Αλλάζει ρότα ο Ερντογάν για την υφαλοκρηπίδα της Αν. Μεσογείου – Πιθανό σενάριο η Χάγη

Η Τουρκία, όπως συνομολογούν οι κινήσεις της, φαίνεται έτοιμη για αλλαγή… πλεύσης στην Ανατολική Μεσόγειο ώστε να μειωθεί η ένταση και να εκκινήσει μια συνολική διαπραγμάτευση με την Ελλάδα για την υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου μέσω του Δικαστηρίου της Χάγης, αφήνοντας για αργότερα εκείνη του Αιγαίου.

Οι δηλώσεις που έκανε την Παρασκευή ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας είναι ενδεικτικές των προθέσεων της Άγκυρας.

«Υπήρξε ένταση με την Ευρώπη λόγω των γεωτρήσεών μας στην Ανατολική Μεσόγειο και με το μνημόνιο που υπογράψαμε με τη Λιβύη για τον καθορισμό θαλάσσιων περιοχών ευθύνης, επειδή η Ε.Ε. δεν ήταν αντικειμενική. Ομως εμείς, ενώ υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας όπως κι αυτά των Τουρκοκυπρίων, είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, εκτός των Ελληνοκυπρίων, για τον δίκαιο διαμοιρασμό του πλούτου της Ανατολικής Μεσογείου. Οταν η Τουρκία έχει τέτοια θετική στάση, είμαστε εναντίον κάθε προσπάθειας αποκλεισμού της χώρας μας», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Τσαβούσογλου.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ εφημερίδας έμπειροι διπλωμάτες και αναλυτές δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να προτείνει η ίδια η Τουρκία να οδηγηθεί στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας της Ανατολικής Μεσογείου. Δηλαδή υφαλοκρηπίδας της Ελλάδας που δεν έχει κηρύξει και της περιοχής που η Τουρκία υποστηρίζει πως της ανήκει, σύμφωνα με το μνημόνιο με τη Λιβύη, αλλά και μέχρι την Κύπρο. Στο ζήτημα του Αιγαίου θεωρείται πως πρέπει προηγουμένως να διευθετηθούν διμερώς και άλλα ζητήματα, όπως το εύρος των χωρικών υδάτων σε συνδυασμό με τον εναέριο χώρο, οι (κατά τους Τούρκους) «γκρίζες ζώνες», με την υποσημείωση ότι αν δεν καταλήξουν κάπου οι διαπραγματεύσεις, θα μπορούν να οδηγηθούν επίσης στη Χάγη.

Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια τέτοια πρόταση για κοινή προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο να έρθει προς την Ελλάδα από την κυβέρνηση της Τρίπολης του Σάρατζ, που είχε στείλει, πριν από το μνημόνιο με την Τουρκία, διαβήματα στην Αθήνα για παραχωρήσεις οικοπέδων της Ελλάδας νοτίως της Κρήτης. Η Τρίπολη ζητούσε διευκρινίσεις καθώς θεωρούσε πως οι παραχωρήσεις εφάπτονταν με περιοχές της δικής της υφαλοκρηπίδας.

Στο τουρκικό… στρατόπεδο έχουν εξετάσει αναλυτικά τις αποφάσεις της Χάγης, όπως για παράδειγμα εκείνη που έχει δικαιώσει τη Λιβύη έναντι της Μάλτας. Το δικαστήριο έδωσε μικρότερο δικαίωμα στη Μάλτα επειδή είναι νησί, παρόλο που είναι κράτος.

Αυτός είναι και ο λόγος που σε περίπτωση που οδηγηθεί το ζήτημα της Ανατολικής Μεσογείου στη Χάγη, η Τουρκία εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν θα κερδίσει όλα τα σημεία του Χάρτη της Σεβίλλης. Στο σημείο αυτό, βεβαίως, έχει μεγάλη αξία η θέση που έχει διατυπώσει η Ελλάδα επί υπουργίας Εξωτερικών Ευάγγελου Βενιζέλου για καθορισμό ενιαίας υφαλοκρηπίδας από τον Έβρο μέχρι και το Καστελόριζο, η υφαλοκρηπίδα του οποίου θα είναι προφανώς ο πρώτος στόχος της Αγκυρας σε μία πιθανή προσφυγή στη Χάγη.

Εξάλλου, η τουρκική πλευρά έχει «λειάνει» τις θέσεις για το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας των μεγαλύτερων ελληνικών νησιών. Ενώ αρχικά ο Ερντογάν και ο Τσαβούσογλου υποστήριζαν πως ούτε η Κρήτη ούτε τα νησιά δεν μπορούν να έχουν υφαλοκρηπίδα (αλλά μόνο χωρικά ύδατα), ο ίδιος ο πρόεδρος της Τουρκίας στην περιοδεία του στις αφρικανικές χώρες αποκάλυψε μια σημαντική λεπτομέρεια των τουρκικών θέσεων: «Θα μπορούσαμε να χάψουμε πως η Κρήτη είναι μικρή ηπειρωτική χώρα», δήλωσε ο πρόεδρος της Τουρκίας, εννοώντας πως μπορεί να έχει υφαλοκρηπίδα, όχι όμως όσο μια ηπειρωτική χώρα. Αυτή η αλλαγή στάσης της τουρκικής πλευράς ενδέχεται να είναι ένα κάλεσμα διαλόγου προς την Ελλάδα.