύπωσης οικονομικού κλίματος στις μικρές επιχειρήσεις του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ) οι εκβιασμοί των δανειστών προοιωνίζουν επιστροφή στις χειρότερες μέρες της κρίσης!
Χαρακτηριστικά της δραματικής κατάστασης που έχει περιέλθει η ελληνική αγορά, είναι ότι το 18,1% των μικρών επιχειρήσεων αντιμετωπίζει «άμεσο κίνδυνο διακοπής λειτουργίας το επόμενο εξάμηνο»! Τα νούμερα της κρίσης είναι αποκαρδιωτικά με την εκτίμηση των ειδικών να προβλέπει «λουκέτο» σε 21,000 πολύ μικρές επιχειρήσεις. Παράλληλα σκληρή πραγματικότητα αντιμετωπίζουν και οι εργαζόμενοι, που βλέπουν την ανασφάλεια να αυξάνεται, ενώ το 31,4% των αυτοαπασχολούμενων δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να διακόψει ή να αναστείλει την επιχειρηματική δραστηριότητα.
Σε ένα ευρύτερο κλίμα συρρίκνωσης της ελληνικής αγοράς και αποκλιμάκωσης της επιχειρηματικότητας, οι προοπτικές μείωσης της ανεργίας είναι περιορισμένες. Εάν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις του ΙΜΕ, τότε υπάρχει κίνδυνος απώλειας 14,000-18,000 επιπλέον θέσεων μισθωτής απασχόλησης στο επόμενο εξάμηνο!
Η έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ έγινε σε συνεργασία με την εταιρεία ΜARC ΑΕ σε πανελλαδικό δείγμα 1007 πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων (0-49 άτομα προσωπικό), στο διάστημα 03 έως 09 Φεβρουαρίου 2016.
Όπως τονίζεται από το Ινστιτούτο, η διαδοχική επιβάρυνση που δέχεται η ελληνική οικονομία από τις καθυστερήσεις στη λήψη σημαντικών οικονομικών αποφάσεων γύρω από το ασφαλιστικό, το φορολογικό και τα κόκκινα δάνεια, καθώς και από την παρελκυστική πολιτική της διεθνούς κοινότητας στο ζήτημα του προσφυγικού διαμορφώνει ένα νέο κλίμα αβεβαιότητας και προσθέτει βαρύ φορτίο στο ήδη ζοφερό περιβάλλον μειωμένης ρευστότητας και υψηλής ανεργίας, μέσα στο οποίο καλούνται να λειτουργήσουν και να παράγουν πλούτο οι μικρές επιχειρήσεις.
Οι μικρές επιχειρήσεις, που κατάφεραν να υπερβούν το σκόπελο των κεφαλαιακών περιορισμών- αν και όχι χωρίς σημαντικές απώλειες, επιτελώντας τον ρόλο τους ως κύριου παράγοντα διατήρησης της τοπικής οικονομικής και κοινωνικής συνοχής, είναι αμφίβολο εάν θα μπορέσουν να απορροφήσουν τους νέους οικονομικούς, κοινωνικούς και πολιτικούς κραδασμούς. Η συνύπαρξη οικονομικών κινδύνων με τις κοινωνικοπολιτικές απειλές ενισχύει το κλίμα αβεβαιότητας.
Η επιμονή στην λιτότητα χωρίς ανάπτυξη γκρεμίζει την αγορά!
Το ΙΜΕ – ΓΣΕΒΕΕ εκτιμά ότι η επιμονή στην εφαρμογή του εμπροσθοβαρούς προγράμματος λιτότητας χωρίς ίχνος αναπτυξιακού αποτυπώματος θα σημάνει εκ νέου υποχώρηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Μέσα στο επόμενο τρίμηνο, θα πρέπει να δρομολογηθούν εξελίξεις και να ληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες που θα δώσουν το έναυσμα για ένα ενάρετο κύκλο ανάπτυξης, που θα συνδυάζεται με θεσμική σταθερότητα, εθνική ενότητα και κοινωνική συνοχή.
