Η απέλαση της Τουρκάλας υπουργού
Η αυθαίρετη ενέργεια της υπουργού Οικογενειακών Υποθέσεων της Τουρκίας, Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά, να ταξιδέψει οδικώς από τη Γερμανία προς το Ρότερνταμ παρά την προειδοποίηση των ολλανδικών αρχών να μην πατήσει το πόδι της πυροδότησε τον άγριο διπλωματικό πόλεμο μεταξύ Ολλανδίας και Τουρκίας.
Οι Ολλανδοί της είχαν απαγορεύσει ρητώς να απευθυνθεί προς ένα πλήθος υποστηρικτών του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, που είχε συγκεντρωθεί έξω από το τουρκικό προξενείο στο Ρότερνταμ.
Νωρίτερα, η ολλανδική κυβέρνηση είχε απαγορεύσει στο αεροπλάνο που θα μετέφερε τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου να προσγειωθεί στο Ρότερνταμ, με επίκεντρο την τουρκική εκστρατεία υπέρ του «ναι» στο δημοψήφισμα για την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου στην Τουρκία.
Η Τουρκάλα υπουργός, όμως, αγνοώντας επιδεικτικά αυτές τις προειδοποιήσεις, επιχείρησε να εισέλθει στη χώρα με τρόπο εντελώς προκλητικό. Τελικά οδηγήθηκε με αστυνομική συνοδεία στα σύνορα με την Γερμανία, από όπου απελάθηκε.
«Απελάθηκε στη χώρα από την οποία είχε έρθει», εξήγησε ο δήμαρχος του Ρότερνταμ Άχμεντ Αμπουτάλεμπ προσθέτοντας ότι έπειτα από πολλές ώρες διαπραγματεύσεων απεδείχθη «αδύνατο να βρεθεί λύση».
Η κυβέρνηση της Ολλανδίας κατήγγειλε ως «ανεύθυνη» την επίσκεψη της Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά.
«Μέσω επικοινωνίας με τις τουρκικές αρχές τις ενημερώσαμε επανειλημμένα ότι η Καγιά δεν ήταν ευπρόσδεκτη στην Ολλανδία (…) Παρόλα αυτά εκείνη αποφάσισε να ταξιδέψει», ανέφερε σε ανακοίνωσή της.
Με τον τρόπο αυτό η ολλανδική κυβέρνηση κατέστησε σαφές ότι δεν θέλει Τούρκους πολιτικούς να κάνουν εκστρατεία για το δημοψήφισμα της 16ης Απριλίου στο ολλανδικό έδαφος, στις κοινότητες των τούρκων μεταναστών.
Η απόφαση εκτιμάται ως απάντηση στις απειλές του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, στο προοίμιο της επίσκεψής του, για επιβολή «σοβαρών πολιτικών και οικονομικών κυρώσεων» σε περίπτωση που η Ολλανδία παρεμπόδιζε την ομιλία του στο προξενείο.
«Μπλόκο» και από τη Δανία
Εξίσου ηχηρό «χαστούκι» στον Σουλτάνο Ερντογάν έδωσε και ο πρωθυπουργός της Δανίας, Λαρς Λόκε Ράσμουσεν, ο οποίος πρότεινε να αναβληθεί μια προγραμματισμένη γι’ αυτόν τον μήνα επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού, Μπιναλί Γιλντιρίμ.
«Με τις σημερινές τουρκικές επιθέσεις κατά της Ολλανδίας, η συνάντηση δεν μπορεί να διαχωριστεί από αυτές. Γι’ αυτό πρότεινα στον Τούρκο συνάδελφό μου την αναβολή της συνάντησης», ανέφερε ο Λαρς Λόκε Ράσμουσεν σε ανακοίνωση που εξέδωσε για τον Τύπο.
Απειλές Ερντογάν
Ο εξευτελισμός που υπέστη ο Ταγίπ Ερντογάν από την μικρή Ολλανδία τον έβγαλε εκτός ελέγχου, οδηγώντας τον να προβεί σε προκλητικές δηλώσεις και ευθείες απειλές.
Ο Τούρκος Πρόεδρος αποκάλεσε την Ολλανδία «απομεινάρια των Ναζί» και «φασίστες» λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «θα πληρώσουν το τίμημα για τη ζημιά που έκαναν στις διμερείς σχέσεις. Θα τους μάθουμε τι είναι διεθνής διπλωματία».
