Του Σωτήρη Παπαγεωργίου από την Κυριακάτικη Kontranews
Oι Βρυξέλλες αδυνατούν να μεταστρέψουν την εικόνα που έχουν οικοδομήσει στρατηγικά τα τελευταία 40 περίπου χρόνια. Η στρατηγική επιλογή κατάληψης μιας θέσης «διαιτητή» ανάλογης με αυτή των Ηνωμένων Εθνών, για την τήρηση των διεθνών κανόνων, ίσως ήταν η αρμόζουσα για τα συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ηπείρου, όταν τοποτηρητές στην ανατολική Μεσόγειο ήταν ο Καντάφη, ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Φρανσουά Μιτεράν και οι λοιποί.
Σήμερα, η Ήπειρος περιβάλλεται από τσάρους, σουλτάνους και αυτοκράτορες, που αδίστακτα κάνουν «σοδισμό» απέναντι την ΕΕ. Οι μέθοδοι της Ε.Ε. ξεθωριάζουν. Σε τελική ανάλυση, όταν οι κανόνες χάνουν τη σημασία τους, ποιος χρειάζεται διαιτητές; Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσπαθεί να ξαναγράψει τον χάρτη της ανατολικής Μεσογείου αθετώντας συμφωνίες και παραβιάζοντας συνθήκες ετών. Τα ποινικά μέτρα εναντίον της Ρωσίας δεν έχουν αποθαρρύνει τον Πούτιν, ο οποίος διασφαλίζει τα συμφέροντά του με μικρή ανησυχία για την ευρωπαϊκή επίπληξη, όπως έδειξε η δηλητηρίαση του αντιπολιτευόμενου Alexei Navalny, με τον νευροπαραλυτικό παράγοντα Novichok. Όπως κάθε φορά, στις Βρυξέλλες, στρατεύονται απαντήσεις με τη μορφή διπλωματίας, αμυντικής πολιτικής και νωχελικών διαδικασιών και διαβουλεύσεων. Για να γίνει η ΕΕ «παίκτης», ισχυρίζονται αξιωματούχοι, χρειάζεται ένα ισχυρότερο ευρώ, πιο ισχυρές εμπορικές πολιτικές, έναν ενιαίο στρατό. Η Ευρώπη είναι εξίσου ανίσχυρη για να εμποδίσει και την Κίνα να επιτύχει τους οικονομικούς και πολιτικούς της στόχους. «Ο Κινεζικός λαός δεν θα δεχτεί «εκπαιδευτή» για τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε ο Πρόεδρος Xi στους Ευρωπαίους ομολόγους του σε μια εικονική Σύνοδο Κορυφής πριν λίγο διάστημα.
Η Ευρώπη μπορεί να μην είναι σε θέση να σώσει τον κόσμο από το χάος και τις βλάβες που προκαλούνται από βίαιους αυταρχικούς ηγέτες και γεωπολιτικά συμφέροντα «δίπλα» στην πόρτα της. Αλλά περικυκλωμένη από αυτούς, θα πρέπει τουλάχιστον να σώσει τον εαυτό της, και ίσως μια μέρα να επεκτείνει ξανά τα όρια της φιλελεύθερης επιρροής της. Απαιτείται ένας βαθύτερος μετασχηματισμός, με νέα εργαλεία και, κυρίως, νέα νοοτροπία. Με αντανακλαστικά και ήθος ενός στρατηγικού παράγοντα σταθερότητας και δύναμης στην υφήλιο, με πρόσβαση στην τεχνολογία, τις υποδομές, τους φυσικούς πόρους, τον πλούτο, την κυριαρχία και την επιρροή.
Η μεταμόρφωση από διαιτητή σε παίκτη, είναι ίσως ταπεινή. Αλλά για μια ΕΕ που επιδιώκει μεγαλύτερη παγκόσμια σημασία, θα πρέπει επίσης να είναι απελευθερωτική και ενδυναμωτική. Ίσως να είναι σωστό να χτυπήσει δικτάτορες όπως ο Αλεξάντερ Λουκασένκο της Λευκορωσίας με κυρώσεις, ή να σπρώξει πίσω τον Ερντογάν όταν καταπατά το έδαφος της ΕΕ. Ορισμένοι Ευρωπαίοι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του Γάλλου Προέδρου Emmanuel Macron, φαίνεται ήδη να κάνουν αυτές τις «βλάσφημες» σκέψεις. Δυστυχώς, δεν μπορούν να τις πουν δυνατά. Και όμως, μόνο όταν αυτές δεν θα είναι πλέον ταμπού, μπορεί να ξεκινήσει πραγματικά η αντεπίθεση της Ευρώπης.
*Φιλόλογος MSc,
Υπ. Διδάκτωρ Παν/μίου Ιωαννίνων
ΜΕΛΟΣ ΚΠΕ ΚΙΝΑΛ