Ελπίζουμε πως οι περισσότεροι, τουλάχιστον, αρχίζουν να κατανοούν, αυτό που επανειλημμένα και σε ανύποπτους χρόνους, έχουμε επισημάνει. Ότι, δηλαδή, το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα, δεν είναι μια απλή υπόθεση σεβασμού ανθρώπινων δικαιωμάτων και εφαρμογής των προβλεπόμενων, στην προκείμενη περίπτωση, διεθνών κανόνων δικαίου. Προφανώς τα ανωτέρω ισχύουν, ως εκ των ουκ άνευ όροι και αυτονόητες υποχρεώσεις κάθε δικαιοκρατούμενης Πολιτείας. Όμως, όπως, με δραματικό τρόπο, υποδεικνύουν τα τελευταία γεγονότα, μια τέτοια μονοδιάστατη αντίληψη, που βασίζεται σε εξιδανικευμένες παραδοχές, για τη δυνατότητα, επί παραδείγματι, αρμονικής συνύπαρξης, σε μαζική κλίμακα, ασύμπτωτων πολιτισμικών προτύπων, οδηγεί σε αδιέξοδο. Καλό θα είναι, επομένως, πριν το αδιέξοδο μετατραπεί σε τραγωδία, τόσο για τη χώρα, όσο και για τους δυστυχισμένους αυτούς ανθρώπους, να γίνει, πρωτίστως, κατανοητή η πολυδιάστατη φύση του προβλήματος, θέτοντας, σε πολλές περιπτώσεις, σκληρά διλήμματα. Κλασσικό παράδειγμα, η πρόσφατη συμφωνία μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας, που έχει προκαλέσει αντιδράσεις και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς στηρίζεται στην παραδοχή, ανεξάρτητα από τις περίτεχνες νομικές διατυπώσεις, ότι η Τουρκία είναι «ασφαλής χώρα», με την έννοια ότι προσφέρει τις εγγυήσεις εφαρμογής των κανόνων δικαίου στους προσφυγικούς πληθυσμούς, κάτι που, ευλόγως, αμφισβητείται. Έλα, όμως, που χωρίς τη συμμετοχή της Τουρκίας-ως χώρας «πρώτης υποδοχής» των προσφυγικών ροών-δεν είναι δυνατή, κατά γενική αναγνώριση, η λύση του προβλήματος. Η ίδια η δομή της συμφωνίας, άλλωστε, έρχεται σε ρητή αντίθεση με διατάξεις της Σύμβασης της Γενεύης, όπως εκείνη που προβλέπει την ελεύθερη μετακίνηση, όσων κριθούν δικαιούμενοι της παροχής ασύλου. Αντ` αυτού, όπως είναι γνωστό, η συμφωνία προβλέπει την υποχρεωτική μετεγκατάσταση, όσων αποκτήσουν την ιδιότητα του πρόσφυγα, σε συγκεκριμένο κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στη βάση μιας, υποτιθέμενης, ποσόστωσης. Είναι άλλο, βέβαια, αν, ειδικά το συγκεκριμένο τμήμα της συμφωνίας παραμένει-και μάλλον θα παραμείνει εσαεί-γράμμα κενό. Το «γκροτέσκο» σκηνικό συμπληρώνει η στάση-ας μη γελιόμαστε-του συνόλου, σχεδόν, των υπόλοιπων κρατών-μελών, που στην πράξη καθιστούν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με λιγότερο ή περισσότερο κλειστά σύνορα, απαγορευτική την πρόσβαση των προσφυγικών πληθυσμών στην εδαφική τους επικράτεια. Το ότι, με αυτή τη συμπεριφορά, γίνονται «κουρέλια», τόσο η Συνθήκη του Σένγκεν, όσο και η συμφωνία γνωστή ως «Δουβλίνο 2 και 3» ελάχιστα ενδιαφέρει το κονγκλάβιο των Βρυξελλών.