Ελπίδα για χρηματοδότηση ο νέος αναπτυξιακός νόμος
Σήμερα, με αφορμή την εκπόνηση του νέου αναπτυξιακού Νόμου που αναμένεται να δημοσιευτεί το επόμενο διάστημα, καθίσταται επιτακτική η διαμόρφωση ενός συγκροτημένου σχεδίου παραγωγικής ανασυγκρότησης, με κινητοποίηση όλων των διαθέσιμων δυνάμεων της ελληνικής οικονομίας και ταυτόχρονη αξιοποίηση εθνικών πόρων, ιδιωτικών και δημόσιων, καθώς και ταχεία απορρόφηση των κοινοτικών κονδυλίων σε κλάδους εθνικού ενδιαφέροντος με πολλαπλασιαστικό όφελος.
Τα κύρια συμπεράσματα της έρευνας:
Γενική οικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων
1. Η αποτίμηση επιβεβαιώνει τις για επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας μετά την διαπραγμάτευση του Ιουλίου. 3 στις 4 επιχειρήσεις δηλώνουν επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης (μόνο το 4,8% δηλώνει βελτίωση), Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις και οι αυτοαπασχολούμενοι σημειώνουν τις μεγαλύτερες απώλειες.
2. Ο μέσος όρος μείωσης του κύκλου εργασιών κυμάνθηκε στο 20,6%, σημειώνοντας χαμηλότερη μείωση από την αναμενόμενη. Σωρευτικά στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις η συνολική μείωση από την έναρξη της κρίσης και μετά το 2010 αγγίζει μεσοσταθμικά το 75%. Ως προς την κερδοφορία, το 21,1% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι ο ισολογισμός κατέγραψε κέρδη στη χρήση του 2015, έναντι του 43,1% που κατέγραψε ζημίες.
3. Το πρόβλημα της ρευστότητας και της χρηματοδότησης παραμένει σημαντικός ανασχετικός παράγοντας για την επιχειρηματική δραστηριότητα. 3 στις 4 επιχειρήσεις δήλωσαν επιδείνωση.
4. Ο δείκτης αποεπένδυσης παραμένει σε υψηλά επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία της ΤτΕ, το ποσοστό απαξίωσης του εργοστασιακού δυναμικού παραμένει στο 35%. Μάλιστα, για το επόμενο εξάμηνο αναμένεται νέα συρρίκνωση των επενδύσεων για 1 στις 3 επιχειρήσεις, ενώ μόλις το 3,4% των επιχειρήσεων δηλώνει ότι θα προβεί σε νέες επενδύσεις.
5. Στους υπόλοιπους δείκτες, σχεδόν 2 στις 3 επιχειρήσεις διαπιστώνουν και σε αυτό το εξάμηνο μείωση της ζήτησης (63,4%) και των παραγγελιών (69,7%).
6. Οι προσδοκίες σχετικά με την πορεία των επιχειρήσεων το επόμενο εξάμηνο είναι αρνητικές, καθώς το 61,2% των επιχειρήσεων αναμένει επιδείνωση, και μόλις το 9,4% βελτίωση.
7. Το ισοζύγιο θετικών- αρνητικών προσδοκιών παραμένει σταθερά αρνητικό σε όλους τους δείκτες οικονομικών προσδοκιών (-50,0 για τζίρο, ζήτηση, παραγγελίες, ρευστότητα), με την υψηλότερη χαμηλή τιμή να σημειώνει η προσδοκία για το δείκτη ρευστότητας (-54,6).
8. Οι αποπληθωριστικές τάσεις αναμένεται να ενισχυθούν μέσα στο 2016. Το 26,1% των επιχειρήσεων αναμένει περαιτέρω μείωση του επιπέδου τιμών για τα αγαθά/ υπηρεσίες που προσφέρουν, το 61,6% των επιχειρήσεων προβλέπει σταθεροποίηση, ενώ μόλις το 4,3% προβλέπει αυξήσεις τιμών.