Νωρίτερα, η Τουρκία είχε καλέσει στο υπουργείο Εξωτερικών τον ολλανδό επιτετραμμένο στην Άγκυρα, για να διαμαρτυρηθεί κατά της απόφασης της Χάγης να απαγορεύσει στον τούρκο υπουργό Εξωτερικών να συμμετάσχει σε συγκέντρωση υπέρ του Ερντογάν στην Ολλανδία.
Ο ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε δήλωσε ότι το σχόλιο του τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος συνέκρινε τους Ολλανδούς με τους Ναζί, ήταν «εντελώς απαράδεκτο».
«Είναι φυσικά ένα τρελό σχόλιο», δήλωσε στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του για τις εκλογές της 15ης Μαρτίου. «Καταλαβαίνω ότι είναι θυμωμένοι, αλλά αυτό φυσικά ήταν εντελώς απαράδεκτο».
Παράλληλα, περιέγραψε αυτή τη διπλωματική αντιπαράθεση με την Τουρκία ως τη χειρότερη που έχει αντιμετωπίσει εδώ και χρόνια η Ολλανδία.
«Ουδέποτε είχα τέτοια εμπειρία μέχρι τώρα, αλλά θέλουμε να είμαστε η πιο συνετή πλευρά», δήλωσε ο Ρούτε.
«Αν κλιμακώσουν θα πρέπει να απαντήσουμε, αλλά θα κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποκλιμακώσουμε», πρόσθεσε, τονίζοντας ωστόσο ότι «η Ολλανδία δεν θα επιτρέψει να εκβιαστεί».
Παράλληλα, η κυβέρνησή του προειδοποίησε την Άγκυρα ότι είναι αποκλειστικά υπεύθυνη για την ασφάλεια των Ολλανδών διπλωματών στην Τουρκία.
Οι τουρκικές αρχές έφτασαν στο σημείο να αποκλείσουν την πρεσβεία και το προξενείο της Ολλανδίας, τις κατοικίες του ολλανδού πρεσβευτή, του γενικού προξένου και του επιτετραμμένου.
«Δεν θέλουμε ο Ολλανδός πρέσβης, που δεν βρίσκεται στη χώρα, να επιστρέψει στη θέση του για κάποιο χρονικό διάστημα. Εξηγήσαμε στους ομολόγους μας ότι αυτή η σοβαρή απόφαση που λαμβάνεται εναντίον της Τουρκίας και της τουρκικής κοινότητας στην Ολλανδία θα προκαλέσει σοβαρά προβλήματα, διπλωματικά, πολιτικά, οικονομικά και σε άλλους τομείς», ανέφερε η ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείο Εξωτερικών.
Για μικρό χρονικό διάστημα, η τουρκική σημαία είχε αναρτηθεί έξω από το προξενείο της Ολλανδίας στην Κωνσταντινούπολη.
Με δήλωσή του ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπεναλί Γιλντιρίμ απείλησε την Ολλανδία με σκληρά αντίποινα.
«Έχουμε διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση με τον πιο έντονο τρόπο και έχει μεταφερθεί στις ολλανδικές αρχές ότι θα υπάρξουν αντίποινα με τους πιο σκληρούς τρόπους (…) Θα απαντήσουμε αναλόγως σε αυτή την απαράδεκτη συμπεριφορά» τόνισε σε ανακοίνωσή του.
Η Γαλλία έδωσε βήμα στους Τούρκους
«Πρωτεύουσα του φασισμού» αποκάλεσε την Ολλανδία ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, κρατώντας ψηλά τους τόνους της αντιπαράθεσης με την ευρωπαϊκή χώρα.
Η Τουρκία θα συνεχίσει να παίρνει μέτρα κατά της Ολλανδίας μέχρι η τελευταία να ζητήσει συγγνώμη δήλωσε μεταξύ άλλων.
Τα πυρά του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήλθαν από την πόλη Μετς της βορειοδυτικής Γαλλίας, όπου του επετράπη να μιλήσει σε εκδήλωση εν όψει του δημοψηφίσματος που θα γίνει στην Τουρκία για το νέο Σύνταγμα.
Λίγο νωρίτερα ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν είχε χαιρετήσει τη στάση του Παρισιού να μην επιβάλει απαγόρευση εισόδου στον υπουργό, όπως έκανε η Χάγη.
Το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών από την πλευρά του εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία καλούσε την Τουρκία να αποφύγει τις προκλήσεις.
Προφανώς, οι Γάλλοι στην προσπάθειά τους να ανακόψουν τη ραγδαία δημοσκοπική άνοδο της Μαρίν Λεπέν με φόντο τις κρίσιμες εθνικές εκλογές, προτίμησαν να δώσουν βήμα στους Τούρκους. Φοβήθηκαν, δηλαδή, πως αν έκλειναν κι αυτοί τα σύνορα τους στον Τσαβούσογλου, αυτό θα λειτουργούσε σαν «βούτυρο στο ψωμί» της ξενοφοβικής ρητορικής που χρησιμοποιεί η Λεπέν.
