Γνωρίζουμε με κάθε λεπτομέρεια την αντιδικτατορική δράση του Ανδρέα Παπανδρέου, στη διάρκεια της χούντας των συνταγματαρχών (1967-74).
Όμως, δεν ήταν η πρώτη φορά που ο αείμνηστος ηγέτης ερχόταν αντιμέτωπος με ένα δικτατορικό καθεστώς. Το «βάπτισμα του πυρός» το είχε λάβει, ως φοιτητής, στη δικτατορία Μεταξά. Ο νεαρός Ανδρέας είχε οργανωθεί, έχοντας ένα μάλλον ηγετικό ρόλο, σε μια αντιστασιακή ομάδα, μαζί με συμφοιτητές του, αλλά και άλλους νέους της εποχής.
Η απειρία τους, όμως, σε συνδυασμό με την εντέλεια του καταδιωκτικού μηχανισμού εκείνης της δικτατορίας, υπό την καθοδήγηση του διαβόητου Μανιαδάκη, οδήγησε στη σύλληψη τους και την εξουδετέρωση της οργάνωσης τους. Ο Ανδρέας Παπανδρέου βρέθηκε τότε για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τη βαρβαρότητα ενός αυταρχικού καθεστώτος, κάτι που του άφησε σωματικά, αλλά και ψυχολογικά σημάδια.
Το κλίμα είχε γίνει αρκετά βαρύ, καθώς μάλιστα, την ίδια περίοδο, ο Γεώργιος Παπανδρέου βρισκόταν εξόριστος στην Άνδρο, καθώς ήταν από τους ελάχιστους πολιτικούς, των λεγόμενων αστικών κομμάτων, που είχε εξ αρχής αντιταχθεί στη δικτατορία.
Κατόπιν τούτου, κρίθηκε ως μόνη επιλογή, η αναχώρηση στο εξωτερικό κι έτσι άρχισε η 20ετής, περίπου «υπερορία» εκτός Ελλάδας, στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ήταν η περίοδος του «ακαδημαϊκού» Ανδρέα Παπανδρέου, με μια απίστευτη επιστημονική και πανεπιστημιακή διαδρομή, που τον έφερε ως την επίζηλη θέση του πρύτανη, στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ.
Μια περίοδος που περιγράφεται, από όσους έτυχε να βρεθούν κοντά του, ως μια φάση «αποτοξίνωσης» από την πολιτική. Πράγματι, σύμφωνα με μαρτυρίες, στην περίοδο εκείνη, ο μετέπειτα πρωθυπουργός, έδειχνε αδιαφορία, έως αποστροφή για την πολιτική, απότοκο ίσως των δυσάρεστων εμπειριών, που τον οδήγησαν εκτός Ελλάδας.
Παρακολουθούσε όμως τις πολιτικές εξελίξεις, πολύ δε περισσότερο τις οικονομικές, λόγω και της συνάφειας με το επιστημονικό-γνωστικό του αντικείμενο. Κατά καιρούς μάλιστα προσέγγισε και εκφράστηκε υπέρ πολιτικών του Δημοκρατικού Κόμματος, όπως ο Ατλάϊ Στίβενσον και ο Τζορτζ Μαγκάβερν, που εκπροσωπούσαν μια πιο προωθημένη, ριζοσπαστική τάση, της αμερικανικής κοινωνίας.
Ο βιογράφος του Ανδρέα, καθηγητής Σπύρος Δραϊνας, κάνει μια έξοχη, ψυχαναλυτικού τύπου, προσέγγιση, με βάση τα νεανικά «επαναστατικά» σκιρτήματα, ερμηνεύοντας έτσι τη μετέπειτα στάση του. Σύμφωνα με αυτή την ερμηνεία, ο Ανδρέας Παπανδρέου είχε από νωρίς, εξαιτίας και του οικογενειακού περιβάλλοντος, αποκτήσει μια έντονη πολιτική και κοινωνική συνείδηση, αλλά και μια αίσθηση αποστολής, για την εκπλήρωση της οποίας, είχε αναπτύξει μια τελειοθηρική άποψη για τον εαυτό του.
Η αποτυχία της αντιστασιακής προσπάθειας, στη διάρκεια της δικτατορίας Μεταξά, βιώθηκε μέσα του ως αποτυχία της αποστολής που είχε θέσει στον εαυτό του, κάτι που δεν έπρεπε να επαναληφθεί.