Επιχειρηματική Δραστηριότητα
Ο ορίζοντας υπέρβασης της κρίσης παραμένει αρκετά μακρινός για τις επιχειρήσεις. Το 52,2% των επιχειρήσεων θεωρεί ως πολύ πιθανό τον κίνδυνο λουκέτου (έναντι 46,3% στην αντίστοιχη έρευνα Ιουλίου 2015).
1. Άμεσο κίνδυνο διακοπής λειτουργίας το επόμενο εξάμηνο αντιμετωπίζει το 18,1% των μικρών επιχειρήσεων. Εκτιμάται ότι η μείωση επιχειρήσεων το επόμενο εξάμηνο θα είναι 21,000 και θα αφορά κυρίως τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Αξίζει να σημειωθεί ότι το 31,4% των αυτοαπασχολούμενων δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να διακόψει ή να αναστείλει την επιχειρηματική δραστηριότητα.
2. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το σενάριο βάσης του ΙΜΕ-ΓΣΕΒΕΕ τα πιθανά λουκέτα επιχειρήσεων, που βρίσκονται στο «κόκκινο» συνεπάγονται κίνδυνο απώλειας 40-45,000 θέσεων συνολικής απασχόλησης (εργοδότες, αυτοαπασχολούμενοι, μισθωτοί).
Απασχόληση – Αγορά Εργασίας
1. Παρά την αρχόμενη δειλή εμφάνιση ενδείξεων μείωσης της ανεργίας μέσα στο 2015, μείωση προσωπικού κατά το τελευταίο εξάμηνο ανέφερε το 10,3% των επιχειρήσεων ενώ αύξηση ανέφερε μόλις το 3,7%.
2. Σε απόλυτα μεγέθη η απώλεια θέσεων συνολικής απασχόλησης στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις κατά το β’ εξάμηνο του 2015 ανέρχεται στις 45,000 (εκ των οποίων οι 31,000 ήταν μισθωτής απασχόλησης), στοιχείο που εν μέρει επιβεβαιώνεται από τις ροές μισθωτής απασχόλησης που δημοσιεύει η Εργάνη. Τις μεγαλύτερες απώλειες σημείωσαν οι επιχειρήσεις μικρομεσαίας κεφαλαιοποίησης (με τζίρο 100-300 χιλιάδες και επιχειρήσεις με 2-3 άτομα προσωπικό.
3. Οι προοπτικές μείωσης της ανεργίας είναι περιορισμένες. Εάν επαληθευτούν οι εκτιμήσεις τότε υπάρχει κίνδυνος απώλειας 14,000-18,000 επιπλέον θέσεων μισθωτής απασχόλησης στο επόμενο εξάμηνο. Συνολικά, αναμένεται να απολεσθούν 52,000-55,000 θέσεις απασχόλησης.
4. Το 45,2% (έναντι 39% στην έρευνα του Ιουλίου 2015) δηλώνει ότι έχει μειώσει χρόνο εργασίας για κάποιους υπαλλήλους μέσα στο εξάμηνο.
5. 1 στις 2 επιχειρήσεις παρουσιάζει πρόβλημα καταβολής μισθών, χωρίς κάποια τάση εκτόνωσης και 1 στις 3 επιχειρήσεις δήλωσαν ότι έχουν μειώσει τις αποδοχές των υπαλλήλων στο προηγούμενο εξάμηνο. 1 στις 3 επιχειρήσεις δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να μειώσει μισθούς ή ώρες εργασίας στο επόμενο εξάμηνο.
Υποχρεώσεις – Οφειλές
1. Το μεγαλύτερο ποσοστό των επιχειρήσεων με καθυστερημένες οφειλές αφορά τις υποχρεώσεις προς ασφαλιστικά ταμεία (28,1%). 4 στους 10 «μικρούς επιχειρηματίες» του ΟΑΕΕ έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές στο ασφαλιστικό τους ταμείο.