Η Γαλλία κάλεσε την Τουρκία και τα κράτη μέλη της ΕΕ να κατευνάσουν τις εντάσεις και δήλωσε πως δεν είχε λόγο να απαγορεύσει μια συνάντηση στο έδαφός της του τούρκου υπουργού Εξωτερικών με μια τοπική τουρκική ένωση.
«Αφού δεν υπάρχει αποδεδειγμένη απειλή για τη δημόσια τάξη, δεν υπήρχε λόγος να απαγορευθεί η συνάντηση, ανέφερε σε δήλωση που εξέδωσε το γαλλικό υπουργείο Εξωτερικών. Η συγκέντρωση στο Μετς αφορά την «ελευθερία του συνέρχεσθαι», υπογράμμισε σχετικά ο αρμόδιος υπουργός Ζαν-Μαρκ Ερό.
Κυρώσεις και από τις Βρυξέλλες
Στο μεταξύ, η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στο «πάγωμα» της χρηματοδότησης από τον Μηχανισμό Προενταξιακής Βοήθειας προς την Τουρκία, καθώς η χώρα «κινείται μακριά από την Ευρώπη», δήλωσε ο ευρωπαίος επίτροπος, αρμόδιος για τη Διεύρυνση, Γιοχάνες Χαν.
«Η Τουρκία δεν κινείται προς την κατεύθυνση της Ευρώπης, αλλά σε αντίθετη τροχιά. Είμαστε νομικά δεσμευμένοι να συσχετίζουμε την οικονομική στήριξη με την πρόοδο που καταγράφει κάθε (υποψήφια) χώρα» τόνισε ο Χαν στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων.
Όπως είπε, η αρνητική πορεία της Άγκυρας ξεκίνησε να καταγράφεται ακόμα και πριν την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου και σημείωσε πως η πορεία της χώρας δεν κινείται ενάντια «μόνο στα πρότυπα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά ενάντια και στα πρότυπα του διεθνούς δικαίου».
Δικαιούχοι της βοήθειας του Μηχανισμού Προενταξιακής Βοήθειας είναι οι υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες για ένταξη. Οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, οι οποίες αναλύονται σε 35 κεφάλαια για συγκεκριμένους θεματικούς και θεσμικούς τομείς, άρχισαν το 2005, αλλά έως σήμερα έχει συντελεστεί μικρή πρόοδος αυτών.
Σόιμπλε: Να επιστρέψει η Τουρκία στη λογική
Ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δήλωσε με τη σειρά του, ότι είναι δύσκολη η συνέχιση της συνεργασίας με την Τουρκία στο θέμα της οικονομικής βοήθειας, εξαιτίας της διαμάχης για την καμπάνια τούρκων υπουργών σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και τη σύλληψη του τουρκο-γερμανού δημοσιογράφου στην Τουρκία.
«Υπό τις συνθήκες αυτές είναι φυσικά εξαιρετικά δύσκολο να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε επί του θέματος αυτού», δήλωσε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών στο δίκτυο ZDF.
«Δεν θέλουμε να το κλιμακώσουμε, όλοι στη γερμανική κυβέρνηση είναι σύμφωνοι, αυτό που θέλουμε είναι η Τουρκία να επιστρέψει στη λογική» υπογράμμισε.
Επεισόδια στο προξενείο
Η ολλανδική αστυνομία χρησιμοποίησε κανόνια νερού τα ξημερώματα του Σαββάτου, για να διαλύσουν το πλήθος, που «απάντησε» εκτοξεύοντας μπουκάλια και πέτρες. Σύμφωνα με μάρτυρα, που επικαλείται ο Guardian, η αστυνομία χτύπησε αρκετούς συγκεντρωμένους με γκλομπ.
Το χρονικό της κρίσης
Το δρόμο της επιστροφής για τη Γερμανία πήρε τα ξημερώματα της Κυριακής η υπουργός Οικογενειακών υποθέσεων της Τουρκίας, Φατμά Μπετούλ Σαγιάν Καγιά.
Η Τουρκάλα υπουργός επιβιβάστηκε στο όχημά της και συνοδεία των ατόμων της προσωπικής της ασφαλείας, αλλά και των ειδικών δυνάμεων της ολλανδικής αστυνομίας αναχώρησε από το Ρότερνταμ με προορισμό το Ντίσελντορφ.