2. Υψηλές παραμένουν οι ληξιπρόθεσμές οφειλές προς ΔΕΚΟ, καθώς πάνω από 1 στις 4 επιχειρήσεις δεν αποπληρώνει εγκαίρως.
3. Ενισχύεται οριακά το ποσοστό των οφειλών επιχειρήσεων προς ιδιώτες (24,3% προς προμηθευτές και 23,3% προς μισθωτές), ένδειξη μετάθεσης του συνολικού όγκου του ιδιωτικού χρέους, που εκτιμάται σε πάνω από 200 δις, στο σύνολο της οικονομίας.
4. Ληξιπρόθεσμες οφειλές προς τις τράπεζες έχει το 14,5% των μικρών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΤτΕ, τα ληξιπρόθεσμα χρέη των επιχειρήσεων ανέρχονταν τον Σεπτέμβριο του 2015 στα 110 δις, εκ των οποίων οι μικρές επιχειρήσεις έχουν ανοίγματα 20 δις..
5. Το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις είναι η συσσώρευση φορολογικών υποχρεώσεων και το απόθεμα χρεών που δημιουργήθηκε, σε συνδυασμό με τα τρέχοντα υψηλά φορολογικά βάρη. 4 στις 10 επιχειρήσεις αναμένεται να μην είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις για το 2016.
6. Το 50,3% των μικρών επιχειρήσεων που έχουν αναλάβει δημόσιο έργο έχει «λαμβάνειν» από δομές του δημοσίου.
Μικρές Επιχειρήσεις- Εμπόριο & Ηλεκτρονικές Συναλλαγές
Τα οικονομικά αποτελέσματα από τις χειμερινές εκπτώσεις ήταν απογοητευτικά, καθώς μόνο το 5% των εμπορικών επιχειρήσεων δήλωσε αύξηση της κίνησης (61,3% δήλωσε μείωση
Το 61,2% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι διαθέτει e-banking, ενώ τερματικό POS διαθέτει το 39,9% των επιχειρήσεων. Τα ποσοστά αν και αυξημένα σε σχέση με τον Ιούλιο του 2015 (48,5% και 28,1% αντίστοιχα), υποδηλώνουν τον χαμηλό βαθμό διείσδυσης της ψηφιακής τεχνολογίας στις μικρές επιχειρήσεις.
Πάνω από το 37% των επιχειρήσεων επιβαρύνονται με προμήθεια 1,5% και άνω επί του τζίρου, γεγονός που θα ισοδυναμούσε με πολλαπλάσια αύξηση του ΦΠΑ, καθώς αυξάνει το κόστος ανά επιχείρηση αλλά διατηρεί και το ύψος του καταβαλλόμενου φόρου στα αρχικά επίπεδα.
Πολιτικό κλίμα- προοπτική Χώρας
Μικρή υποχώρηση σημειώνεται ως προς την αναλογία των επιχειρήσεων που θεωρούν ότι οι προοπτικές ανάπτυξης είναι ευνοϊκότερες μέσα στη ζώνη του ευρώ (50,4%), έναντι εκείνων που θεωρούν ότι είναι ευνοϊκότερες με εθνικό νόμισμα (23,9%).
Το παραπάνω εύρημα συναρτάται με τον ορίζοντα ανάκαμψης της οικονομίας. Η αίσθηση που έχει η απόλυτη πλειοψηφία των επιχειρήσεων (άνω του 50%) είναι ότι για να επιστρέψουμε σε τροχιά ανάπτυξης θα απαιτηθούν τουλάχιστον ακόμη πέντε χρόνια (μετά το 2020).
Στο πολιτικό κλίμα, οι επιχειρήσεις φαίνεται να απορρίπτουν το ενδεχόμενο νέων εκλογών, και προτιμούν την εξάντληση της τετραετίας, είτε από την παρούσα κυβέρνηση (15,2%), είτε από ένα κυβερνητικό σχήμα ευρύτερης συνεργασίας (44,5%).
